FrapressΠώς οι αρνητικές σκέψεις επηρεάζουν τον εγκέφαλό σου και την μετέπειτα ψυχολογία σου και πως θα καταφέρεις να βάλεις την θετική σκέψη στην καθημερινότητά σου!
Αν αποφασίζαμε να σας βάλουμε μέσα σ’ ένα μαγνητικό τομογράφο, το μηχάνημα που μπορεί να τραβήξει σε βίντεο όλες τις νευρολογικές αλλαγές στο μυαλό σας, και σας δείχναμε τη λέξη «ΟΧΙ» για λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, θα βλέπαμε μια ξαφνική έκκριση δεκάδων ορμονών και νευροδιαβιβαστών που παράγουν άγχος.
Αυτά τα χημικά διακόπτουν αμέσως τη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου εξασθενώντας τη λογική, την ορθή κρίση, την επεξεργασία της γλώσσας και την επικοινωνία.
Μάλιστα, απλά κοιτώντας μια λίστα αρνητικών λέξεων για λίγα δευτερόλεπτα, το πολύ αγχωμένο και θλιμμένο άτομο θα αισθανθεί χειρότερα. Όσο πιο πολύ ξαναγυρίζουν στο νου, τόσο περισσότερη ζημιά μπορεί να προκαλέσουν στις σημαντικές δομές που ρυθμίζουν τη μνήμη, τα αισθήματα και τα συναισθήματα. Θα διακόψουν τον ύπνο σου, την όρεξή σου και τη δυνατότητά σου να ζήσεις μια μακρά ευτυχία και ικανοποίηση.
Όταν εκφράζεις την αρνητικότητά σου ή όταν κάνεις μια μικρή γκριμάτσα όταν λες «όχι», εκκρίνονται περισσότερα χημικά που προκαλούν άγχος, όχι μόνο στον εγκέφαλό σου, αλλά και στον εγκέφαλο του ακροατή σου, επίσης. Ο ακροατής θα αισθανθεί αυξημένο άγχος και θυμό, ενώ παράλληλα θα υπονομευτεί η συνεργασία και η εμπιστοσύνη. Βασικά, και η απλή παρέα με αρνητικά άτομα θα σε κάνει πιο προκατειλημμένο απέναντι στους άλλους!
Κάθε μορφή αρνητικής διατύπωσης, όπως η ανησυχία για το οικονομικό σου μέλλον ή την υγεία σου, θα κινητοποιήσει την έκκριση καταστρεπτικών νευροχημικών. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά: όσο περισσότερες αρνητικές σκέψεις έχουν, τόσο πιο πιθανό είναι να ζήσουν μια συναισθηματική αναταραχή. Αν, όμως, τα διδάξουμε να σκέφτονται θετικά, μπορούμε να τους αλλάξουμε τη ζωή!
Η αρνητική σκέψη διαιωνίζεται όσο μεγαλώνει ο εαυτός μας ∙ όσο περισσότερο συμμετέχουμε σε αρνητικούς διαλόγους (στο σπίτι ή στη δουλειά), τόσο πιο δύσκολο γίνεται να σταματήσουμε. Όμως, οι αρνητικές λέξεις που διατυπώνονται με θυμό, είναι πιο καταστροφικές. Στέλνουν προειδοποιητικά μηνύματα στον εγκέφαλο, επεμβαίνουν στα κέντρα λήψης αποφάσεων στο μετωπιαίο λοβό και αυξάνουν την τάση του ανθρώπου να αντιδράσει αυθόρμητα.
Λέξεις που προκαλούν φόβο, όπως η φτώχεια, η ασθένεια και ο θάνατος, δραστηριοποιούν, επίσης, με αρνητικό τρόπο τον εγκέφαλο. Ακόμα κι αν δεν είναι αληθινές αυτές οι φοβερές σκέψεις, άλλα σημεία του εγκεφάλου σου, όπως ο θάλαμος και η αμυγδαλή, αντιδρούν σε αρνητικές φαντασίες, σαν να ήταν πραγματικές απειλές που συμβαίνουν στην πραγματικότητα. Περιέργως, φαίνεται ότι είμαστε στενά συνδεδεμένοι με τη στενοχώρια, που ίσως προέρχεται από παλιές μνήμες που πέρασαν από τις πρωτόγονες εποχές, όταν υπήρχαν αμέτρητες απειλές ενάντια στην επιβίωση.
Για να διακόψουμε τη φυσική μας τάση να στεναχωριόμαστε, υπάρχουν μερικά βήματα που μπορούμε να ακολουθήσουμε. Αρχικά, πρέπει να ρωτήσουμε τον εαυτό μας: «Αυτή η κατάσταση είναι πράγματι μια απειλή στην προσωπική μου επιβίωση;»
Συνήθως δεν είναι και όσο πιο γρήγορα μπορείς να διακόψεις την αντίδραση της αμυγδαλής σε μια φανταστική απειλή, τόσο πιο γρήγορα μπορείς να δράσεις για να λύσεις το πρόβλημα. Επίσης, θα αυξήσεις την πιθανότητα του να κάψεις μια μόνιμη αρνητική μνήμη στον εγκέφαλό σου.
