Θάνος - Δανιήλ Αλεξανδρίδης
Τις τελευταίες μέρες ξεκίνησε να προβάλλεται στους κινηματογράφους η καινούργια ταινία του Γούντι Άλεν,Θλιμμένη Τζασμίν (Blue Jasmine).
Η ταινία αυτή έχει χαρακτηριστεί μέχρι στιγμής από την οσκαρική για πολλούς ερμηνεία της Κειτ Μπλάνσετ.Με αφορμή λοιπόν τη καινούργια ταινία του θα προσπαθήσουμε να μπούμε λίγο στη ψυχοσύνθεση αυτού του σκηνοθέτη και γιατί όχι να μάθουμε και κάποια πράγματα γι’αυτόν.
Ποιος είναι λοιπόν ο Γούντι Άλεν ;
Ποιος είναι αυτός ο 70χρονος κοντός,νευρωτικός,αυτάρεσκος Νεουορκέζος που απ’τη στιγμή που έκανε το ντεμπούτο του κάθε χρόνο βγάζει μια νέα ταινία έχοντας στο ενεργητικό του πλέον πάνω από 40 ταινίες συνεχίζοντας ακάθεκτος;
Ο Άλεν Στιούαρτ Κένιγκσμπεργκ (ναι,αυτό είναι το πραγματικό του όνομα) μεγάλωσε το Μπρούκλυν της Νέας Υόρκης και όπως ο ίδιος έχει δηλώσει αυτή η πόλη είναι και μία από τις βασικές πηγές έμπνευσης του όπως και η λογοτεχνία,η φιλοσοφία και ο Ευρωπαικός κινηματογράφος.
Αναμφίβολα επηρεασμένος από τον Μπεργκμαν(Annie Hall,Interiors,Manhattan) και τον Ντοστογιεφσκυ (Match Point)οι ταινίες του Άλεν πολλές φορές αναφέρονται σε μεγάλα ηθικά διλήμματα και στην ακροβασία ανάμεσα στην επιλογή που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή του ήρωα.
Που έγκειται ωστόσο η μεγάλη επιτυχία των ταινιών αυτού του σκηνοθέτη;
Η αλήθεια είναι πως δεν ακροβατούν μόνο οι ήρωες του αλλά και ο ίδιος.
Ωστόσο αυτός το κάνει στο έργο του, ανάμεσα στο δράμα και τη κωμωδία.
Όσο περίεργο και αν ακούγεται σε κάποιους που πιστεύουν ότι όλες οι ταινίες του έχουν το ίδιο ύφος όπως και ο ίδιος όταν παίζει. ο Άλεν έχει σκηνοθετήσει από κωμωδία μέχρι δράμα και τα δυο με εξίσου μεγάλη επιτυχία.Αυτό όμως που αποτελεί αναμφίβολα τη χρυσή τομή στα έργα του είναι το ιδιαίτερο χιούμορ,ο αυτοσαρκασμός,τα καθημερινά διλήμματα και παράλληλα οι καθημερινοί ήρωες με τους οποίους ο καθένας μπορεί να ταυτιστεί.Ο Άλεν μπορεί να έχει προκαλέσει πολλές φορές με τη προσωπική του ζωή τα ξένα tabloids αλλά στις ταινίες του έχει δείξει μόνο μία φορά ερωτική σκηνή και κανένα φόνο.Το σεξ και ο θάνατος θίγονται με υπαιγνιμούς.
Ο Έρικ Βαρτζμπέντ, Γάλλος διδάκτορας ψυχολογίας και ψυχοθεραπευτής, που έγραψε το βιβλίο «Πώς ο Γούντι Άλεν μπορεί να αλλάξει τη ζωή σας» αναφέρει πώς μέσα στις ταινίες αυτού του ανθρώπου μαθαίνεις πως καταστρέφεις την ερωτική σου ζωή, πώς να αδιαφορείς για την πολιτική, πως χαραμίζεις τη ζωή σου με τη θρησκεία, πως χρησιμοποιείς με τρόπο διασκεδαστικό την πνευματικότητα, πως αντέχεις τις εφορμήσεις του τυχαίου, πώς να μη γίνεις αυτό που είσαι, πως πρέπει να μιλάς για να μη σε καταλαβαίνουν, πώς να ξεφύγεις από την πραγματικότητα. Εν τελει για τον Γάλλο ψυχοθεραπευτή ο Άλεν είναι ένας συνάδελφος,ένα φάρμακο που δε χρειάζεται ιατρική συνταγή αλλά βρίσκεται στις κινηματογραφικές αίθουσες κοντά στο σπίτι μας.
Απ τη σκοπιά του Γούντι τα πράγματα έχουν ως εξής ότι ” η αυτοπεποίθηση είναι αυτό που έχεις πριν καταλάβεις το πρόβλημα”, ότι “το σεξ είναι βρώμικο μόνο όταν γίνεται σωστά” κι ότι “ο αυνανισμός είναι σεξ με κάποιον που αγαπάς”. Δεν θα ήθελε ποτέ να ανήκει σε κάποιο κλαμπ που θα δεχόταν τον ίδιο για μέλος του και σχετικά με τον θάνατο, δεν τον φοβάται, απλά δεν θα ήθελε να είναι εκεί όταν συμβεί.,ο θάνατος γι’αυτόν είναι απλά κληρονομικός η ακόμη πιο απλά το κλειδί είναι να βλέπεις τον θάνατο όχι σαν το τέλος, αλλά σαν έναν πολύ αποτελεσματικό τρόπο να κάνεις οικονομίες!
Τελικά ο άνθρωπος αυτός είναι ένας σκηνοθέτης που άφησε το στίγμα του η απλά μια ιδιαίτερη φιγούρα στο χώρο του θεάματος; Δεν είμαι σίγουρα σε θέση ν’απαντήσω σε κάτι τέτοιο.Ένα είναι το σίγουρο ο Γουντι Άλεν είτε σ αρέσει πολύ είτε λατρεύεις να τον μισείς.
Οι ταινίες του Άλεν που πρέπει όλοι να δούν είναι :
What’s up,Tiger Lily(1966),Manhattan (1979) Annie Hall (1977) Hannah and her Sisters (1986) Match Point (2005) Vicky Christina Barcelona (2008) Midnight in Paris (2011) και φυσικά την τελευταία του,τη Blue Jasmine
(Εκφράζει απόλυτα την ψυχοσύνθεση του Άλεν ως σκηνοθέτη και θα δείτε σε αυτή όσα αναφέρθηκαν παραπάνω,τη προτείνω λοιπόν ανεπιφύλακτα.)
Της Εβίτας Γοργορίνη