Έρρικα ΓερακίτηΤο Άκου Ανθρωπάκο είναι ένα βιβλίο του Wilhelm Reich που γράφτηκε την εποχή όπου οι ναζί, ο υπαρκτός σοσιαλισμός, τα κατάλοιπα του Β Παγκοσμίου πολέμου περιφέρονταν σαν ζωντανά φαντάσματα στις μνήμες των ανθρώπων. Ο Reich, γράφοντας πάντα σε β’ ενικό πρόσωπο, στην αρχή απορεί και μετά συνειδητοποιεί έντρομος για το τι κάνει ο άνθρωπος στον εαυτό του, για το πώς αυτοκαταστρέφεται μόνο και μόνο επειδή φοβάται να αναλάβει τις ευθύνες του και να βγει από τη μιζέρια του.
Σχολιάζει πάρα πολλά πράγματα, μεταξύ άλλων και το πώς ανεβαίνουν στην εξουσία ανήθικοι και ακατάλληλοι ηγέτες, απλώς επειδή ο ανθρωπάκος παραμένει βουβός και τους ενισχύει. Μα αυτό δεν συμβαίνει και στην Ελλάδα; Αυτό δεν συμβαίνει και σε όλο τον κόσμο; Πάντα υπάρχει κάποιος πονηρός που θα εκμεταλλευτεί τις αδυναμίες των άλλων για να ανέβει στην εξουσία και στο τέλος θα τους ξεφτιλίζει από ψηλά, όπου πλέον δεν θα τον φτάνει κανείς. Και τα ανθρωπάκια από κάτω φωνάζουν «ζήτω, ζήτω!» ή προβαίνουν σε άσκοπες και ατίθασες ενέργειες. Εάν το συνειδητοποιήσει κανείς, οι ομοιότητες με την σύγχρονη πραγματικότητα είναι αληθινά εφιαλτικές.
Ο Reich αναφέρεται και στο πώς ο ανθρωπάκος παραμένει μέσα στη λήθη και εκνευρίζεται όταν προσπαθούν να τον ξυπνήσουν. Ανέκαθεν, ο άνθρωπος είχε την τάση να απομακρύνεται και να βάζει στον τοίχο τους φωτεινούς ανθρώπους. Μέχρι και σήμερα, όποιος μιλήσει για κάτι ρηξικέλευθο, πέφτουν όλοι πάνω του σαν τα όρνεα να τον φάνε. Όποιος ανακαλύψει κάτι καλό (π.χ. θεραπεία του καρκίνου), τα προσωποποιημένα –πλέον- οικονομικά συμφέροντα ψάχνουν να βρουν το ψεγάδι που θα τον ενοχοποιήσει. Ποτέ στην ιστορία δεν επήλθε η αλλαγή ανώδυνα, ήρεμα ή, τέλος πάντων, μέσα σε ένα ευνοϊκό ή θετικό κλίμα. Παλαιότερα, τουλάχιστον, απέρριπταν καινοτομίες επειδή οι άνθρωποι ήταν αδαείς. Τώρα τις απορρίπτουν στο βωμό του χρήματος. Όμως, «δολοφονείς το σώμα του, όχι το πνεύμα του». («Ideas are bulletproof» – V for Vendetta).
«Φοβάσαι και να σκεφτείς ακόμη πώς μπορεί κάποια μέρα να είσαι διαφορετικός: ελεύθερος αντί φοβισμένος, ειλικρινής αντί ραδιούργος, να χαίρεσαι τον έρωτα, όχι σαν κλέφτης μες στη νύχτα, αλλά ανοικτά, στο φως του ήλιου». Πόσες αλήθειες έχει αυτή η φράση. Ο άνθρωπος ενδιαφέρεται πια για την εικόνα του, για το «θεαθήναι». Τον νοιάζει τι θα πει ο άλλος, κι όχι αν ο ίδιος είναι ειλικρινής με τον εαυτό του. Τον απασχολεί να βρει ένα κομμάτι κρέας να πλαγιάσει το βράδυ. Ανταλλάζει μουσική με κάποιον και πισώπλατα τον κατηγορεί για ένα ανύπαρκτο, κυριολεκτικά, φλερτ. Αλλά πλέον είναι γνωστό ότι «οι καταπιεσμένες επιθυμίες έχουν μετατραπεί σε πλεόνασμα λίπους ή θρησκείας».
Η αλήθεια, όμως, είναι δυνατότερη από την μωρολογία του κάθε φτωχοδιαβόλου. Κι έτσι, κλείνοντας ελπιδοφόρα το βιβλίο, ο Reich υποστηρίζει ότι η αλήθεια θα υπερισχύσει και ότι η αληθινή, η καλή φύση του ανθρώπου θα βγει στην επιφάνεια. Εγώ, ωστόσο, ρωτώ: Είναι όντως έτσι; Είναι δυνατός να κάνει ο άνθρωπος μια στροφή 360 μοιρών; Κι αν ναι, προλαβαίνει ή πέρασε ο καιρός του;
- Άκου Ανθρωπάκο – Wilhelm Reich.
Της Έρρικας Γερακίτη