Εβίτα Γοργορίνη
Charlie and the Chocolate Factory – Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας (2005)
Ανέκαθεν ο Tim Burton είχε αδυναμία στην αφήγηση παιδικών ιστοριών (The Nightmare Before Christmas, Corpse Bride, Frankenweenie, Alice in Wonderland, Lost in Oz), όλων ιδωμένων όμως μέσα από μια πιο «σκοτεινή» οπτική γωνία. Είτε από άποψη εικόνων και χρωματικών επιλογών είτε από άποψη θεματολογίας, ο Καλιφορνέζος σκηνοθέτης και συγγραφέας ξεφεύγει από τις συνήθεις τρυφερές παιδικές ιστορίες και εντάσσει στις ταινίες του θέματα του ενήλικου κόσμου όπως ο θάνατος, η κακία, η απληστία κ.λπ. Όπως δήλωσε, ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο επέλεξε να διασκευάσει και το κλασικό παραμύθι του Roald Dahl “Charlie and the Chocolate Factory” επειδή «σέβεται το γεγονός ότι τα παιδιά μπορούν να είναι ενήλικες και είναι από τις πρώτες φορές που παιδική λογοτεχνία αναφέρεται σε σκοτεινότερα θέματα και συναισθήματα».
Η ταινία περιγράφει την προσπάθεια του εκκεντρικού σοκολατοποιού Willy Wonka, που έχει αφιερώσει μια ολόκληρη ζωή στην ανάπτυξη της αυτοκρατορίας του, να βρει το διάδοχό του. Ύστερα από έναν «σοκολατένιο» διαγωνισμό πέντε παιδιά, εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους, κερδίζουν τα χρυσά εισιτήρια που τους επιτρέπουν να είναι οι πρώτοι που θα μπουν μετά από 15 χρόνια στο αποκομμένο απ’ τον υπόλοιπο κόσμο εργοστάσιο. Τι συμβαίνει όμως σε αυτήν την ιδιαίτερη ξενάγηση;
Κάθε παιδικός χαρακτήρας αντικατοπτρίζει και ένα πρόβλημα της σύγχρονης κοινωνίας: υπερκαταναλωτισμός, απληστία, λαιμαργία, αποχαύνωση-απομόνωση και φτώχεια. Το ηθικό δίδαγμα της ταινίας είναι ξεκάθαρο. Οι ερμηνείες των Johnny Depp ως Willy Wonka και Freddie Highmore ως Charlie καθώς και τα εντυπωσιακά αλλά χωρίς υπερβολή γραφικά συνιστούν σημαντικά προτερήματα της ταινίας. Πρόκειται για ένα φαντασμαγορικό, πολύχρωμο, διδακτικό και ευρηματικό παραμύθι που αν και λίγο κυνικό σε ορισμένα σημεία (Tim Burton είναι αυτός) απευθύνεται σε όλη την οικογένεια. Από τις πιο επιτυχημένες δουλειές του σκηνοθέτη θα τολμούσα να πω.
Δήμητρα Τσώλη
Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street – Σουίνι Τοντ – Ο Φονικός Κουρέας της οδού Φλιτ (2007)
Τim Burton – Johnny Depp ένα από τα πιο επιτυχημένα και εμπορικά δίδυμα του σύγχρονου κινηματογράφου. Σίγουρα ένα δίδυμο που δεν περνάει απαρατήρητο σε οποιαδήποτε παραγωγή και αν συμμετάσχει! Και όχι άδικα!
Ο κουρέας Sweeney Todd τιμωρείται άδικα από το διεφθαρμένο δικαστή Turpin και φυλακίζεται, διψασμένος για εκδίκηση, για τη δική του ποινή αλλά και για τη σκληρή μοίρα της οικογένειας του. Όταν αποφυλακίζεται, επιστρέφει στο κουρείο του με έναν αιματηρό σκοπό: να παίρνει τα κεφάλια των κυρίων που τον επισκέπτονται και που του φέρθηκαν άτιμα στο παρελθόν. Βοηθός του θα είναι η διαβολική Μiss Lovett, η οποία έχει ένα μαγαζάκι με πίτες κάτω από το κουρείο, μόνο που οι πίτες που πουλάει δεν είναι τόσο αγνές όσο φαίνονται!
