6. Taste of Cherry (1997)

Σαρτρ και Κινηματογράφος: Taste of cherry

Η “Γεύση του Κερασιού” (Ta’ Me Guilas) είναι ίσως η καλύτερη ταινία του Ιρανού σκηνοθέτη Αμπάς Κιαροσταμί. Η ταινία θέτει ερωτήματα για το νόημα της ζωής καθώς ο κύριος χαρακτήρας είναι ένας μεσήλικας, ο κύριος  Μπατί (Χομαγιούν Ερσάντι) θέλει να αυτοκτονήσει, αλλά χρειάζεται βοήθεια από κάποιον άλλο. Κάποιον που να τον θάψει κάτω από μία κερασιά μετά τον θάνατό του. Οδηγεί το φορτηγό του στο Ιράν προκειμένου να βρει κάποιον που να κάνει τη δουλειά, αλλά όλοι όσοι συναντά αρνούνται.

Κάποιος προσπαθεί να τον μεταπείσει ότι η ζωή είναι ωραία και ότι η αυτοκτονία αποτελεί αδυναμία. Συναντά διαφορετικούς ανθρώπους, νέους Κούρδους στρατιώτες, Αφγανούς ιεροδιδασκάλους, αλλά σύντομα βρίσκει έναν Τούρκο ταριχευτή οποίος έχει έναν άρρωστο γιο και νωρίτερα ο ίδιος είχε προσπαθήσει να αυτοκτονήσει. Αυτός δέχεται να τον βοηθήσει.

Ο Κιαροσταμί παρουσιάζει τη ζωή με την πλούσια πολυπλοκότητά της, διευκρινίζοντας τί είναι πραγματικό και τί παρασκευάζεται. Δεν χρειάζεται να θυμόμαστε τους στίχους του μουσικού κομματιού του Louis Armstrong, «St. James Infirmary», του οποίου διασκευή κλείνει την ταινία, για να θυμόμαστε ότι ο θάνατος μας περιμένει στη γωνία.

Μινιμαλιστικά και με μακρινά πλάνα, χαλαρό ρυθμό και μεγάλες περιόδους σιωπής τονίζεται ο βαθύς υπαρξιακός προβληματισμός της ταινίας και γίνεται ένας ύμνος στη ζωή και στην ομορφιά που κρύβεται στις πιο απλές εκφάνσεις της. Τιμήθηκε με Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών.

7. Blow Up (1966)

Σαρτρ και Κινηματογράφος: Blow Up

Το Blow up είναι η πρώτη αγγλόφωνη ταινία του Michelangelo Antonioni και διαδραματίζεται στο Λονδίνο. Ο Τόμας είναι ένας νέος φωτογράφος και τα κύρια ενδιαφέροντά του είναι η ποπ μουσική, το σεξ, η μόδα και τα ναρκωτικά.

Μία μέρα πηγαίνει στο πάρκο και βγάζει φωτογραφία έναν άνδρα και μία γυναίκα. Η γυναίκα τον ακολουθεί στο στούντιο επειδή θέλει τις φωτογραφίες πίσω και κάνει ό, τι μπορεί για να τις πάρει από τον Τόμας. Αυτός όμως όταν εμφανίζει τις φωτογραφίες, διαπιστώνει ότι κατά λάθος έχει συλλάβει τη στιγμή ενός φόνου ή της απόπειράς του. Έχοντας δει τα εμφανισμένα αρνητικά, διαπιστώνει ότι βρίσκεται σε μία περίεργη κατάσταση, επειδή δεν μπορεί να πιστέψει αν τα γεγονότα έγιναν πραγματικά και αυτό πυροδοτεί την πίστη του στην πραγματικότητα.

Πηγαίνει πίσω στο πάρκο και βλέπει ένα νεκρό σώμα, αλλά πολλοί συγγραφείς και θεατές πιστεύουν ότι ο Τόμας δεν είναι σίγουρος αν πραγματικά είδε το σώμα. Στην τελευταία σκηνή, μία ομάδα κολεγιόπαιδων παίζει τένις με μία φανταστική μπάλα, αλλά ο Τόμας φαίνεται ότι την έχει δει. Είναι δύσκολο να πούμε τι είναι αληθινό.

