Εβίτα ΓοργορίνηΠαραθέτουμε κάποια αποσπάσματα από ένα άλλο του έργο το “Να βλέπεις τον έρωτα” αλλά και τις γνωστές “τρεις αλήθειες”
Ο Χόρχε Μπουκάι γεννήθηκε το 1949 στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. Γιατρός και ψυχοθεραπευτής της σχολής Γκεστάλτ, ειδικεύτηκε στη θεραπεία των νοητικών ασθενειών εργαζόμενος αρχικά σε νοσοκομεία και κλινικές και, εν συνεχεία, δίνοντας διαλέξεις σε ιδρύματα, κολέγια, θέατρα, καθώς και σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Τα βιβλία του έχουν πουλήσει περισσότερα από 2 εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο.
Περίληψη-Να βλέπεις τον έρωτα
Ένα λάθος του παροχέα Ίντερνετ αρκεί για να φέρει σε επαφή δύο αγνώστους, κατά έναν απρόσμενο τρόπο. Ο Ρομπέρτο, ένας εργένης διαφημιστής κουρασμένος από μια ζωή ρουτίνας και καβγάδων με τις εκάστοτε κοπέλες του, αρχίζει να δέχεται στον υπολογιστή του τα ηλεκτρονικά μηνύματα που ανταλλάσσουν δύο ψυχολόγοι οι οποίοι ετοιμάζουν ένα βιβλίο για τον έρωτα και τις σχέσεις του ζευγαριού. Ένα ηλεκτρονικό τρίο κι ένα πρωτότυπο και ευφάνταστο μυθιστόρημα σκέψης και αναζήτησης γύρω από το κεφαλαιώδες ζήτημα των ερωτικών σχέσεων.
Ιδανικό ζευγάρι;
Είναι πολύ δύσκολο να μιλήσει ένας άνθρωπος γι’ αυτό που του συμβαίνει, γι’ αυτό που έχει ανάγκη ή που αισθάνεται. Όλοι θέλουν πάντα να μιλήσουν για τον άλλον. Πολλά ζευγάρια καταλήγουν στο χωρισμό γιατί πιστεύουν πως με κάποιον άλλον θα ήταν διαφορετικά και, φυσικά, μετά βρίσκονται αντιμέτωποι με παρόμοιες καταστάσεις, όπου το μόνο που έχει αλλάξει είναι ο συνομιλητής τους.
Οι δυσκολίες είναι αναπόσπαστο κομμάτι του δρόμου του έρωτα. Η λύση θα ήταν να αφήσουμε κατά μέρος τη φαντασίωση ενός ιδανικού ζευγαριού, χωρίς συγκρούσεις διαρκώς ερωτευμένου.
Η πραγματικότητα βελτιώνεται σημαντικά όταν αποφασίζω να απολαύσω αυτά που μπορώ, αντί να υποφέρω επειδή δεν πραγματοποιείται μία φαντασίωση ή μία αυταπάτη.
Η πρόταση είναι: στη ζωή μας ας κάνουμε το εφικτό… όσο γίνεται καλύτερο. Το να υποφέρω επειδή τα πράγματα δεν είναι όπως εγώ τα είχα φανταστεί, δεν είναι μόνο ανώφελο, είναι και παιδαριώδες.
Ο έρωτας ως σωτηρία;
Η σχέση βοηθάει την προσωπική μας εξέλιξη, να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Η σχέση προσθέτει.
Γι’ αυτό αξίζει τον κόπο.
Αξίζει… τον κόπο (δηλαδή, αξίζει να κοπιάσουμε γι’ αυτήν).
Αξίζει το βάσανο που προκαλεί. Αξίζει τον πόνο που πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Κι όλα αυτά αξίζουν, γιατί όταν θα τα έχουμε ξεπεράσει δεν θα είμαστε πια οι ίδιοι: θα έχουμε αναπτυχθεί, θα είμαστε πιο συνειδητοποιημένοι, θα αισθανόμαστε πιο ολοκληρωμένοι.
Η σχέση δεν μας σώζει από τίποτα: δεν θα έπρεπε να μας σώζει από τίποτα.
