Αντώνης ΜαντζαβίνοςΣτην πορεία σου μέχρι τώρα, διαβάζουμε ότι έχεις κάνει και ένα σύντομο πέρασμα από τη Βόρειο Κορέα. Τι συνάντησες εκεί; Ποια είναι η πραγματική κατάσταση όπως την είδες εσύ;
Έμεινα εκεί συνολικά 20 μήνες. Αλλά αυτά που είπα εγώ είναι υποκειμενικά. Μπορώ να πω ότι δε ξέρω ποια είναι η πραγματική κατάσταση. Το θέμα είναι ότι δε χρειάζεται κανείς να πιστέψει εμένα. Ας ανοίξει το τελευταίο report του Παγκόσμιου Προγράμματος Τροφίμων που λέει ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει πείνα και είναι το πρώτο πράγμα που θα σου πω και εγώ.
Δεν πεινάνε. Αλλά δεν το λένε!
Δε χρειάζεται να το πω εγώ. Το λέει μέσα η Έκθεση του 2013. Ότι αυτό το πράγμα δεν υπάρχει, η πείνα. Υπάρχει κακή διατροφή που της λείπουνε μικροστοιχεία, πρωτεΐνες, αλλά αυτό υπάρχει σε όλη την Ασία. Και στις Φιλιππίνες υπάρχει και είναι τραγικά τα ποσοστά. Αλλά δεν υπάρχει να πεθαίνουν της πείνας.
Θέα απο τον ποταμό Τεντονγκ.
Τα κυβικά κτήρια στο βάθος είναι συγκρότημα εργατικών κατοικιών.
Περίπου 20.000 διαμερίσματα έχουν μέχρι τώρα
διανεμηθεί σε εργάτες και υπαλλήλους.
Δεν υπάρχει ελευθερία. Με την έννοια ότι δεν υπάρχει ελευθερία κινήσεων. Δεν υπάρχει ελεύθερο διαδίκτυο και δεν υπάρχει διαδίκτυο παρά μόνο για μία μικρή μερίδα πληθυσμού. Δεν υπάρχουν εσωτερικές μετακινήσεις στο κράτος. Μπορείς να πας μέσα στα όρια της επαρχίας σου και στις όμορες επαρχίες. Έχει αυτά τα θέματα, τα οποία δεν επιτρέπουν και στη χώρα να αναπτυχθεί.
Από την άλλη όμως ένα βασικό επίπεδο ζωής υπάρχει.
Νεαρή μητέρα παίζει με το μωρό της στην πλατεία Κιμ Ιλ Σουνγκ υπο το
βλέμμα του ποδηλάτη που παρακολουθεί χαμογελώντας
Δεν υπάρχουν άστεγοι. Όλα τα παιδιά θα πάνε στο σχολείο. Θα υπάρχει για όλους ένα γιατρός. Δηλαδή τα πολύ βασικά living standards τα έχουν όλοι. Με τη μαύρη αγορά έχει αρχίσει και αλλάζει και η οικονομία, εμφανίζονται τάξεις. Υπάρχει η μεσαία τάξη, υπάρχει και η μεγάλη. Και η μεσαία τάξη εμφανίζει διαβαθμίσεις. Κάποιοι πιο πλούσιοι, και κάποιοι πιο φτωχοί. Και όλο αυτό έχει αρχίσει και αλλάζει από το παράνομο εμπόριο που είναι και η ουσία της οικονομίας εκεί πέρα.
Η χώρα έχει αλλάξει πάρα πολύ.
Δεν είναι στατική. Η Βόρεια Κορέα είναι μία χώρα που δεν είχε ποτέ δημοκρατία. Ξεκίνησαν σα φεουδάτο, πέρασε στους Ιάπωνες και από εκεί πέρασε το 1945 στον Κιμ Ιλ Σουνγκ. Και έχουν το ίδιο καθεστώς από τότε. Δηλαδή η Δημοκρατία Δυτικού τύπου εγώ δεν πιστεύω ότι μπορεί να πάει παντού. Είναι δικό μας concept. Ο κάθε λαός έχει διαφορετική ιστορία.
Το τελευταίο σύνορο: Το αεροπλάνο της Air Koryo διασχίζει
τον ποταμό Yalu που χωρίζει την Κίνα από τη Βόρεια Κορέα.
“Welcome to our Fatherland”
Το τι φοβούνται και το τι δε φοβούνται είναι δύσκολο να το πει κανείς. Αυτή η κατάσταση υπάρχει για γενιές, το διδάσκονται στο σχολείο και το θεωρείς δεδομένο να σέβεσαι την εξουσία. Δε γίνονται πολιτικές συζητήσεις εκεί, δε μιλάνε για την ηγεσία και ούτε το κάνανε ποτέ. Και πιστεύω ότι ακόμα και τα κλάματα που βλέπει κανείς δεν είναι ψέματα, γιατί και στη Νότια Κορέα όταν είχε πεθάνει ένας δικός τους έτσι κλέγανε.
Είναι κάτι που είναι χαρακτηριστικό των Κορεατών αυτό το θεατρικό.
Ο κόσμος δεν περνάει ούτε τόσο άσχημα όσο μας λένε, ούτε και απόλυτα καλά. Μέσα στην πρωτεύουσα εγώ δεν είδα κάτι μεμπτό. Δεν είδα κόσμο με στολές να παρελαύνει. Είναι μία φτωχή χώρα.