8. Mulholland Drive (2001)

Σαρτρ και Κινηματογράφος: Mulholland Drive

Ο David Lynch (Ντέιβιντ Λίντς)  κατατάσσεται ανάμεσα στους καλύτερους σουρεαλιστικούς σκηνοθέτες όλων των εποχών καθώς ερμηνεύει και προβάλει με μοναδικό τρόπο τη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπινου νου.

Το «Οδός Μαλχόλαντ» δεν είναι μία απλή ταινία, αντιθέτως είναι μία περίπλοκη αινιγματική ταινία, οι γρίφοι της οποίας ξεδιπλώνονται στο τέλος, αλλά ακόμη και τότε δεν είσαι σίγουρος για το τι έχεις καταλάβει και τι όχι. Τι ισχύει και τι όχι.  Οι δύο κύριοι χαρακτήρες στην ταινία είναι η Μπέτι και η Ρίτα. Η Ρίτα έχει αμνησία και η Μπέτι τη βοηθά να θυμηθεί ποια είναι. Όσο η ταινία προχωρά, ο Lynch περιπλέκει την πλοκή εισάγοντας κι άλλα πρόσωπα-κλειδιά.

Στο τέλος αυτό που εισπράττουμε είναι ότι οι άνθρωποι είναι υπόλογοι των πράξεών τους, αυτό είναι το μόνο «μειονέκτημα» της ελευθερίας. Το βαθύτερο νόημα; Αν πραγματικά είναι ελεύθεροι, ασκώντας έμμεσα μία κριτική και στον σκοτεινό κόσμο του Χόλιγουντ.

9. Apocalypse Now (1979)

Σαρτρ και Κινηματογράφος: Apocalypse Now

Το Αποκάλυψη, Τώρα! είναι αμερικανική επική πολεμική ταινία περιπέτειας του 1979, σε σκηνοθεσία και παραγωγή Φράνσις Φόρντ Κόπολα. Πρωταγωνιστούν Μάρτιν Σιν, Μάρλον Μπράντο και Ρόμπερτ Ντυβάλ.

Η ταινία διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ και ακολουθεί τον κεντρικό χαρακτήρα, τον λοχαγό Μπέντζαμιν Λ. Γουίλαρντ (Σιν). Ο Συνταγματάρχης των Ειδικών Δυνάμεων Γουόλτερ Ε. Κουρτς (Μάρλον Μπράντο) έχει γίνει παράφρονας και διοικεί τη δικιά του στρατιά από ιθαγενείς στην ουδέτερη Καμπότζη σαν ημίθεος.

Ο συνταγματάρχης Λούκας (Χάρισον Φορντ) και ο στρατηγός Κόρμαν ανησυχούν ότι με τις δραστηριότητες του αποστάτη Κουρτς και αναθέτουν στον λοχαγό του αμερικανικού στρατού και βετεράνο των ειδικών δυνάμεων Μπέντζαμιν Λ. Γουίλαρντ (Μάρτιν Σιν) να σταματήσει την διοίκηση του Κουρτς.

Η ταινία είχε μεγάλο αντίκτυπο στην Αμερικανική κοινωνία στα τέλη του ’70 καθώς ο πόλεμος στο Βιετνάμ είχε τελειώσει μόλις τον Απρίλιο του 1975.

Ο χαρακτήρας του Μάρλον Μπράντο, μας δείχνει ξεκάθαρα την αλήθεια σχετικά με το Βιετνάμ και πώς ακριβώς ήταν η κατάσταση εκεί. Από υπαρξιακής άποψης, το ζήτημα είναι ότι η παραφροσύνη του Γουόλτερ οφείλεται στον πόλεμο, καθώς δεν μπορούσε να συνειδητοποιήσει τι πραγματικά συνέβαινε και γιατί αυτός υπάκουε στους κανόνες.

Η ταινία έχει διάρκεια δυόμιση ώρες και ενώ ακούμε διάφορα για τον Γουόλτερ, τον βλέπουμε μόνο στα τελευταία 30 λεπτά. Βλέπουμε την επίδραση που ασκεί ο πόλεμος στους ανθρώπους καθώς μετατρέπονται σε νοητικά ασταθείς και νιώθουν άχρηστοι, σε σημείο ακόμα και να καταφεύγουν στην αυτοκτονία.