Πολλοί άνθρωποι ψάχνουν ένα σύντροφο ως μέσο για να λύσουν τα προβλήματά τους. Πιστεύουν πως μία στενή σχέση θα θεραπεύσει τις αγωνίες τους, την ανία τους, την απουσία νοήματος από τη ζωή τους. Ελπίζουν πως μια σχέση θα γεμίσει τα κενά τους. Τι φοβερό λάθος! Όταν επιλέγω κάποιον σύντροφο με αυτές τις προσδοκίες, καταλήγω αναπόφευκτα να μισήσω το πρόσωπο που δεν μου δίνει αυτό που περίμενα. Και μετά; Μετά μπορεί να ψάξω να βρω άλλον, κι άλλον, κι άλλον... Ή μπορεί να αποφασίσω να περάσω τη ζωή μου γκρινιάζοντας για την τύχη μου. Η πρόταση είναι να φτιάξω τη δική μου ζωή χωρίς να περιμένω να το κάνει κανένας άλλος για μένα.Η πρόταση είναι, επίσης, να μην προσπαθήσω να φτιάξω τη ζωή του άλλου, αλλά να βρω κάποιον για να κάνουμε κάτι μαζί, να περνάμε καλά, να αναπτυχθούμε, να διασκεδάσουμε, αλλά όχι για να μου φτιάξει τη ζωή.
Η σκέψη πως ο έρωτας θα μας σώσει, θα λύσει όλα μας τα προβλήματα και θα μας προσφέρει μια διαρκή κατάσταση ευτυχίας ή ασφάλειας, καταφέρνει μόνο να μας κρατάει παγιδευμένους σε φαντασιώσεις και αυταπάτες, αποδυναμώνοντας την αυθεντική δύναμη της αγάπης που ξέρει πώς να μας μεταμορφώσει. Και τίποτα δεν είναι πιο διαφωτιστικό από το να είσαι με κάποιον άλλον από εκεί και έπειτα. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ξεχωριστό από το να βιώνεις την ίδια σου τη μεταμόρφωση δίπλα στον άνθρωπο που αγαπάς.
Αντί να ψάχνουμε καταφύγιο σε μια σχέση, θα μπορούσαμε να δεχτούμε τη διεγερτική δύναμη που μας ξυπνάει από το λήθαργο και μας φέρνει σε άμεση επαφή με τη ζωή, μας ωθεί προς τα μπρος και μας δείχνει καθαρά πώς πρέπει να αναπτυχθούμε. Για να ευδοκιμήσουν οι σχέσεις μας, είναι αναγκαίο να τις δούμε με διαφορετικό τρόπο: σαν μια σειρά από ευκαιρίες να διευρύνουμε τη συνείδησή μας, να ανακαλύψουμε μια βαθύτερη αλήθεια και να γίνουμε άνθρωποι με όλη τη σημασία της λέξης. Και όταν γίνω άνθρωπος ολοκληρωμένος, που δε χρειάζεται κανέναν για να επιβιώσει, τότε σίγουρα θα βρω κάποιον επίσης ολοκληρωμένο για να μοιραστούμε αυτά που έχω κι αυτά που έχει. Αυτό είναι το νόημα της σχέσης : όχι η σωτηρία, αλλά η επαφή. Ή, μάλλον, οι επαφές.
Εγώ μ’ εσένα. Εσύ μ’ εμένα. Εγώ μ’ εμένα. Εσύ μ’ εσένα. Εμείς με τον κόσμο.
Αγάπη και έρωτας
Ο έρωτας μας συνδέει με τη χαρά που αισθανόμαστε γνωρίζοντας την ύπαρξη του άλλου. Μας φέρνει σε επαφή με τη σπάνια αίσθηση της πληρότητας.
Τα συναισθήματα, αντίθετα από τα πάθη, διαρκούν περισσότερο και είναι συνδεδεμένα με την αντίληψη της εξωτερικής πραγματικότητας.
Η αγάπη αρχίζει να χτίζεται μόλις μπορέσω να δω αυτόν που έχω μπροστά μου, μόλις ανακαλύψω τον άλλον.
Τότε είναι που η αγάπη αντικαθιστά τον έρωτα.
Μόλις περάσει αυτή η πρώτη στιγμή, αρχίζουν να βγαίνουν στην επιφάνεια οι χειρότερες πλευρές μου, που επίσης προβάλλω στον άλλον.
