6 βιβλίο-προτάσεις που σίγουρα θα εξάψουν το αναγνωστικό σας ενδιαφέρον!
Αγαπημένοι μου βιβλίο-φίλοι, η αλήθεια είναι πως πάει καιρός από την τελευταία φορά που έγραψα κάποιο άρθρο σχετικό με βιβλία και συγγραφείς. Αρχικός σκοπός αυτού του άρθρου ήταν να αναφερθώ σε συγγραφείς της Λατινικής Αμερικής που πρέπει κάποιος να ανακαλύψει.
Κάνοντας όμως δεύτερες σκέψεις αναφορικά με το συγκεκριμένο θέμα, κατέληξα στο συμπέρασμα πως ο καλύτερος τρόπος για να ανακαλύψει ένας αναγνώστης έναν συγγραφέα, να τον αποδεχτεί ή να τον απορρίψει, να τον λατρέψει ή να τον μισήσει (οκέι αυτό είναι λίγο υπερβολικό, αλλά μπορεί να συμβεί σε κάποιον) είναι να τον διαβάσει.
Ορμώμενος από αυτό μου το συμπέρασμα, λοιπόν, συνθέτω αυτό το άρθρο για να σας προτείνω κάποια βιβλία Λατινοαμερικανών συγγραφέων που για ποικίλους λόγους τα έχω ξεχωρίσει. Θα αφήσω τα βιβλία να σας μιλήσουν κι εσάς ελεύθερους να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα, φυσικά διαβάζοντας τα!
Η Λατινική Αμερική είναι γνωστό πως αποτελεί ένα συνονθύλευμα πολιτισμών και πραγματικά η ανάγνωση βιβλίων που προέρχονται από τις χώρες αυτής, συγκεντρώνει κατ’ εμέ τεράστιο ενδιαφέρον, αφού ο αναγνώστης συναντά μία πολυμορφία ηθών, εθίμων, καθημερινών συνηθειών, ιδεών, αξιών κλπ.
Σίγουρα όλοι μας γνωρίζουμε, είτε έχουμε διαβάσει, είτε όχι, τους Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, Ιζαμπέλ Αλλιέντε, Πάμπλο Νερούδα, Κάρλος Φουέντες, Ερνέστο Σαμπάτο, Χόρχε Λουίς Μπόρχες. Αλλά δεν είναι μόνο αυτοί σπουδαίοι Λατινοαμερικάνοι συγγραφείς.
Το άρθρο αυτό όπως καταλαβαίνετε, δεν θα επικεντρωθεί σε αυτούς τους συγγραφείς, αλλά σ’ εκείνους που ίσως δεν γνωρίζαμε την ύπαρξή τους. Σε εκείνους, που εγώ τουλάχιστον, ανακάλυψα κάπως τυχαία.
Πάμε λοιπόν να απαριθμήσουμε παρέα πέντε λογοτεχνικά έργα λατινοαμερικανών συγγραφέων. Ας ξεκινήσουμε!
1. Άγριο Παραμύθι – Σέσαρ Βαγιέχο (Περού)
Εκδότης: Ροές
Αριθμός Σελίδων: 176
Ημερομηνία Έκδοσης: 19-7-2016
Περίληψη: «Κάτι παράξενο είχε συμβεί στον Μπάλτα τη στιγμή που κοιτάχτηκε στον καθρέφτη: είχε δει να αντικατοπτρίζεται σ’ αυτόν ένα άγνωστο πρόσωπο. Η κατάπληξη κεραυνοβόλησε τα νεύρα του, κάνοντάς τον να ρίξει τον καθρέφτη στο πάτωμα.»
Ψυχολογικό αφήγημα με αβυσσώδες υπαρξιακό βάθος, το Άγριο παραμύθι εγγράφεται, συγχρόνως, στην πλούσια παράδοση του λατινοαμερικάνικου φανταστικού, ως καθαρόαιμο δείγμα του είδους. Γέννημα της ξεχωριστής -ποιητικής, ακόμα και στις πεζές στιγμές της- πένας του Καίσαρα Βαγιέχο, που σημάδεψε όσο λίγοι τα ισπανόφωνα γράμματα του 20ού αιώνα, η ιστορία αυτή εκτυλίσσεται στις μακρινές αλλά παράξενα οικείες περουβιανές Άνδεις, μέσα σε μια ατμόσφαιρα διασάλευσης του νου, μυστικοπάθειας, δεισιδαιμονίας και μυστηρίου.