10. The Seventh Seal (1957)

Σαρτρ και Κινηματογράφος: The seventh seal

Η Έβδομη Σφραγίδα (Det sjunde inseglet) είναι το αριστούργημα του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Προβλήθηκε για πρώτη φορά το 1957 στη Σουηδία. Η ταινία βασίζεται στο θεατρικό έργο του Μπέργκμαν «Ζωγραφιά στο ξύλο».

Απέσπασε το Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών του 1957. Αποτελεί αριστούργημα όχι μόνο εξαιτίας των απίστευτα έξυπνων και διαχρονικών διαλόγων της, αλλά και από σκηνοθετικής άποψης, με μία απίστευτη φωτογραφία που σε καθηλώνει, αν και ασπρόμαυρη η ταινία.

Ο τίτλος αποτελεί αναφορά στο βιβλίο της Αποκάλυψης: «Όταν αυτός έσπασε και άνοιξε την έβδομη σφραγίδα, υπήρξε ησυχία στον ουρανό για περίπου μισή ώρα». Η ηθική, ο θάνατος και άλλα υπαρξιακά διλήμματα αποτελούν το κύριο θέμα του Μπέργκμαν σε αυτή την ταινία.

ΧIV αιώνας. Ο ιππότης Αντώνιος Μπλοκ (Μαξ φον Σίντοφ) μαζί με τον ιπποκόμο του Γιονς (Γκούναρ Μπιόρνστραντ) επιστρέφουν από τις σταυροφορίες στην Σουηδία απ’ όπου έλειψαν για εννέα χρόνια. Στο δρόμο συναντούν τον Θάνατο (Μπένγκτ Έκεροτ) μεταμφιεσμένο σε μαυροντυμένο άντρα, ο οποίος θα ζητήσει από τον ιππότη να τον ακολουθήσει. Ο ιππότης με τη σειρά του θα του προτείνει να παίξουν μια παρτίδα σκάκι: Αν ο ιππότης κερδίσει την παρτίδα, κερδίζει και τη ζωή του.

Ο Αντώνιος δεν μπορεί να συγχωρήσει τον εαυτό του για τον πόνο και τον θάνατο που έχει προκαλέσει σε αθώους κατά τις Σταυροφορίες και γι’ αυτό δεν μπορεί να βρει γαλήνη. Επίσης συναντάμε στην ταινία έναν απλό άνδρα, τον Jof και τη γυναίκα του Mia, ονόματα που παραπέμπουν στον Ιωσήφ και την Μαρία. Η ταινία θέτει ερωτήματα για το αν υπάρχει Θεός και αν απαντώντας αυτό το ερώτημα μπορεί κάποιος να βρει ψυχική ηρεμία και γαλήνη.


Ο Ζαν Πωλ Σάρτρ και ο Αλμπέρ Καμύ ξεκίνησαν να γράφουν θέματα σχετικά με την ανθρώπινη ύπαρξη και την κρίση που προέρχεται από αυτή και έτσι αναπτύχθηκε το φιλοσοφικό κίνημα του Υπαρξισμού, όπου επικεντρώνεται στο γεγονός ότι η ύπαρξη του ατόμου καθορίζει την εξέλιξη και τη μοίρα του.

Είναι ευνόητο λοιπόν, όταν κάποιος θέτει ερωτήματα για το ποιος είναι, ταυτόχρονα διερωτάται και ποιο είναι εν τέλει το νόημα της ζωής. Παρόλο που ο Σάρτρ δήλωνε ότι δεν είναι υπαρξιστής, στα έργα του βλέπουμε έντονο το στοιχείο της υπαρξιακής κρίσης και της αναζήτησης του νοήματος της ζωής. Το έργο του είναι τεράστιο και δεν έχει επηρεάσει μόνο τους τομείς της Κοινωνιολογίας, αλλά έχει αφήσει και τη σφραγίδα του στον Κινηματογράφο.

 

Νιτσε και Κινηματογραφος: 10 ταινιες επηρεασμενες απο τη φιλοσοφια του

 

Σελίδες: 1 2

Σχόλια

1 2