Αφού αναγνωρίσεις την αρνητική σκέψη, που συμβαίνει συνήθως λίγο πιο κάτω από το επίπεδο της καθημερινής συνείδησης, μπορείς να την διώξεις επιλέγοντας να επικεντρωθείς σε θετικές λέξεις και εικόνες. Το αποτέλεσμα: το άγχος, η κατάθλιψη και ένας αριθμός ασυνείδητων αρνητικών σκέψεων μειώνονται.
Η δύναμη του ΝΑΙ
Όταν οι γιατροί και οι θεραπευτές διδάσκουν τους ασθενείς τους να μετατρέψουν τις αρνητικές σκέψεις και ανησυχίες σε θετικές, η επικοινωνία βελτιώνεται και ο ασθενής ξανακερδίζει αυτοπεποίθηση και αυτοέλεγχο. Αλλά υπάρχει ένα μικρό πρόβλημα: ο εγκέφαλος απαντά ελάχιστα στις θετικές λέξεις και σκέψεις μας. Δεν είναι απειλή για την επιβίωσή μας, οπότε ο εγκέφαλος δε χρειάζεται να απαντήσει τόσο γρήγορα όσο κάνει στις αρνητικές σκέψεις και λέξεις.
Για να ξεπεράσουμε τη νευρολογική βιασύνη μας για αρνητισμό, πρέπει να παράγουμε επαναλαμβανόμενα και συνειδητά όσο περισσότερες θετικές σκέψεις μπορούμε. Η Barbara Fredrickson, μια από τις δημιουργούς της Θετικής Ψυχολογίας, ανακάλυψε ότι χρειάζεται να παράγουμε τουλάχιστον τρεις θετικές σκέψεις και συναισθήματα για κάθε αρνητική σκέψη. Αν εκφράζουμε λιγότερο από τρεις, οι επαγγελματικές και οι προσωπικές μας σχέσεις τείνουν να αποτυγχάνουν. Αυτή η ανακάλυψη σχετίζεται με την έρευνα της Marcial Losada για τις ομάδες και την έρευνα του John Gottman για τα παντρεμένα ζευγάρια.
Οι τρεις ερευνητές συνειδητοποίησαν ότι αν θες η εργασία και οι προσωπικές σχέσεις σου να ανθίσουν πραγματικά, χρειάζεται να παράγεις τουλάχιστον πέντε θετικά μηνύματα για κάθε αρνητική διατύπωση. Για παράδειγμα, «Είμαι απογοητευμένος» ή «Δεν περίμενα κάτι τέτοιο» λειτουργούν ως εκφράσεις αρνητισμού, όπως επίσης και οι γκριμάτσες ή το γνέψιμο του κεφαλιού.
Δεν έχει σημασία αν οι θετικές σου σκέψεις είναι παράλογες, θα ενισχύσουν ούτως ή άλλως την αίσθηση ευτυχίας, ευημερίας και ικανοποιημένης ζωής. Μάλιστα, η θετική σκέψη μπορεί να σε βοηθήσει να χτίσεις μια καλύτερη και πιο αισιόδοξη στάση απέναντι στη ζωή.
Οι θετικές σκέψεις και λέξεις ωθούν τα κέντρα του εγκεφάλου για τα κίνητρα σε δράση και μας βοηθούν να χτίσουμε ελαστικότητα όταν διαχειριζόμαστε τα προβλήματα της ζωής. Σύμφωνα με τη Sonja Lyubomirsky, μια από τις μεγαλύτερες ερευνήτριες παγκοσμίως στο θέμα της ευτυχίας, αν θες να αναπτύξεις μια μακρά ικανοποίηση, θα πρέπει να σκέφτεσαι θετικά για τον εαυτό σου συχνότερα, να μοιράζεσαι ευτυχισμένες στιγμές με άλλους και να απολαμβάνεις κάθε θετική εμπειρία της ζωής σου!
Μην ξεχνάς να επιλέγεις τις λέξεις σου με σοφία και να τις εκφράζεις αργά. Αυτό θα σου επιτρέψει να διακόψεις την τάση του εγκεφάλου προς τον αρνητισμό και, όπως έδειξε και πρόσφατη έρευνα, η απλή επανάληψη θετικών λέξεων, όπως η αγάπη, η ειρήνη και η συμπόνια, θα αναπτύξουν συγκεκριμένα γονίδια που μειώνουν το φυσικό και συναισθηματικό σου άγχος. Θα αισθανθείς καλύτερα, θα ζήσεις περισσότερο και θα χτίσεις πιο βαθιές σχέσεις εμπιστοσύνης με τους άλλους, στο σπίτι και στη δουλειά.
Όπως οι Fredrickson και Losada τονίζουν, όταν παράγεις τουλάχιστον πέντε θετικές σκέψεις για κάθε αρνητική, θα ζήσεις «ένα βέλτιστο εύρος ανθρώπινης λειτουργικότητας». Αυτή είναι η δύναμη του ΝΑΙ.