Μαριλή ΓουλήΈνα φωτογραφικό αφιέρωμα στη μεγάλη φωτογράφο, Annie Leibovitz. Τα εξώφυλλα της και όλοι οι λόγοι που την κατατάσσουν στην κορυφή.
“Ένα πράγμα που μπορείς να δεις στις φωτογραφίες μου είναι ότι δε φοβόμουν να ερωτευτώ αυτούς τους ανθρώπους…” -Annie Leibovitz
Για εκείνους που ασχολούνται με την τέχνη της φωτογραφίας, η Annie Leeibovitz είναι από τις καλύτερες (αν όχι η καλύτερη) της γενιάς της. Σε εκείνους πάλι που πρώτη φορά ακούνε το όνομα της, είναι πασίγνωστη η δουλειά της.
Γεννημένη το 1949 στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ, περιβαλλόταν από μικρή από την τέχνη, με την ευρεία της έννοια, καθώς η μητέρα της ήταν δασκάλα σύγχρονου χορού και η ίδια έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη για τη μουσική και τη ζωγραφική. Το 1967 άρχισε τις σπουδές της στο San Francisco Art Institute στη ζωγραφική και στην πορεία κόλλησε το μικρόβιο της φωτογραφίας, το οποίο (ευτυχώς) δεν απέβαλε ποτέ.
Η πρώτη της δουλειά της Leibovitz ως φωτογράφος ήρθε το 1970, για ένα μικρό start-up τότε περιοδικό. Γέλασα μόλις έγραψα τη λέξη «μικρό», αφού δε μιλάμε για κανένα άλλο παρά το γνωστό σε όλους Rolling Stone Magazine το οποίο μόλις είχε αρχίσει τότε να κυκλοφορεί…
Εργαζόμενη εκεί η Leibovitz ανέπτυξε την τεχνική της χρήσης έντονων και τολμηρών χρωμάτων στα πορτραίτα της, καθώς και τη θεατρικότητα στις πόζες των «στημένων» εικονιζόμενων, πράγμα το οποίο θα γινόταν το σήμα κατατεθέν της μετέπειτα δουλειάς της.
Τα εξώφυλλα:
Η δουλειά της έχει χαρακτηριστεί «εκκεντρική», «καινοτόμα», «θεατρική» και στο 90% των περιπτώσεων «εμπλουτισμένη με πλούσιο παρασκήνιο». Το γιατι; 
Yoko Ono και John Lennon στο εξώφυλλο του Rolling Stone (8 Δεκ. 1980)
Δημιουργός: Annie Leibovitz
Μμμ…8 Δεκεμβρίου 1980. Γνωστή ημερομηνία, τι μου θυμίζει; Αααα ναι! Εκείνη τη μέρα (λίγες ώρες αργότερα για την ακρίβεια), o τραγουδιστής των the Beatles, John Lennon δολοφονείται εν ψυχρώ έξω απ’ το σπίτι του. Το εξώφυλλο αυτό λοιπόν αποτελεί την τελευταία φωτογραφία του Lennon εν ζωή και απεικονίζει και τις τελευταίες στιγμές με τη σύντροφό του Yoko Ono.
Αυτό σήμαινε αυτόματα πως η Leibovitz ήταν πλέον «η τελευταία γυναίκα φωτογράφος που απαθανάτισε το ζευγάρι Ono-Lennon και ίσως απ’ τους τελευταίους ανθρώπους που είδαν τον Lennon ζωντανό». Η ίδια έχει πεί:
“Βασικά, πρόκειται για ένα εξαίρετο παράδειγμα του πως μπορούν οι συγκυρίες να αλλάξουν μια εικόνα. Ξαφνικά, η φωτογραφία αποκτά ιστορία. Τη βλέπεις και σκέφτεσαι είτε ότι είναι το τελευταίο τους φιλί, είτε ότι λένε αντίο. Μπορείς να σκεφτείς πάρα πολλά. Το θεωρώ εκπληκτικό όταν υπάρχουν όλα αυτά τα επίπεδα σε μια φωτογραφία.”
