Μαρία ΤσιμάραΤις γιορτινές ημέρες που προηγήθηκαν, όπως συμβαίνει άλλωστε σε κάθε εορταστική περίοδο, οι γυναίκες επιθυμούσαν να αφιερώσουν χρόνο, αλλά και χρήμα, για τον καλλωπισμό τους, έτσι ώστε να είναι πιο απαστράπτουσες από ποτέ. Σε εξορμήσεις σε εμπορικά καταστήματα, λοιπόν, σπατάλησαν πολλές το δώρο του Πάσχα, δαπανώντας το σε είδη ρουχισμού, υπόδησης, καλλυντικών και οτιδήποτε άλλο σχετίζεται με την επιμέλεια της εμφάνισής τους. Το διαφορετικό των ημερών αυτών, περισσότερο από τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου, είναι πως το κέντρισμα της προσοχής γίνεται αυτοσκοπός. Σε γενικές γραμμές, όμως, η γυναίκα περιποιείται τον εαυτό τις 365 μέρες τον χρόνο. Το μείζον ζήτημα, όμως, τίθεται στο γιατί;
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Η βιομηχανία της ομορφιάς στοχεύει στην αγορά και κατανάλωση προϊόντων , κατά κύριο λόγο, από το λεγόμενο ωραίο φύλλο, βομβαρδίζοντάς το από πολύ τρυφερή ηλικία με πρότυπα ομορφιάς. Νέα κορίτσια, μπαίνοντας στην εφηβεία, αρχίζουν να ανησυχούν για προβλήματα, τα οποία σε συνάρτηση με το νεαρό της ηλικίας τους, φαντάζουν γιγαντιαία.
-”Πως θα καλύψω τα σπυράκια;”
-”Είναι όμορφο το σώμα μου;”
-”Τι θα κάνω με την ανεπιθύμιτη τριχοφυΐα;”
είναι μερικά από τα ερωτήματα που τα κυριεύουν. Αν αναρωτηθούμε, όμως, πόσα από αυτά τα δήθεν προβλήματα είναι όντως αληθινά ή αν έχουν εμφυτευθεί στους εγκεφάλους των κοριτσιών από αυτούς που κινούν τα νήματα της ομορφιάς για κάποιο συγκεκριμένο λόγο, ανοίγουμε ένα τεράστιο κεφάλαιο, αυτό της εμπορευματοποίησης της ομορφιάς.
Υπάρχει η άποψη πως η γυναίκα έχει την έμφυτη τάση να επιθυμεί να είναι αρεστή και ποθητή, έτσι ώστε, με όρους αναπαραγωγής, να εξασφαλίσει την συντροφιά του αρσενικού. Στο ζωικό βασίλειο, το αρσενικό παγώνι είναι αυτό που εντυπωσιάζει το θηλυκό με την φανταχτερή ουρά του, στο ανθρώπινο είδος, η γυναίκα προκαλεί τον άντρα με ό,τι όμορφο την έχει προικίσει η φύση, είτε πρόκειται για το σώμα της είτε για το πρόσωπό της. Είναι ακόμη, γεγονός, πως η γυναίκα ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι ο άντρας, είναι επιρρεπής στον ανταγωνισμό και στην ανασφάλεια. Η ευαίσθητη φύση της γυναίκας, λοιπόν, γίνεται πολλές φορές ευκαιρία εις ώφελος κερδοσκόπων που επενδύουν στον τομέα του καλλωπισμού.
Τα πάντα, πλέον, πάνω στην γυναίκα απαιτούν περιποίηση. Και περιποίηση ισούται με δαπάνες, συχνά, δε, άσκοπες. Η γυναικεία ψυχολογία γίνεται έρμαιο της διαφήμισης στο όνομα της ωραιοπάθειας και της ματαιοδοξίας. Οφείλει να γίνει η ιδανική γυναίκα που της πλασάρουν πρωτοκλασάτα δημοφιλή περιοδικά, και λέγοντας ιδανική γυναίκα, εννοούμε: βάρος 50 κιλά, γυμνασμένη με αψεγάδιαστη επιδερμίδα και τέλεια χαρακτηριστικά. Η προπαγάνδα που υφίσταται καθημερινά την έχει κάνει να πιστεύει ότι είναι άσχημη. Γι αυτό και είναι επιτακτική ανάγκη να επενδύσει σε κρέμες, βαφές μαλλιών και κάθε λογής καλλυντικά. Σπαταλώντας υπέρογκα ποσά σε προϊόντα, τα οποία θεωρεί πως θα την κάνουν να είναι αντάξια των προσδοκιών της κοινωνίας, προσπαθεί να γεμίσει τα κενά που η ίδια εσκεμμένα της έχει δημιουργήσει.