Είναι η μοναδική χώρα που στην Παγκόσμια ημέρα του Παιδιού, θα φτιάξει χάρτινο τανκς με χαρακτήρες καρτούν και θα έχει 5χρονα να παρελαύνουν ντυμένα ως καταδρομείς, αλεξιπτωτιστές, στρατιώτες -δείχνοντας με καμάρι τα βαριά (ψεύτικα ευτυχώς) όπλα που μεταφέρουν στους ώμους…
Ως δημοσιογράφος γράφεις για πολλά μέσα, κάποια από τα οποία είναι ελληνικά. Στις αναλύσεις σου, για την ελληνική κρίση, τι πιστεύεις μπορεί να αλλάξει την κατάσταση στην Ελλάδα; Υπάρχει κάτι;
Τίποτα, με τον τρόπο που είναι δομημένο το σύστημα πλέον. Έχω απογοητευτεί πάρα πολύ. Δε βλέπω να ξεφεύγουμε από αυτό. Είμαστε τόσο στενά δεμένοι σε αυτήν την κατάσταση, που νομίζω δύσκολα θα μπορέσουμε να βγούμε με τις συνθήκες όπως έχουν διαμορφωθεί, με τις πολιτικές ηγεσίες που έχουμε, τη συγκεκριμένη επιχειρηματική ελίτ. Όλοι αυτοί μαζί έχουν δέσει τη χώρα τόσο έντεχνα. Δες για παράδειγμα τους νόμους: βγάζουν συνέχεια τις φοροαπαλλαγές, το THE PRESS PROJECT έβγαλε το LuxLeaks – χωρίς να δημοσιευτεί από πουθενά – και τόσα άλλα. Η διαπλοκή είναι σε τέτοιο υψηλό βαθμό που δεν πιστεύω ότι θα ξεφύγουμε ποτέ. Και δε ξέρω και ο κόσμος κατά πόσο θέλει.
Υπάρχουν κάποιοι ψευτοδιανοούμενοι που δεν υπήρχαν και δεν τους ήξερε κανείς νωρίτερα και μαζί τους ψευτοσυγγραφείς, αρθρογράφοι οι οποίοι έχουν κάνει αγώνα δρόμου να δημιουργήσουν ένα κλίμα που δε φταίνε όλα τα άλλα και φταις εσύ που δεν πήρες απόδειξη από την τυρόπιτα. Το ότι αυτή τη στιγμή η λίστα Λαγκάρντ, η Siemens – και αυτά είναι τα πιο τρανταχτά – τα σκάνδαλα με τις φοροδιαφυγές, οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που ακόμα χρηματοδοτούνται, ακόμα λαμβάνουν. Τώρα για παράδειγμα οι Μ.Κ.Ο. έγιναν Διεθνείς Οργανισμοί. Όλα αυτά τα περνάμε έτσι.
Δε γίνονται ούτε επενδύσεις στην Ελλάδα αυτόν τον καιρό.
Τελικά τι θα απαντούσες στο ερώτημα του προηγούμενου άρθρου;
Αν έβγαινε μία αριστερού τύπου κυβέρνηση θα έπρεπε να είναι αριστερού τύπου όμως. Όχι μία βολεμένη αριστερή.
Εγώ πιστεύω στην Ελλάδα και όχι μόνο στην Ελλάδα, η αριστερά έχει χάσει αρκετά από την αίγλη της γιατί διαλέγει τις λάθος μάχες. Στην Ελλάδα δε ξέρω αν μπορούμε να λέμε πλέον για αριστερά. Γιατί βλέπω επικίνδυνα εναγκαλίσματα. Και από την άλλη πώς να αλλάξει κάτι στη χώρα όταν έχεις ακόμα τους ίδιους «καλλιτέχνες» να εκφέρουν άποψη και να τους ακούει κανείς, τους ίδιους «διανοούμενους» να γράφουν και να είναι opinion makers. Όλο το παλιό είναι εκεί. Πως θέλεις λοιπόν να αλλάξει; Τους ίδιους πολιτικούς, με τα παιδιά τους μετά, με τα εγγόνια τους. Λες και έχουμε κληρονομική βασιλεία.
Αδιαμφισβήτητα είσαι Πολίτης του Κόσμου και μάλιστα ενεργός με συνεισφορά και έμπρακτη δράση. Ως Πολίτης του Κόσμου, πως βλέπεις την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη; Αν σου έκανα την ίδια ερώτηση ως δημοσιογράφος και μετά ως Ελληνίδα τι θα απαντούσες;
Πιστεύω ότι θα μπορούσαμε καλύτερα. Αλλά είμαστε αλυσοδεμένοι σε εξουσίες, σε κόμματα, σε ελίτ που δε θα αφήσουνε ποτέ να χάσουνε τα κεκτημένα τους και στον ίδιο τον κόσμο. Έχουμε γίνει κυνικοί και ο κυνισμός είναι αυτό που θρέφει το σύστημα. Γιατί λέμε έλα μωρέ τι θα αλλάξει – και αυτό είναι παγκόσμιο φαινόμενο, δεν είναι μόνο στην Ελλάδα – και αυτός ο κυνισμός είναι ένα από τα όπλα του καπιταλισμού. Διότι με το να γίνεσαι κυνικός εξουδετερώνεται ο κίνδυνος. Δεν τον βλέπεις. Σου δίνει άφεση αμαρτιών.