Ο Tim Burton για άλλη μια φορά δημιουργεί μια εφιαλτική ατμόσφαιρα, με τραγικούς ασπρόμαυρους χαρακτήρες. Τα μουντά χρώματα εναλλάσσονται με το κόκκινο, το οποίο πρωταγωνιστεί όταν η ασημένια φαλτσέτα του κουρέα πλησιάζει τα λαρύγγια των θυμάτων. Οι μουντές αποχρώσεις του γκρι συμβολίζουν το μίσος του ήρωα για εκδίκηση, και αντικαθιστούνται με ζωηρά χρώματα μόνο σε σκηνές όπου παρουσιάζεται το ευτυχισμένο παρελθόν. Αυτές οι εναλλαγές χρωμάτων όπου μας μεταφέρουν τις αντιθέσεις των συναισθημάτων των ηρώων, εφαρμόζονται από τον σκηνοθέτη και στη «Νεκρή Νύφη». Με αυτό τον τρόπο ο Tim Burton κερδίζει την Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας το 2008 για ένα ήδη κλασικό αριστούργημα. Επιπλέον, όσον αφορά το σκηνοθετικό κομμάτι, από τις πιο ενδιαφέρουσες σκηνές είναι η περιγραφή της φαντασίωσης της Miss Lovett. Αφού υπογραμμίζεται, η παντελής έλλειψη επικοινωνίας που υπάρχει μέσα σε έναν διάλογο: καθώς η Miss Lovett παραληρεί παρασυρμένη από τον έρωτα ενώ ο Sweeney Todd, τραγουδάει με εμμονή εκστασιασμένος για εκδίκηση.
Αυτή η ταινία μας παρουσιάζει το πώς η εκδίκηση πολλές φορές εξωθεί τους ανθρώπους στα άκρα. Μπορεί όμως ένα τόσο βίαιο ένστικτο να έχει happy end;
Λίτσα Δημηνάκη
Alice in Wonderland – Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (2010)
Ένα κλασσικό, διαχρονικό παραμύθι γραμμένο από τον Lewis Carol το 1865, γίνεται ταινία μέσα από τη φαντασία και τη δημιουργικότητα του Tim Burton. Η υπόθεση είναι γνωστή σε όλους μας: η Αλίκη μετά την πτώση της σε μια κουνελότρυπα μεταβαίνει σε ένα φανταστικό κόσμο και γνωρίζει ανεπανάληπτους χαρακτήρες που άλλοτε τη βοηθούν κι άλλοτε τη μπερδεύουν περισσότερο να βρει την άκρη με το τι συμβαίνει. Ο Tim Burton, προσθέτοντας μερικά ξένα από την αυθεντική ιστορία στοιχεία, παρουσιάζει μια νέα περιπέτεια, καθώς η 19χρονη πια Αλίκη επιστρέφει στη Χώρα των Θαυμάτων για πρώτη φορά μετά τα παιδικά της χρόνια, χωρίς όμως να έχει μνήμη των προηγούμενων περιπετειών της.