Το να αγαπήσω κάποιον είναι μια πρόκληση για να ξεφορτωθώ εκείνες τις προβολές, για να έρθω σε πραγματική επαφή μαζί του. Αυτή η διαδικασία δεν είναι εύκολη, αλλά είναι από τα ωραιότερα πράγματα που συμβαίνουν, ή που βοηθάμε να συμβούν.
Μιλάμε για αγάπη με την έννοια του <<ενδιαφέροντος για το καλό του άλλου.>> Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο. Για την αγάπη, σαν ευφορία που κυριεύει σώμα και ψυχή που ενισχύεται – εφόσον μπορώ να δω τον άλλον χωρίς να θέλω να τον αλλάξω.
Πολύς κόσμος ζει χωρίς πραγματική επαφή με τον εαυτό του, γεμάτος μόνο με αυτά που σκέφτεται και χωρίς να έχει ιδέα για το τι πραγματικά αισθάνεται. Με αυτόν τον τρόπο, είναι πολύ δύσκολο να αφεθείς στον έρωτα. Για να αγαπάς, είναι απολύτως απαραίτητο να τολμάς να κοιτάς προς τα μέσα. Έτσι, χωρίς να είναι απαραίτητη η σύγκρουση, μπορώ να κοιτάζω μέσα μου, να διατηρώ επαφή και να είμαι ο εαυτός μου.
Αν δε δείξω τον πραγματικό μου εαυτό, κανείς δεν μπορεί να με αγαπήσει.
Εν πάση περιπτώσει, θα αγαπήσουν τη μεταμφίεσή μου, όπως λες κι εσύ, κι αυτό δε μου χρησιμεύει σε τίποτα. Διάβασα ένα βιβλίο του Μαουρίσιο Αμπάντι που μιλάει για τον έρωτα και σου παραθέτω τρία ενδιαφέροντα αποσπάσματα.
Ο έρωτας είναι μια σχέση στην οποία το άλλο πρόσωπο, αντί να αναγνωρίζεται ως ένα πραγματικά διαφορετικό πρόσωπο, γίνεται μάλλον αντιληπτό και ερμηνεύεται σαν να ήταν το είδωλο του εαυτού μου, εφοδιασμένο με τα χαρακτηριστικά που αντιστοιχούν στην εξιδανικευμένη εικόνα αυτού που θα ήθελα να είμαι. Στον έρωτα ισχύει το <<εγώ αγαπώ τον εαυτό μου καθώς βλέπω την αντανάκλασή του σ’ εσένα.>>
Έρωτας είναι να σου λέω ότι μου αρέσεις επειδή κρατάς με χάρη τον καθρέφτη στον οποίο παρατηρώ τον εαυτό μου, ώστε να συνειδητοποιήσω την αγάπη μου για μένα.Αλλά, καθώς ο χρόνος τρέχει και η σχέση περνά από διάφορες αντιξοότητες, συμβαίνει ο υποτιθέμενος καθρέφτης να παύει να είναι καθρέφτης και να προτιμά να ξαναβρεί τη δική του ταυτότητα. Στην αρχή, ήταν τέτοια η επιθυμία του να νιώθει αγαπητός και αρεστός, που σχεδόν δεν τον ενοχλούσε να τον περνάνε για άλλον, μια και περί αυτού πρόκειται. Έχουμε τέτοια ανάγκη για αγάπη, που για ένα χρονικό διάστημα την απολαμβάνουμε ακόμα κι αν είναι απάτη.
Έρωτας είναι να αγαπάς τις ομοιότητες και αγάπη, να ερωτεύεσαι τις διαφορές.
Ο έρωτας δεν είναι ένα συναίσθημα που μοιραζόμαστε, επειδή ακόμα δεν υπάρχει άλλο υποκείμενο να μοιραστούμε μαζί του.
Ο έρωτας είναι ένας αυθαίρετος και σχεδόν αναπόφευκτος παραλογισμός, μια εικόνα τρελής σύγχυσης σε μανιακή έξαρση. Η αγάπη, αντιθέτως, είναι ένα προϊόν λογικής και κόπου. Διαρκεί περισσότερο και είναι λιγότερο ταραχώδης, αλλά χρειάζεται σκληρή δουλειά για να τη διατηρήσεις.
