Νάνσυ ΤζαλαβράΤη σήμερον ημέρα, όλοι οι φοιτητές ξέρουμε καλά πως μόνη η -ομολογουμένως, μετά κόπων και βασάνων- απόκτηση του πτυχίου μας, δεν λέει και πολλά πράγματα για την εκπλήρωση των όποιων ονείρων μας, ούτε καν για τη εξασφάλιση μιας έστω ενδιαφέρουσας θέσεως εργασίας.
Έτσι, ο καθένας από μας, είτε ψάχνοντας μόνος του είτε μαθαίνοντας από άλλους, ανακαλύπτει εναλλακτικούς τρόπους να εμπλουτίσει το βιογραφικό του, να κάνει γνωριμίες, να συλλέξει εμπειρίες. Και παρά την απελπισία που όλους μας κάποιες στιγμές μας καταβάλλει, παρά την επανάληψη τυπικής καταστροφολογίας όπου όλοι έχουμε μπει στον πειρασμό να συμμετάσχουμε, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν, δεν είναι ψέματα πως ευκαρίες για ενδιαφέρουσες αλλά και εποικοδομητικές ενασχολήσεις, ειδικά για εμάς τους φοιτητές, υπάρχουν πολλές. Ευκαιρίες για να αποκομίσουμε συναρπαστικές εμπειρίες να δοκιμάσουμε τις ικανότητές και τις επιθυμίες μας, να καταλήξουμε τέλος πάντων τι μας αρέσει, τι θέλουμε και τι ψάχνουμε, ή αν το έχουμε ανακαλύψει, να το προχωρήσουμε σε άλλα επίπεδα. Ένα βασικό πρόβλημα βέβαια, είναι η τάση, την οποία παρατηρούμε συχνά, να μην κοινοποιούνται τέτοιες δράσεις σε μεγάλη κλίμακα, και αυτό είναι κάτι που θέλουμε να αποφύγουμε οπωσδήποτε, γι’αυτό άλλωστε και στο εν λόγω site, ό,τι μαθαίνουμε το μοιραζόμαστε!
Για να μην μακρηγορώ άλλο, μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση περιέπεσε προσφάτως κι εμένα στην αντίληψή μου και, αποφασίζοντας να δοκιμάσω τη τύχη μου μαζί της, εν τέλει ομολογώ πως την συστήνω ανεπιφύλακτα, στους όποιους ενδιαφερομένους. Πρόκειται για τα MUN που, νομίζω έρχονται όλο και περισσότερο στο προσκήνιο (εννοώ ότι γίνονται περισσότερο ευρέως γνωστά) τον τελευταίο καιρό.
Για όσους δεν έτυχε να έχουν ακούσει μέχρι τώρα για τα MUN, αλλά και για αυτούς που κάτι έχουν ακούσει αλλά δεν ξέρουν λεπτομέρειες, ας πούμε δύο λόγια για τα “τι και πώς”:
MUN σημαίνει Model United Nations. Όπως μαρτυρά η ονομασία, πρόκειται για προσομοιώσεις των οργάνων των
Ηνωμένων Εθνών, οι οποίες διοργανώνονται ως συνέδρια σε διάφορες πόλεις του κόσμου με τη συνεισφορά της εκάστοτε κυβέρνησης, διαφόρων πανεπιστημίων και άλλων τοπικών φορέων. Το πρώτο MUN πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Harvard το 1951 και έκτοτε έχουν ακολουθήσει αμέτρητα άλλα, σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ η συμμετοχή είναι ευρύτατη.
Μολονότι ίσως η διοργάνωση έλκει σε μεγαλύτερο βαθμό φοιτητές Πολιτικών Επιστημών, Οικονομικών, Διεθνών/Ευρωπαϊκών και Νομικών Σπουδών, δεν υπάρχει κανένας αντίστοιχος περιορισμός ώστε να λάβει κάποιος μέρος. Απευθύνονται στον οποιονδήποτε και, πηγαίνοντας εκεί μπορεί κανείς να συναντήσει από μαθητές λυκείου, μέχρι φοιτητές του Πολυτεχνείου, της Νοσηλευτικής, της Φιλοσοφικής, ακόμη και μεγαλύτερους που ήδη εργάζονται. Αρκεί να συμπληρωθεί η απαιτούμενη αίτηση και να γίνει δεκτός ο αιτών από τους υπεύθυνους, πράγμα το οποίο είναι 99% εξασφαλισμένο.
Η συμμετοχή μπορεί να είναι είτε μεμονωμένη ( individual ), είτε στο πλαίσιο μιας οργανωμένης αποστολής που μπορεί να συγκροτείται από διάφορα Πανεπιστήμια της χώρας μας ( delegations ). Αποστολές για πολλά MUN συντονίζει το ΠΑ.ΠΕΙ. αλλά και η Πάντειος και η Νομική, όπως και το Αριστοτέλειο και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Γενικά βέβαια, όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να δημιουργήσει μια ομάδα στο Πανεπιστήμιό του, δεν χρειάζεται ούτε κάποια ειδική άδεια, ούτε το απαγορεύει κανείς. Είναι προτιμότερο να επιλέξει κανείς να πάει ως μέρος μιας αποστολής, καθώς εκεί θα συναντήσει άτομα που έχουν ενδεχομένως ξαναπάει και έχουν μια εμπειρία, αλλά και θα ταξιδέψει υπό την ασφάλεια που παρέχει μια ομάδα.