Mεγάλο ενδιαφέρον προκαλεί η «Μπαρτονική» αισθητική της ταινίας. Η Χώρα των Θαυμάτων είναι ένας κόσμος παραμυθένιος, ονειρικός, ιδεατός. Όμως μέσα από τη ματιά του σκηνοθέτη, ο κόσμος αυτός βρίσκεται σε παρακμή, στερείται ζωντάνιας και καλύπτεται από ζόφος και παγερότητα, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την ατμόσφαιρα του αρχικού παραμυθιού. Αν αναρωτηθήκατε ποτέ, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αφενός μεν ο Burton φημίζεται για τις σκοτεινές σκηνοθετικές επιλογές του και αφετέρου, διότι με αυτό τον τρόπο γίνεται αντιληπτή στους θεατές η τυραννία και η καταπίεση που σκορπά η Κόκκινη Βασίλισσα. Γι’ αυτό εξάλλου, με το πέρασμα της ταινίας και την εξέλιξη των γεγονότων παρατηρούμε ότι το χρώμα αρχίζει να ζωντανεύει και το περιβάλλον να γίνεται όλο και πιο φιλικό. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζουμε…
Και φυσικά, το αποτέλεσμα δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς τη συμμετοχή τόσο καλών και ταιριαστών ηθοποιών: της Mia Wasikowska στο ρόλο της Αλίκης, της Helena Bonham Carter ως Κόκκινη Βασίλισσα, του Johnny Depp ως Τρελό Καπελά, της Anne Hathaway ως Λευκή Βασίλισσα και πολλών ακόμα. Συνιστώ ανεπιφύλακτα να δείτε την ταινία όσοι δεν το έχετε ήδη κάνει, ενώ όσοι την είδαν να την ξαναδούν! Καλή διασκέδαση!
Μάγδα Τασούλα
Dark Shadows (2012)
Μια από τις λίγες ταινίες του Τιμ Μπαρτον που δεν ενθουσίασε κοινό και κριτικούς. Βασισμένη σε μια σαπουνόπερα η οποία ξεκίνησε τέλη ’60s σχεδόν φυσιολογικά, για να γεμίσει στη πορεία με φανταστικά πλάσματα, αγαπήθηκε από το κοινό και παρέμεινε μια κλασσική cult σαπουνόπερα. H μεταφορά της στο σινεμά ήταν επιθυμία τόσο του Μπάρτον, όσο, κυρίως, του Τζόνι Ντεπ, που ήθελε εδώ και χρόνια να υποδυθεί το ρόλο του βρικόλακα Μπάρναμπας Κόλινς. Η ιστορία έχει να κάνει μ’ έναν βρικόλακα που ξυπνάει μετά από αιώνες λήθης λόγω της κατάρας μια μάγισσας.
Θα είμαι ειλικρινής, εμένα η ταινία μου άρεσε αρκετά. Νομίζω ότι είναι αυτό ακριβώς που περιμένεις να δεις από τον Τιμ Μπάρτον το γοτθικό σκηνικό, το μαύρο χιούμορ. Μ’ έκανε να γελάσω αρκετά. Η αλήθεια είναι ότι δε μπορεί κανείς ν’ αναζητήσει ένα βαθύτερο νόημα, κάποιον υπαρξιακό προβληματισμό ή δε ξέρω τι άλλο. Αλλά καμιά φορά όλα αυτά δεν είναι τόσο απαραίτητα. Εάν θέλει κανείς να δει μια ταινία για να περάσει την ώρα του ευχάριστα και να γελάσει μπορεί να την δει. Αυτό που ισχύει αντικειμενικά γι’ αυτή την ταινία είναι ότι ο Τιμ Μπάρτον ξεπερνά τον εαυτό του όσον αφορά τον σαρκασμό και το μαύρο χιούμορ.
Εβίτα Γοργορίνη
Big Eyes (2014)
Ο Μπάρτον είχε από παλιά εκδηλώσει το θαυμασμό του για τους πίνακες της Κιν που αποτελούν και επιρροές του. Η ιστορία αυτών των έργων κατά τη δεκαετία του εξήντα προκαλεί ρίγος. Το ζεύγος οδηγήθηκε στα δικαστήρια για την πατρότητα των έργων… αλλά την ιστορία θα τη δείτε επί της οθόνης. Εμείς απλά θα σας πούμε ότι αναμένεται να είναι ένα δυναμικό comeback για τον Τιμ Μπάρτον, ίσως και οσκαρικό όπως ήδη ακούγεται. Ειδικά μετά την απογοήτευση που προκάλεσε κατά κοινή ομολογία το Dark Shadows μπορούμε να πούμε ότι είναι μια ιδανική επιστροφή.