Δήμητρα ΤσώληΤο BOYHOOD γυρίζονταν για 11 χρόνια και ακολουθεί την ζωή ενός παιδιού σε όλες τις φάσεις της.
Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Richard Linklater μετά την τριλογία Before Sunset-Before Sunrise-Before Midnight επέστρεψε το 2014 με ένα ακόμη πρωτότυπο και πρωτοποριακό για τα κινηματογραφικά δεδομένα project. Η πρωτοτυπία έγκειται και αυτή τη φορά στην real-time αναπαράσταση των πρωταγωνιστών, αφού και στην τριλογία των Before οι ταινίες γυρίζονται κάθε 10 χρόνια ώστε να αποτυπώνεται η σχέση ενός ζευγαριού που πραγματικά εμφανίζεται στους θεατές κατά 10 χρόνια μεγαλύτερο ενώ και τώρα στο Boyhood πρόκειται για ένα παρόμοιο εγχείρημα με την πρώτη απόπειρα «κυριολεκτικής ενηλικίωσης» των ηθοποιών μπροστά στην οθόνη.
Το Boyhood γυρίστηκε σε 45 συνολικά μέρες από τον Μάιο του 2002 μέχρι και τον Αύγουστο του 2013(11 ολόκληρα χρόνια δηλαδή συν 1 μέχρι να επεξεργαστούν το υλικό και να βγει η ταινία στις αίθουσες). Ο Linklater έφτιαχνε 10λεπτες-15λεπτες ταινίες μικρού μήκος κάθε χρόνο, μία για κάθε ηλικία του πρωταγωνιστή, με σκοπό να κρατήσει τα κομμάτια που θέλει και να τα συνδέσει σε μία 3ωρη τελικά ταινία (κι όμως η ώρα περνάει πολύ γρήγορα!).
Όπως δήλωσε η Patricia Arquette, η μητέρα του αγοριού στην ταινία, κανένας απ΄τους ηθοποιούς δεν είχε συγκεκριμένο σενάριο. Αυτό φτιαχνόταν απ’όλους μέσω αυτοσχεδιασμών και σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα της ταινίας κάθε χρονιά. Ιδιαίτερα παράτολμο και παράλληλα ενδιαφέρον θα το χαρακτήριζα!
Τι πραγματεύεται όμως η ταινία; Η απάντηση είναι όλη τη ζωή ενός αγοριού από τα 6 μέχρι τα 18. Όχι όμως όπως έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε μια τέτοια ιστορία μέχρι τώρα.( ΠΡΟΣΟΧΗ από εδώ και πέρα θα γίνουν spoiler!Eσύ που θες να δεις τη συγκεκριμένη ταινία νομίζω ότι έχεις ήδη αρκετές πληροφορίες και καλό θα ήταν να διαβάσεις το υπόλοιπο άρθρο αφού την δεις για μια περαιτέρω ανάλυση).
Το σενάριο είναι απλό, έως απλοϊκό θα έλεγα, χωρίς υπερβολές και έντονες δραματοποιήσεις της πραγματικότητας. Βλέπουμε την καθημερινότητα όπως είναι τις περισσότερες μέρες, όταν δεν συμβαίνει δηλαδή κάτι το ιδιαίτερο. Ο σκηνοθέτης φαίνεται να εστιάζει στις «βαρετές» καθημερινές συμπεριφορές των χαρακτήρων και στους διαλόγους, όχι σε δραματικά και ανατρεπτικά συμβάντα. Όπως μάλιστα δήλωσε ο ίδιος σε συνέντευξή του δεν ήθελε να βάλει στην ταινία γάμους και κηδείες γιατί αυτές οι στιγμές δεν είναι καν του ίδιου του ήρωα.
Ο χρόνος τώρα εξελίσσεται χωρίς ξεκάθαρες αναφορές όπως γίνεται στις περισσότερες ταινίες (πχ «10 years later»). Απλά βλέπουμε τους πρωταγωνιστές εμφανισιακά αλλαγμένους και τις καταστάσεις διαφορετικές. Τα χρόνια περνάνε και δεν εστιάζουμε στις αλλαγές καθεαυτές αλλά στο πόσο φυσικά γίνονται.
Τα πράγματα απλά προχωράνε, πρόσωπα έρχονται και φεύγουν στη ζωή των ηρώων και αυτό δεν μας επηρεάζει πέρα απ’ την συγκεκριμένη σκηνή, όπως άλλωστε συμβαίνει και στην πραγματικότητα αν το δούμε λίγο πιο αποστασιοποιημένα. Αφήνει πολύ ωραία αίσθηση το γεγονός της πραγματικής και όχι ψηφιακής ή μακιγιαρισμένης εξωτερικής αλλαγής των ηθοποιών. Σε βάζει σε ένα πολύ πιο ρεαλιστικό κλίμα και αυτό που με εντυπωσιάζει περισσότερο είναι το αίσθημα που θα είχαν ο Ethan Hawke, η Patricia Arquette και οι δύο μικρότεροι πρωταγωνιστές όταν βλέπουν σήμερα στην ταινία τον εαυτό τους σε διαφορετικές φάσεις της ίδιας τους της ζωής.
Μπορούν να δουν όντως αποτυπωμένη την αλλαγή τους με τα χρόνια και μάλιστα οι δύο μικρότεροι για χρόνια που ούτε καν θυμούνται.
Μια ιστορία λοιπόν για τα παιδικά και τα εφηβικά χρόνια ενός αγοριού, για τις οικογενειακές σχέσεις και το πώς αυτές εξελίσσονται και σε διαμορφώνουν. Αυτό είναι το Boyhood. Αν και φαίνεται πως στο μεγαλύτερο μέρος της η ιστορία περιγράφεται μέσα απ’ τα μάτια του αγοριού, δεν λείπουν τα σημεία όπου εστιάζουμε στην οπτική της μητέρας κι αυτό ακόμα κι αν δεν έγινε σκόπιμα απ’ τον σκηνοθέτη έχει τελικά μεγάλη σημασία γιατί ποιος άλλος εκτός απ’ τους γονείς σου έχει την καλύτερη συνολική εικόνα για σένα μέσα στα χρόνια;
Όσον αφορά τελικά το ηθικό δίδαγμα της ταινίας αυτό δεν θεωρώ πως ήταν πολύ σαφές στην αρχή, τουλάχιστον σε μένα. Το τέλος της μου άφησε μια εικόνα αρκετά γενική χωρίς κάποια ουσιαστική κατάληξη(σου είπα θα κάνω spoiler!!!) που αρχικά μου ήταν αδιάφορη.
Όσο όμως διάβαζα περισσότερες πληροφορίες για τον σκηνοθέτη και τον σκοπό του και συζητούσα γι’ αυτήν την ταινία καταλήγω στο ότι ήθελε να εστιάσει σε κάτι βαθύτερο αν και όχι άμεσα και εύκολα αντιληπτό. Κι αυτό είναι η σχέση του παρόντος με το παρελθόν, πόσο αλλάζουμε κι αν ο παιδικός εαυτός μας έχει κάποια σχέση με τον τωρινό μας εαυτό και αντίστοιχα αν ο μελλοντικός εαυτός μας θα έχει κρατήσει κάτι από τον σημερινό. Θα κλείσω λοιπόν με το ερώτημα: αν μπορούσες να δεις τον εαυτό σου μέσα απ΄ τα μάτια της παιδικής σου ηλικίας θα τον έκρινες όπως τον κρίνεις τώρα;