Διαφορετικότητα
Το πάθος είναι στενά συνδεδεμένο με την πιθανότητα ο άλλος να μην είναι εκεί: με την έκπληξη, το εκτός προγράμματος. Αν αυτό μετατραπεί σε συμβατική σχέση, το πάθος εξατμίζεται.
Συμβαίνει, αυτό ακριβώς που μας ελκύει, να είναι η διαφορετικότητα. Στην αρχή με γοητεύει που ο άλλος έχει αυτό που για μένα είναι τόσο δύσκολο να αποκτήσω. Συμπληρώνομαι από το σύντροφό μου, ακριβώς επειδή μπορεί να κάνει πράγματα που εγώ δεν μπορώ, και αντιστρόφως. Στη φάση του έρωτα, όχι μόνο αποδέχομαι αυτά του τα χαρακτηριστικά, αλλά επίσης τα αποδέχομαι και στον εαυτό μου.* όταν ο έρωτας εξασθενεί αρχίζω να καβγαδίζω με τον σύντροφό μου για τα ίδια εκείνα χαρακτηριστικά τα οποία μας έφεραν κοντά.
Η πρότασή μας συνίσταται στην ανάπτυξη των πλευρών που έχουμε απαρνηθεί ή πολεμήσει, για να τις εντάξουμε έτσι στον ίδιο τον εαυτό μας, να γίνουμε πιο ολοκληρωμένοι άνθρωποι δίνοντας τέλος στην εσωτερική ή εξωτερική διαμάχη.Η αληθινή σχέση με τον άλλον – που κάποια συγκεκριμένη στιγμή πιστέψαμε και χάρη στην παρουσία του καταφέραμε να ξεπεράσουμε το άγχος μας για τη μοναξιά και την αυτάρκεια – , είναι μια από τις ωραιότερες καταστάσεις, καθώς μας επιτρέπει να πλησιάσουμε τα ανθρώπινα πλάσματα με αγάπη.
Πόνος
Ο πόνος είναι η μόνη διέξοδος για να μπορέσω να ανακαλύψω τις αληθινές μου ανάγκες και, μόνο αν τις ανακαλύψω, θα μπορέσω μετά να τις ικανοποιήσω. Γιατί, αν αντιστεκόμαστε στο να νιώσουμε ευάλωτοι, κάθε φορά θα σκληραίνουμε όλο και περισσότερο και θα απομακρυνόμαστε από την πιθανότητα να διαπιστώσουμε τι χρειαζόμαστε. Στη σχέση μας θα έπρεπε να αφήνουμε χώρο για τον πόνο και τη σύγχυση που παρουσιάζονται όταν αφοπλίζουμε τις στρατηγικές μας. Αυτός είναι ο δρόμος για το σπίτι, ο δρόμος για την ένωση μ’ ένα άλλο ανθρώπινο πλάσμα. Ο δρόμος της αγάπης.
Η ιδέα του άλλου μας μισού
Η χειρότερη από τις αντιλήψεις που έμαθαν και μετέφεραν οι γονείς στα παιδιά τους είναι πως υποτίθεται ότι βρισκόμαστε στην αναζήτηση του άλλου μας μισού.
Γιατί να μην προσπαθήσουμε να βρούμε κάποιον ολόκληρο αντί να συμβιβαστούμε με κάποιον μισό;
Ο έρωτας που προτείνουμε χτίζεται μεταξύ ολόκληρων ανθρώπων που συναντιούνται, όχι ανάμεσα σε δύο μισά που χρειάζονται το ένα το άλλο για να νιώσουν ολόκληρα.
Όταν χρειάζομαι τον άλλον για να ζήσω, η σχέση μετατρέπεται σε εξάρτηση.
Και υπό εξάρτηση, επιλογές δεν μπορούν να γίνουν.
Και χωρίς επιλογή δεν υπάρχει ελευθερία.
Και χωρίς ελευθερία δεν υπάρχει αληθινός έρωτας.
Και χωρίς αληθινό έρωτα μπορεί να υπάρχουν γάμοι, αλλά δεν υπάρχει σχέση.