Το επόμενο πολυσυζητημένο και αμφιλεγόμενο εξώφυλλο της Leibovitz, για το Vanity Fair αυτή τη φορά, είναι εκείνο της Demi Moore το 1991 όπου «πόζαρε πολύ γυμνή και πολύ έγκυος».
Σύμφωνα με την Annie: “ Είναι δύσκολο να το φανταστεί κανείς σήμερα , αλλά το γυμνό πορτραίτο της Demi Moore στο Vanity Fair ενώ ήταν έγκυος θεωρήθηκε πραγματικά σκανδαλώδες το ’91. Και όταν λέω σκανδαλώδες εννοώ σε σημείο να χαρακτηρίζεται σοκαριστικό και προσβολή στην ηθική πολλών ανθρώπων”.
Περιττό να πω πως το περιοδικό, σκανδαλώδες ή μη, ξεπούλησε το πρωί της πρώτης ημέρας κυκλοφορίας του. Μερικά χρόνια αργότερα η φωτογραφία θεωρείται κομβική για την απενοχοποίηση της προβολής του γυναικείου σώματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
“The Queengate”:
Βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ, Παλάτι του Μπάκινχαμ, Λονδίνο (Μάρτιος 2007)
Δημιουργός: Annie Leibovitz
Το Μάρτιο του 2007 η Leibovitz ήταν η πρώτη Αμερικανίδα φωτογράφος στην οποία ζητήθηκε να κάνει το πορτραίτο της Βασίλισσας, πράγμα το οποίο βέβαια θεωρήθηκε μεγάλη τιμή. Ωστόσο και απ’ αυτή τη φωτογράφιση δεν έλειψε το παρασκήνιο, γνωστό και ως σκάνδαλο “Queengate”, όπου σύμφωνα με το BBC 1, η Βασίλισσα έφυγε εκνευρισμένη εν μέσω της φωτογράφισης μετά από την παρότρυνση της Leibovitz να αφαιρέσει την τιάρα της.
Βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ, Παλάτι του Μπάκινχαμ, Λονδίνο (Μάρτιος 2007)
Δημιουργός: Annie Leibovitz
Ωστόσο κάτι τέτοιο δε συνέβη, όπως αποκάλυψε σε συνέντευξη της η φωτογράφος. Αυτό που συνέβη ήταν πως η ιδέα της Leibovitz για ένα λιγότερο “dressy” εξωτερικό πορτραίτο στους κήπους του Μπάκινχαμ δεν ενθουσίασε τη Βασίλισσα, οπότε η λύση βρέθηκε κάπου στο μέσον.
Η φωτογράφιση έγινε στο εσωτερικό του παλατιού, χωρίς την περιβόητη τιάρα, αλλά η φωτογραφία υπέστη ψηφιακή επεξεργασία με προσθήκη του φόντου των κήπων, τους οποίους η Annie είχε φωτογραφήσει μια ημέρα πριν. Το BBC αναγκάστηκε να πάρει πίσω τη δήλωση του και να στείλει γραπτώς απολογητική επιστολή και στην Annie και στο Παλάτι.
Το σίγουρο είναι πως πρόκειται για μια φωτογράφο που πάντα είχε, έχει και θα έχει ενδιαφέρον να ακολουθεί κανείς, για τον απλό λόγο πως καταφέρνει να κεντρίσει το ενδιαφέρον του θεατή με ένα απλό κλικ της μηχανής της και να του μεταφέρει αυτόματα το συναίσθημα που είχε εκείνη τη στιγμή της λήψης της φωτογραφίας.
“Κάποιες φορές απολαμβάνω να φωτογραφίζω την επιφάνεια διότι θεωρώ πως μπορεί να γίνει τόσο αποκαλυπτική όσο και το να φτάσεις στην καρδιά των πραγμάτων. Είναι θέμα οπτικής.” – Annie Leibovitz –
