FrapressΕάν υποφέρεις από συνήθειες όπως το κάπνισμα και η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ και φαγητού, η θεωρία των παιγνίων υπόσχεται να σε βοηθήσει να «κόψεις» όλες τις βλαβερές συνήθειες!
Όλοι λίγο πολύ σε ορισμένες περιπτώσεις δυσκολευόμαστε να συγκρατηθούμε. Όμως, στις περιπτώσεις βλαβερών συνηθειών, η αυτοσυγκράτηση και η πειθαρχία είναι βασικές παράμετροι για να διατηρήσουμε τον αυτοέλεγχο και να μην προβούμε στην κατάχρηση.
Η θεωρία των παιγνίων δείχνει ότι οι αποφάσεις που είναι καλύτερες για το άτομο μπορούν να αποδειχθούν καταστροφικές για την ομάδα.
Για να το καταλάβουμε αυτό θα πρέπει να εξετάσουμε το «δίλημμα του φυλακισμένου».
Δύο άτομα συλλαμβάνονται από την αστυνομία σαν ύποπτοι διάπραξης κάποιων εγκλημάτων.
H αστυνομία δεν έχει όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για να τους κατηγορήσει, οπότε τους βάζει σε χωριστά δωμάτια, εμποδίζοντάς τους να έχουν οποιαδήποτε επικοινωνία.
O εισαγγελέας επισκέπτεται και τους δύο, τον καθένα χωριστά, και κάνει στον καθένα την εξής πρόταση:
Αν καταθέσει εναντίον του άλλου (και ο άλλος δεν μιλήσει) τότε η συνεργασία αμείβεται με άμεση απελευθέρωση, ενώ ο «άλλος» θα περάσει 10 χρόνια στην φυλακή. Αν δε μιλήσει ούτε αυτός ούτε ο άλλος, θα φάνε και οι δύο από 6 μήνες φυλακή. Αν καρφώσουν και οι δύο ο ένας τον άλλον τότε θα φάνε 5 χρόνια ο καθένας.
Κάθε άτομο έχει τον πειρασμό να εξαπατήσει τον άλλον για να κερδίσει την χαμηλότερη τιμωρία. Όταν και οι δύο προτιμήσουν να ωφελήσουν τον εαυτό τους, αυτό κάνει τα πράγματα χειρότερα απ’ ότι αν είχαν συμφωνήσει με κάποιο τρόπο από κοινού και αξιόπιστα να παραμείνουν σιωπηλοί. Συλλογικά, θα ήταν καλύτερο και για τους δύο να σωπάσουν.
Εάν μεταφέρουμε αυτό το δίλημμα στην θεωρία των παιγνίων προκύπτει το εξής:
Υπάρχει ένας σημερινός και ένας αυριανός εαυτός. Ο σημερινός εαυτός ενδίδει για σήμερα (κάνει ένα τσιγάρο, πίνει ένα ποτηράκι ουίσκι, τρώει ένα γλυκό) και λέει ότι θα σταματήσει αύριο.
Αλλά ο αυριανός εαυτός αντιμετωπίζει το ίδιο δίλημμα, οπότε δε θα σταματήσει ποτέ.
Έτσι έχουμε το δίλημμα του κρατούμενου, με την βλαβερή εξάρτηση να είναι ισοδύναμο της προδοσίας και της παραίτησης από την συνεργασία.
Το κόστος από τη μη χρήση προκύπτει εξ’ ολοκλήρου από τον σημερινό εαυτό (που θυσιάζει τη στιγμιαία απόλαυση), ενώ τα οφέλη του να μην ενδώσει στην κακιά συνήθεια προκύπτουν από τους πολλούς αυριανούς εαυτούς και μοιράζονται σε όλους.
Έτσι θα πρέπει να βρούμε κίνητρα που θα μας αποτρέψουν από την κλασσική φράση: «Θα ξεκινήσω κάτι από Δευτέρα…».
Πρέπει δηλαδή να αναπτύξουμε συνεργατική συμφωνία αυτοεπιβολής με τον μελλοντικό εαυτό μας.
Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι είμαστε σε θέση να ξεπεράσουμε τις επιθυμίες μας και ότι οι αυριανοί μας εαυτοί μπορούν να δεσμευτούν με αυτό. Έτσι συμφιλιωνόμαστε με τους αυριανούς εαυτούς μας και αυξάνεται ο αυτοέλεγχος.
Για παράδειγμα, η απόφαση να σταματήσουμε το κάπνισμα είναι ένα νέο μοτίβο συμπεριφοράς στη ζωή μας. Το ότι δεν καπνίζουμε σήμερα θα καταστήσει ευκολότερο να μην καπνίσουμε αύριο και το αύριο, θα καταστήσει ευκολότερο να μην καπνίσουμε την επόμενη μέρα και ούτω καθεξής.
Δένοντας μαζί τις ακολουθίες επιλογών, το άτομο «συμμαχεί» τα βραχυπρόθεσμα κίνητρά του με τα μακροχρόνια συμφέροντά του. Έτσι, μπορούν να μεγιστοποιηθούν και τα οφέλη των παρόντων και των μακρινών εαυτών του.
Άλλωστε, το πρόβλημα του αυτοελέγχου προκύπτει από την έλλειψη σύνδεσης του σημερινού με τους μελλοντικούς εαυτούς μας. Βρίσκουμε κίνητρα μόνο αν θυσιάσουμε την απόλαυση του σημερινού εαυτού για τους μελλοντικούς μας εαυτούς.
Το να θέσουμε όμως το κίνητρο εξαρτάται από το πόσο «συνδεδεμένος» αισθάνεται κάποιος με τους μελλοντικούς του εαυτούς όσον αφορά την προσωπική ταυτότητα, όπως, πεποιθήσεις, αξίες και στόχους.
Η έρευνα δείχνει ότι έχοντας μια ψυχολογική σύνδεση με τους μελλοντικούς εαυτούς μας όπως με ανταλλαγές μνημών, προθέσεων, πεποιθήσεων και επιθυμιών, αυξάνεται η υπομονή. Έτσι ενθαρρύνουμε τον εαυτό μας να φανταστεί τον μελλοντικό εαυτό του και να θέσει στόχους για το άμεσο μέλλον!
Με αυτόν τον τρόπο, με επιμονή και υπομονή μπορούμε προοδευτικά να καταφέρουμε να «κόψουμε» όλες τις κακές συνήθειες μας!
Πηγή: psychologynow.gr