Σοφία ΠάγκαΈνα από τα πιο αγαπημένα μου βιβλία είναι το Trainspotting, το πρώτο από τα μυθιστορήματα του Βρετανού Irvine Welsh, γραμμένο το 1993, αλλά σταθερά διαχρονικό και επίκαιρο. Το βιβλίο ενέπνευσε και την ομώνυμη ταινία του 1996 αλλά και πολλές μεταφορές στο θεατρικό σανίδι. Οι βαθιά ανθρώπινοι χαρακτήρες και η ζωντάνια με την οποία αποδίδονται οι σκέψεις τους σε κάνουν να νιώθεις σαν να έχεις γνωριστεί προσωπικά μαζί τους. Πρόκειται για μια παρέα Σκωτσέζων νεαρών που ζουν στο Λιθ, του Εδιμβούργου, και βρίσκονται ο καθένας αντιμέτωπος με τις δικές του εξαρτήσεις και όλοι μαζί αντιμέτωποι με μια κοινωνία που, αν και πλασάρεται ως διαρκώς αναπτυσσόμενη και γεμάτη θέλγητρα, τους φαίνεται σάπια.
“Διάλεξε εμάς. Διάλεξε τη ζωή. Διάλεξε να ξεπληρώνεις την υποθήκη. Διάλεξε τα αυτόματα πλυντήρια. Διάλεξε τα αυτοκίνητα, διάλεξε να κάθεσαι σ’ έναν καναπέ βλέποντας τηλεπαιχνίδια που σου διαλύουν το νου και σου ρουφάνε το πνεύμα χλαπακιάζοντας σκουπίδια για φαγητό. Διάλεξε να σαπίζεις σιγά σιγά, να κατουριέσαι και να χέζεσαι σε έναν οίκο ευγηρίας ντροπιάζοντας τα εγωιστικά κωλόπαιδα που έχεις κάνει. Διάλεξε τη ζωή. Διάλεξε το μέλλον. Αλλά για ποιο λόγο θα ήθελα κάτι τέτοιο;”
Ο μονόλογος αυτός ανήκει στο κεντρικό πρόσωπο του βιβλίου και έχει γίνει χαρακτηριστικός του μηδενισμού πολλών από τους χαρακτήρες, που μοιάζουν να πάσχουν από μια γενικότερη απουσία νοήματος χρησιμοποιώντας αυτόν τον μηχανισμό άμυνας έτσι ώστε να κρύψουν, από τον ίδιο τον εαυτό τους περισσότερο παρά απ’ τους άλλους την ανικανότητά τους, το ότι δεν μπορούν να ελέγξουν αυτά που συμβαίνουν γύρω τους και μέσα τους. Πέρα όμως από το φλέρτ με τον μηδενισμό το βιβλίο αυτό πραγματεύεται πολλά ακόμα θέματα, τη μοναξιά, την εγκατάλειψη, τα ναρκωτικά, τη βία, την ανεργία, το ρατσισμό και άλλα, πάντα επίκαιρα για την πραγματικότητα των μεγαλoυπόλεων. Τέλος, το Trainspotting αποτελεί απολαυστικό ανάγνωσμα γιατί έχει να επειδείξει πολλές στιγμές νηφάλιου χιούμορ καθώς και μια ρεαλιστική κυνικότητα που σπάνια συναντά κανείς, γι’ αυτό άλλωστε έχει χαρακτηριστεί κλασσικό .