Οι Τρεις Αλήθειες
Πρώτη αλήθεια
Αυτό που είναι, είναι.
Η πραγματικότητα δεν είναι όπως με συμφέρει εμένα να είναι.
Δεν είναι όπως θα έπρεπε να είναι.
Δεν είναι όπως μου είπαν ότι θα είναι.
Δεν είναι όπως ήταν.
Η πραγματικότητα γύρω μου είναι όπως είναι.
Η αλλαγή μπορεί να έρθει μόνο όταν έχουμε συναίσθηση της παρούσας κατάστασης.
Εγώ είμαι αυτός που είμαι.
Δεν είμαι αυτός που θα ήθελα να είμαι.
Δεν είμαι αυτός που θα έπρεπε να είμαι.
Δεν είμαι αυτός που η μαμά μου θα ήθελε να είμαι.
Δεν είμαι καν αυτός που ήμουν.
Είμαι αυτός που είμαι.
Όλες οι νευρώσεις ξεκινούν από τη στιγμή που προσπαθούμε να είμαστε αυτό που δεν είμαστε.
Εσύ είσαι όπως είσαι.
Εσύ δεν είσαι όπως χρειάζομαι να είσαι.
Εσύ δεν είσαι όπως ήσουν.
Εσύ δεν είσαι όπως συμφέρει εμένα να είσαι.
Εσύ δεν είσαι όπως θέλω εγώ να είσαι.
Εσύ είσαι όπως είσαι.
Ο ορισμός μιας ώριμης και αληθινής σχέσης είναι η ανιδιοτελή προσπάθεια να δημιουργείς χώρο στον άλλον, ώστε να μπορεί να είναι όπως είναι.
Δεύτερη αλήθεια
Τίποτα καλό δεν είναι δωρεάν.
Αν επιθυμώ κάτι που είναι καλό για ‘μένα, θα όφειλα να ξέρω ότι θα πληρώσω κάποιο αντίτιμο γι’ αυτό.
Οπωσδήποτε αυτή η πληρωμή δεν είναι πάντα χρηματική (αν χρειάζονταν μόνο τα χρήματα, θα ήταν τόσο εύκολο!). Το αντίτιμο είναι κάποιες φορές υψηλό κι άλλες φορές πολύ χαμηλό, αλλά πάντα υπάρχει. Γιατί τίποτα καλό δεν είναι δωρεάν.
Αν οι γύρω μου μου προσφέρουν κάτι, αν μου συμβαίνει κάτι καλό, αν ζω καταστάσεις ευχάριστες και απολαυστικές, είναι επειδή τις έχω κερδίσει. Τις έχω πληρώσει, τις αξίζω.
Μόνο για να προετοιμάσω τους απαισίοδοξους και για να αποθαρρύνω τους καιροσκόπους, θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η πληρωμή γίνεται πάντα προκαταβολικά: το καλό που ζω το έχω ήδη πληρώσει. Πληρωμή με δόσεις, δε γίνεται.)
Τρίτη αλήθεια
Είναι αλήθεια ότι κανείς δε μπορεί να κάνει πάντα αυτό που θέλει,
αλλά ο καθένας μπορεί να μην κάνει ποτέ αυτό που δεν θέλει.
Ποτέ να μην κάνω αυτό που δεν θέλω.
Αν είμαι ενήλικος, κανείς δε μπορεί να με αναγκάσει να κάνω κάτι που δεν θέλω. Αρκεί να καταφέρω να απαλλαγώ απ’ την ανάγκη μου να βλέπω κάποιους να με επικροτούν, να με χειροκροτούν, να με αγαπούν.
Το να μάθει κανείς να ζεί σύμφωνα με αυτή την αλήθεια, δεν είναι εύκολο πράγμα. Και κυρίως, δεν είναι δωρεάν.
(Τίποτα καλό δεν είναι δωρεάν κι αυτό είναι κάτι καλό).
Το κόστος είναι ότι όταν κάποιος τολμάει να πει “όχι” αρχίζει να ανακαλύπτει κάποιες άγνωστες πλευρές των φίλων του: το σβέρκο, την πλάτη και όλα τα σημεία που γίνονται ορατά μόνο όταν ο άλλος φεύγει.