Ας ξεκαθαρίσουμε τώρα ποιος ακριβώς είναι ο σκοπός του συνεδρίου και ποιος ο ρόλος των συμμετεχόντων σε αυτό. Οι συμμετέχοντες λαμβάνουν ουσιαστικά τον ρόλο διπλωματών οι οποίοι εκπροσωπούν κάποιο κράτος, στις συνελεύσεις των οργάνων του ΟΗΕ. Στην αίτηση συμμετοχής, εκτός από τα κίνητρα συμμετοχής που πρέπει να καταγράψεις, καλείσαι να δηλώσεις επιτροπές και χώρες της αρεσκείας σου, τις οποίες επιθυμείς να εκπροσωπήσεις ως διπλωμάτης. Από τη στιγμή που σου ανατίθεται μια χώρα, οφείλεις να την εκπροσωπήσεις και να υποστηρίξεις τα συμφέροντά της, ακολουθώντας την πολιτική της, έστω και αν διαφωνείς με αυτήν. Το αν θα καταφέρεις όντως να αναλάβεις τη χώρα και την επιτροπή της επιλογής σου είναι ανάλογο της αντίστοιχης εμπειρίας ή της ισχύος των επιχειρημάτων και των λόγων που εξέθεσες για την επιλογή σου αυτή. Αλλιώς, οι υπεύθυνοι θα σου αναθέσουν εκείνοι καποια χώρα από τις διαθέσιμες.
Οι επιτροπές στις οποίες μπορεί κανείς να γινει μέλος ποικίλουν από διοργάνωση σε διοργάνωση: ορισμένες είναι πάγιες, ιδίως τα ανώτατα όργανα των Ηνωμένων Εθνών, δηλαδή το Συμβούλιο Ασφαλείας και η Γενική Συνέλευση. Από κει και πέρα υπάρχουν οι επιμέρους επιτροπές της Γενικής Συνέλευσης, το ΝΑΤΟ, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRC), η UNESCO, το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο ( ECOSOC) αλλά και το Διεθνές Δικαστήριο (ICJ) και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC). Εννοείται και πάλι πως η κατανομή στις επιτροπές γίνεται με βάση την εμπειρία, δεν μπορεί δηλαδή εύκολα κάποιος πρωτάρης να βρεθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας.
Η διαδικασία συνεχίζεται ως εξής: σε κάθε επιτροπή ανατίθενται θέματα προς συζήτηση ( συνήθως δύο ) και ο σκοπός είναι να συγκροτηθεί στο τέλος ψήφισμα ( resolution ) μέσα από συγκεκριμένη διαδικασία και το οποίο θα πρέπει οπωσδήποτε να απηχεί η γνώμη της πλειοψηφίας των συμμετέχουσων χωρών. Αντίστοιχα σκοπός των διπλωματών είναι να καταφέρουν να κείται το ψήφισμα όσο το δυνατόν υπέρ των συμφερόντων που εκπροσωπούν και γι’αυτό το λόγο δημιουργούνται μέσα στις επιτροπές συμμαχίες.
Είναι φανερό πως για να ανταποκριθεί κανείς στην παραπάνω διαδικασία, απαιτείται-εκτός από καλά αγγλικά-και πολύ διάβασμα! Το διάβασμα μάλιστα, δεν περιλαμβάνει μονάχα την καλύτερη δυνατή ενημέρωση για τα θέματα που θα συζητηθούν στην επιτροπή σας και την άριστη γνώση της πολιτικής της χώρας σας – και αν γίνεται κ
αι των άλλων χωρών- αλλά και γνώση και κατανόηση των κανόνων που διέπουν τη διαδικασία, οι οποίοι δυστυχώς είναι πολλοί, λεπτομερείς και…ίσως κάπως ανώφελοι μετά από ένα σημείο. Είναι όμως καλό να τους ξέρετε ή ακόμη κι αν τους ξεχνάτε-θα τους μάθετε σίγουρα μια και καλή κατά τη διάρκεια των εργασιών σας μέσα στην επιτροπή- θα πρέπει οπωσδήποτε πάντως να έχετε επίγνωση αυτών. Ακόμη καλύτερο είναι μάλιστα να τους έχετε και μαζί σας. Άλλωστε οι σημειώσεις σας και ένας φορητός υπολογιστής είναι απαραίτητα εφόδια! Η προεργασία περιλαμβάνει και τα λεγόμενα position papers, δηλαδή σύντομα κείμενα που περιγράφουν τη θέση που λαμβάνει η χώρα για το εκάστοτε ζήτημα, και τα οποία πρέπει να παραδοθούν στους υπεύθυνους των επιτροπών (chairpersons) λίγες μέρες πριν την έναρξη των συνεδρίων. Μην ανησυχείτε ωστόσο, για όλα αυτά. Εκτός του ότι αν ξεκινήσει κανείς τη δουλειά, σίγουρα σύντομα θα παρασυρθεί από το ενδιαφέρον που παρουσιάζει, είναι επίσης σύνηθες οι chairpersons να αποστέλουν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές περίπου ένα μήνα πριν την έναρξη του συνεδρίου( study guides ). Βέβαια, καλό είναι εσείς να αρχίσετε να προετοιμάζεστε νωρίτερα, γιατί το πότε θα σταλούν οι οδηγοί και γενικά το κατά πόσο θα γίνουν όλα όπως πρέπει, εναπόκειται σε μεγάλο βαθμό στο επίπεδο της διοργάνωσης και την ευσυνειδησία των υπευθύνων!