Τα καχεκτικά και ανορεξικά μοντέλα βρίσκονται στο πίσω μέρος του μυαλού κάθε γυναίκας ως το τέλειο, κάνοντας την να πασχίζει να γίνει σαν και αυτά. Έτσι καταλήγουμε στο κομμάτι της φροντίδας του σώματος και της διατροφής. Ποιος είναι ο αιώνιος εχθρός κάθε γυναίκας; Μα φυσικά η κυτταρίτιδα και τα περιττά κιλά. Θέλοντας να καταπολεμήσουν κάτι απόλυτα φυσιολογικό μεν, απαράδεκτο κατά τα πρότυπα ομορφιάς δε, δαπανούν χρήματα σε συνδρομές γυμναστηρίων καθώς και σε πολλά και διάφορα δήθεν θαυματουργά προϊόντα. Επιπλέον, πληθώρα νέων και μοντέρνων διατροφικών συνηθειών κατακλύζει τα μυαλά τους κάθε χρονιά, προκαλώντας τις ίδιες να δοκιμάσουν τα νέα gluten free, lactose gree, stevia added light σκευάσματα. Παράλληλα, όμως, ο τρόπος ζωής και διατροφής που προωθείται είναι ο πλέον ανθυγιεινός. Το junk food είναι μια πολυδιαφημιζόμενη καθώς και μια εύκολη και φτηνή λύση, φορτώνοντας στον οργανισμό τους όχι μόνο παχυντικές, αλλά γενικότερα βλαβερές ουσίες. Πρόκειται, δηλαδή για έναν απόλυτο φαύλο κύκλο.
”Είσαι χοντρή – Πρέπει να αδυνατίσεις – Γι αυτό πάρε το σούπερ χάπι αδυνατίσματος, ενώ παράλληλα καταβροχθίζεις το γευστικότατο XXL burger με δώρο μια coca cola light”.
Ερχόμαστε, ακόμη, και σε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της γυναικείας περιποίησης, αυτό της αντιγήρανσης. Θεωρείται τόσο παράλογη η φυσική ροή των πραγμάτων, δηλαδή το ότι όσο μεγαλώνουμε, γερνάμε, που οι masters της ομορφιάς έχουν πείσει τις γυναίκες πως πρέπει να είναι αγέραστες και αιώνια νέες και όμορφες όπως τα βαμπίρ. Πώς άλλωστε θα μπορέσουν οι εταιρίες καλλυντικών να πλασάρουν τις καινούριες πατέντες τους κατά των ρυτίδων; Ορισμένες γυναίκες, μάλιστα, βλέποντας πως οι σπατάλες τους ήταν μη αποδοτικές και άκαρπες , καταφεύγουν στην ακραία λύση της πλαστικής χειρουργικής, είτε αφορά ατέλειες στο πρόσωπό τους, είτε στο σώμα τους.
Φυσικά, όμως , ένα επιδέξιο σώμα, σε συνδυασμό με ένα θεσπέσιο πρόσωπο, οφείλει να είναι ντυμένο με τα ανάλογα ενδύματα. Οι γυναίκες πρέπει να ακολουθούν τις τελευταίες τάσεις της μόδας, όσο γελοίο κι αν μοιάζει πάνω τους αυτό που φορούν. Είχε ακουστεί παλιότερα, όσο αστείο κι αν φαίνεται, πως η μόδα κάθε χρονιάς ορίζεται με τα περισσεύματα από τόπια ύφασμα που θα έχει κάθε οίκος μόδας. Οι τάσεις της μόδας άλλωστε καθορίζονται από τους μόδιστρους των μεγάλων οίκων μόδας, καθιστώντας έτσι τα περσινά ρούχα τόσο πολιομοδίτικα και out για να φορεθούν. To shopping therapy έχει εισαχθεί στο καθημερινό τρόπο ζωής και πλέον αποτελεί μια διέξοδο από τα προβλήματα.
