Γιάννης ΖαραμπούκαςΤο ΜΑ.ΘΥΜΑ, μια σύντομη σουρεαλιστική, θεατρική παράσταση που θίγει θέματα διαχρονικά, όπως η εκπαίδευση, η επικοινωνία κι οι διαπροσωπικές σχέσεις.
«Το κωμικό, επειδή έχει την αίσθηση του παράδοξου, μου φαίνεται πως δείχνει περισσότερη απελπισία από το τραγικό.»
Με αυτή τη φράση-γνωμικό του Ευγένιου Ιονέσκο, θα ήθελα να ξεκινήσω το συγκεκριμένο κείμενο που αφορά την θεατρική παράσταση ΜΑ.ΘΥΜΑ που ανεβαίνει για 2η φορά στο θεατρικό σανίδι του OLVIO σε σκηνοθεσία της νέας ηθοποιού Δανάης Ρούσσου, με τους ρόλους να ερμηνεύονται αντίστοιχα τόσο από την ίδια, όσο και από τον ηθοποιό Νίκο Παντελίδη.
Η παράσταση παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 19:30.
Ο τίτλος της παράστασης «ΜΑ.ΘΥΜΑ» αποτελεί ένα ευφυές και εύστοχο λογοπαίγνιο του πρωτότυπου τίτλου του θεατρικού έργου του Ιονέσκο «Το μάθημα» (1951) που μεταφράστηκε από τον Ερρίκο Μπελιέ.
Σε ένα απόλυτα μινιμαλιστικό σκηνικό που αποτελείται μοναχά από δύο καρέκλες-σκαμπό και
ένα τεράστιο γυναικείο φόρεμα να κρέμεται πάνω απ’ τα κεφάλια των ηθοποιών, οι Δανάη και Νίκος ερμηνεύουν υπό την φρέσκια σκηνοθετική ματιά της ίδιας της Δανάης τους ρόλους τους.
Χρησιμοποιούν κλοουνίστικα στοιχεία και παντομίμας που θυμίζουν σε αρκετά σημεία τις ξύλινες κινήσεις μαριονέτων, στοιχεία που αφορούν τόσο την κίνηση, όσο και το χρώμα της φωνής, αλλά και την εκφραστικότητα του προσώπου. Στοιχεία τα οποία σε συνδυασμό με τις εναλλαγές των φωτισμών από τον Δήμο Αβδελιώδη, μα και των εξαίρετων, ατμοσφαιρικών μουσικών επιλογών από τον Παναγιώτη Καλημέρη, προσδίδουν μία γκροτέσκα πινελιά στο έργο, δημιουργώντας παράλληλα μία αιωρούμενη απειλή που τυλίγει σφιχτά στα πλοκάμια της τον θεατή και τον συνοδεύει μέχρι και λίγα λεπτά πριν τη λήξη της παράστασης.
«Το μάθημα» του Ιονέσκο μας αφηγείται την ιστορία ενός μικρομεσαίου καθηγητή. Μιας συγκεκριμένα κωμικοτραγικής, απελπισμένης φιγούρας, φιγούρας με ελάχιστα αποθέματα αντοχής κι υπομονής που βγάζει τα προς το ζην προσπαθώντας να κοινωνήσει τις γνώσεις του σε κορίτσια που ετοιμάζονται να δώσουν εξετάσεις για την εισαγωγή τους σε κάποιο πανεπιστήμιο.
Αυτή τη φορά, ο καθηγητής έρχεται αντιμέτωπος με μία ημιμαθή μαθήτρια, αρχικά πρόθυμη και ευδιάθετη για μάθηση που τελικά καταλήγει κουρασμένη και δίχως όρεξη για γνώση. Μαθήτρια γόνου μιας ευκατάστατης οικογένειας, επιθυμία της οποίας είναι η εισαγωγή της στο πανεπιστήμιο και η απόκτηση όσο το δυνατόν περισσότερων τίτλων σπουδών.
Κατά τη διάρκεια των 60 λεπτών της παράστασης, οι πρωταγωνιστές έρχονται αντιμέτωποι με ζητήματα που αφορούν την ανικανότητα του καθηγητή να μεταφέρει τις γνώσεις του στη μαθήτρια, μα και με ζητήματα επικοινωνιακά που σχετίζονται με την αδυναμία σύναψης μιας αλληλεπιδραστικής εκπαιδευτικής σχέσης, με την έλλειψη της επικοινωνιακής “χημείας” να διαδραματίζει τον δικό της σημαντικό ρόλο.
Μέσα από την παρακολούθηση του συγκεκριμένου θεατρικού έργου που διέπεται από διαχρονικότητα, ειδικά όσον αφορά τα ζητήματα που θίγει, ο θεατής γίνεται κοινωνός των προβληματισμών του συγγραφέα, προβληματισμών που σχετίζονται με την έλλειψη κατανόησης, την αδυναμία επικοινωνίας και αλληλοσυμπλήρωσης των ανθρώπων, η συνισταμένη των οποίων οδηγεί τον καθηγητή στην παραφροσύνη και τελικά στον φόνο, όπως συνέβη και με τις προηγούμενες 39 μαθήτριες του…
Μέσα λοιπόν από «Το μάθημα» ο Ιονέσκο επιθυμεί να σατιρίσει χρησιμοποιώντας έναν αρκετά σουρεάλ και παράδοξο, μα και ταυτόχρονα σκληρό τρόπο τον ολοκληρωτισμό, στοιχείο αρνητικό, που επικρατεί δυστυχώς ακόμη και σήμερα σε τομείς όπως η παιδεία, η πολιτική, οι ανθρώπινες σχέσεις…
Το «ΜΑ.ΘΥΜΑ» λοιπόν θα μπορούσε κανείς να το χαρακτηρίσει ως την “κραυγή” αμφισβήτησης της σημερινής νοσηρής πραγματικότητας που επικρατεί στους χώρους της παιδείας και της εκπαίδευσης καθώς και της χρήσης απολιθωμένων γλωσσικών σχημάτων που με πολύ μαύρο χιούμορ σατιρίζει ο συγγραφέας, σχημάτων που καταδεικνύουν την έπαρση, την αλαζονεία και την έλλειψη εσωτερικότητας της αστικής τάξης.
Θα μπορούσε κανείς επίσης, να χαρακτηρίσει το έργο και ως “κραυγή” διαμαρτυρίας για την ανικανότητα των ανθρώπων σήμερα να βρουν μία κοινή γραμμή πλεύσης κι αλληλοκατανόησης που θα τους οδηγήσει στη δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων, αλλά και ως μία σκληρή κριτική των σαθρών εκ των έσω μεγαλοαστικών οικογενειών που προσπαθούν με την οικονομική τους ευρωστία να αγοράσουν μόρφωση για τα παιδιά τους, μόρφωση ανούσια, μόρφωση απλών γνώσεων, αδιαφορώντας πλήρως για την πραγματική γνώση και τις αρετές της αυθεντικής παιδείας…
Ολοκληρώνοντας, το «ΜΑ.ΘΥΜΑ» είναι μία εξαίρετη θεατρική παράσταση, δοσμένη με μία φρέσκια, λιγάκι σκοτεινή, σκηνοθετική ματιά, πλαισιωμένη από άριστα δομημένους χαρακτήρες, η ερμηνεία των οποίων γίνεται με τρόπο γοητευτικό που σίγουρα θα πείσει και τον πιο απαιτητικό θεατρόφιλο.