Αρκετά όμως φλυάρησα για τα διαδικαστικά. Απλά προσπάθησα να δώσω όσες περισσότερες λεπτομέρειες μπορούσα, και ελπίζω να έγινα κατανοητή.
Μια συμμετοχή όμως σε ένα MUN έχει και άλλες πολύ ενδιαφέρουσες πτυχές, ίσως μάλιστα περισσότερο δελεαστικές! Πάνω απ’όλα το MUN είναι ένας πολύ διασκεδαστικός, ενδιαφέρων, επιμορφωτικός, και πολύ προσιτός οικονομικά τρόπος για να κάνετε το ταξιδάκι σας και αμέτρητες γνωριμίες από όλον τον κόσμο! Τα MUN διοργανώνονται σε τόσο πολλές και όμορφες πόλεις σε όλον τον πλανήτη-όχι μόνο στην Ευρώπη, τις οποίες παρά το κάπως πιεστικό πρόγραμμα του Συνεδρίου, θα έχετε οπωσδήποτε την ευκαιρία να εξερευνήσετε. Μάλιστα, το πακέτο της συμμετοχής περιλαμβάνει συνήθως μια επιπλέον μέρα ξενάγησης στην πόλη, κατά τη διάρκεια της οποίας θα δείτε τουλάχιστον τα πιο φημισμένα αξιοθέατα. Για να περάσετε ακόμη πιο φίνα, καλό θα ήταν εκτός από την προεργασία για το Συνέδριο να ασχοληθείτε και λίγο με το μέρος που θα επισκεφτείτε, από το τί πρέπει να δείτε, έως και προτάσεις για φαγητό και εξόδους αλλά και ενημέρωση για τυχόν κακόφημες περιοχές -όπου δεν πρέπει να βρεθείτε για κανέναν λόγο- και άλλες κακοτοπιές! Να είστε προετοιμασμένοι για όλα, γιατί καλό το ταξιδάκι αλλά σε κάθε περίπτωση θα βρίσκεστε μόνοι σε μια ξένη χώρα!
Εκτός από την διασκέδαση, το MUN έχει και άλλα πλεονεκτήματα, όπως κάθετι που περιλαμβάνει τριβή με κόσμο, νέες γνωριμίες και ανάγκη να σταθείς για τον εαυτό σου και να τον υποστηρίξεις. Επομένως, αν είστε ντροπαλοί, αν δυσκολεύεστε να μιλάτε μπροστά σε κόσμο, αν είστε ανασφαλείς ως προς το να εκθέτετε άφοβα τη γνώμη σας, είναι σίγουρα μια τέλεια εξάσκηση για να βελτιωθείτε σε όλα τα παραπάνω ψεγαδάκια! Παράλληλα, καθώς ποτέ δεν λείπουν και τα στραβά, μαθαίνεις να ανταποκρίνεσαι σε αυτά, να υπερασπίζεσαι τον εαυτό σου και να συνυπάρχεις με ανθρώπους που έχουν μια διαφορετική κουλτούρα από σένα. Και όλα αυτά δεν είναι ασήμαντα, ιδιαίτερα όταν μπορείς να τα δουλέψεις και να τα καλλιεργήσεις μέσα από μια τόσο ωραία εμπειρία!
Κλείνοντας το θέμα, αλλά μένοντας πάντα ανοιχτή για σχόλια και ερωτήσεις στις οποίες ίσως μπορώ να βοηθήσω, θα παραθέσω μερικές πολύ χρήσιμες ιστοσελίδες, για να μπείτε για τα καλά στον κόσμο των MUN και να ενημερωθείτε πλήρως, όσοι ακούσατε για αυτά πρώτη φορά, μέσα από αυτό το άρθρο:
Model United Nations Calendar – http://www.unreform.org/
Model United Nations FAQ – http://www.un.org/cyberschoolbus/modelun/faq.html
Hellenic Model United Nations – http://www.hmuno.org/
The MUN Manifesto – http://project-connect.ca/resources/MUNManifesto.pdf
http://www.unausa.org/global-classrooms-model-un/how-to-participate
Harvard Model United Nations – http://www.worldmun.org/
MUN Application for iPhone and Android – http://www.modelunitednations.org/
Ομαδα MUN ΠΑ.ΠΕΙ – https://www.facebook.com/unipi.mun?fref=ts