Αν ανανεώσεις το στυλ σου, άλλωστε, αλλάζεις κι ως άνθρωπος, ή τουλάχιστον έτσι σε κάνουν να νομίζεις.
Θα ήταν αμέλεια, ίσως, το να εστιάσουμε αποκλειστικά και μόνο στην στοχοποίησηση της βιομηχανίας της ομορφιάς και της μόδας στο γυναικείο φύλλο. Πλέον, το marketing των εταιριών αυτών έχει δημιουργήσει μια μεγάλη γκάμα προϊόντων σχετικά με την αντρική περιποίηση, χρησιμοποιώντας και πάλι ως μοχλό προώθησής τους τις ίδιες αδυναμίες με αυτές που αναφέραμε πρότινος στις γυναίκες. Εμφάνιση, σώμα και στυλ. Τα αντρικά πρότυπα σε αυτή την περίπτωση που παρουσιάζονται είναι διάσημα μοντέλα και ποδοσφαιριστές κατά κοινή ομολογία. Σε σύγκριση με εκείνους, ο μέσος άντρας αισθάνεται μειονεκτικά που αντί για καλοσχηματισμένο six pack έχει κοιλίτσα. Η αλήθεια είναι πως η βιομηχανία τις ομορφιάς δεν κάνει διακρίσεις. Στοχεύει σε κάθε ανθρώπινη αδυναμία και ανασφάλεια, έτσι ώστε να πλασάρει τα προϊόντα της, κάνοντάς μας πιο όμορφους, άρα και πιο ευτυχισμένους. Κρίνοντας όμως από την πράξη, το μεγαλύτερο ποσοστό της βιομηχανίας αυτής απευθύνεται σε γυναικείο κοινό. Κι ο λόγος έγκειται στο κλασσικό κλισέ , ότι η γυναίκα πρέπει να είναι η όμορφη, εξού και ο χαρακτηρισμός ωραίο ή ασθενές φύλλο, ενώ ο άντρας, δυναμικός.
Μιλώντας για πρότυπα, έχετε παρατηρήσει την μετάλλαξή τους με την πάροδο των χρόνων; Τον Μεσαίωνα, το πρότυπο γυναίκας ήταν αυτή που είχε πάλευκη επιδερμίδα και ήταν αρκετά στρουμπουλή. Μπορείτε να το διαπιστώσετε βλέποντας οποιονδήποτε πίνακα ή άγαλμα της εποχής άλλωστε. Γιατί όμως; Γιατί την εποχή εκείνη το λευκό δέρμα υποδείκνυε αριστοκρατική καταγωγή, εφόσον δεν ήταν αναγκασμένη να εργάζεται στον ήλιο σε αντίθεση με τις χαμηλότερες τάξεις και το ευθραφές σώμα αντανακλούσε την καλή οικονομική κατάσταση της κοπέλας, αρκετή για να θρέφεται πλουσιοπάροχα. Πλέον, τα πρότυπα αυτά αλλάζουν ανάλογα με το πως επιτάσσει ο εκάστοτε αρμόδιος περί ομορφιάς. Σήμερα, το λευκό δέρμα έχει αντικατασταθεί με το μαυρισμένο και το σώμα είναι πολύ αδύνατο. Όλες αυτές οι τάσεις, κατ’ ουσίαν, όμως, οδηγούν τις γυναίκες και γενικότερα όλους τους ανθρώπους, να μην αποδέχονται αυτό που είναι και να πασχίζουν να το αλλάξουν. Αγνοούμε το πιο σημαντικό σκέλος, να αγαπάμε τον εαυτό μας, όπως είναι, ακόμα και με τις φυσιολογικές ατέλειές του. Ξεχνάμε πως όλοι οι άνθρωποι είμαστε όμορφοι και η ομορφιά αυτή υπάρχει μέσα μας, κι όχι σε αυτό που δείχνουμε, πόσο μάλλον σε αυτό που η κοινωνία μας προτάσσει να δείχνουμε, κάνοντας μας θύματα του υπερκαταναλωτισμού και της διαφήμισης.