2. Νυχτερινές Ικεσίες – Σαντιάγκο Γκαμπόα (Κολομβία)
Εκδότης: Πόλις
Αριθμός Σελίδων: 400
Ημερομηνία Έκδοσης: 15-2-2017
Περίληψη: Κατηγορούμενος για κατοχή ναρκωτικών και προφυλακισμένος στην Μπανγκόκ, ο Μανουέλ Μανρίκε, Κολομβιανός φοιτητής φιλοσοφίας, κινδυνεύει να καταδικαστεί σε θάνατο, αν δεν παραδεχτεί στο δικαστήριο την ενοχή του.
Θα εμπιστευτεί την ιστορία του στον πρόξενο της Κολομβίας που έχει αναλάβει να χειριστεί την υπόθεσή του, θα του εξομολογηθεί τη μοναχική ζωή του και τη φυγή από την αβάσταχτη καθημερινότητα μέσα από τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, που του αποκαλύπτουν ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι σαν κι αυτόν, «μοναχικοί μέσα σε πόλεις-φαντάσματα, άνθρωποι εύθραυστοι σε λεωφόρους και καφετέριες, με μια τεράστια ανάγκη να επινοούν κίνητρα για να συνεχίζουν να ζουν και με την αίσθηση πως έχουν χάσει πριν καν μπουν στο παιχνίδι, ότι κάτι πήγε εντελώς λάθος ευθύς εξαρχής».
Το μόνο πρόσωπο που αγάπησε ο Μανουέλ, η αδελφή του Χουάνα, εξαφανίστηκε πριν από τέσσερα χρόνια, κι εκείνος, ακολουθώντας τα ίχνη της, πέρασε από την Μπανγκόκ με τελικό προορισμό το Τόκιο, όπου έχει μάθει ότι ζει μπλεγμένη σε ένα κύκλωμα πορνείας. Όσα αγνοεί ο Μανουέλ θα τα αφηγηθεί η αδελφή του, ενώ ο πρόξενος, συγκλονισμένος από την περιπέτεια της ζωής τους, είναι η τρίτη φωνή της αφήγησης. «Θα σας πω κάτι: αυτό το μυθιστόρημα δεν θα είναι αστυνομικό, αλλά μια ιστορία αγάπης», δηλώνει ο ρομαντικός Μανουέλ, κάτοικος των ονείρων, που, όπως και η κυνική πραγματίστρια Χουάνα, θα συγκρουστεί με δυνάμεις πιο ισχυρές από τον ίδιο.
Τελικά, αυτό το μυθιστόρημα είναι και αστυνομικό και ιστορία αγάπης που ενώνει δύο αδέλφια. Και πολιτική καταγγελία του καθεστώτος της Κολομβίας, και ποιητική προσέγγιση. Με λογοτεχνικές και κινηματογραφικές αναφορές, με διαδρομές ανάμεσα στην Μπογκοτά, το Δελχί, την Μπανγκόκ, το Τόκιο και την Τεχεράνη. Μιλώντας για την αγάπη, την οδύνη, την εξέγερση, τη βία, τη μοναξιά, τον φόβο, την ενοχή. Με ένα όραμα ως το τέλος απλησίαστο: «Την αυγή, οπλισμένοι με φλογερή υπομονή, θα μπούμε σε πολιτείες μεγαλόπρεπες» (Α. Ρεμπώ).
3. Ελένα – Ζουακίμ Μαρία Μασάντου ντε Ασσίς (Βραζιλία)
Εκδότης: Gutenberg
Αριθμός Σελίδων: 387
Ημερομηνία Έκδοσης: 3-11-2016
Περίληψη: “Ένα τέρας”; Μια “αθώα ψυχή”; “Μια θεατρίνα που η φύση και η μοίρα τής είχαν αναθέσει έναν ρόλο που την υποχρέωνε να αλλάζει συνεχώς εμφάνιση”; Ποια είναι η Ελένα, η πρωταγωνίστρια του δημοφιλέστερου βιβλίου του μεγάλου Βραζιλιάνου Ζουακίμ Μαρία Μασάντο ντε Ασίς;
Εμφανίζεται για πρώτη φορά στη διαθήκη του αρχηγού μιας από τις πιο διακεκριμένες οικογένειες της τοπικής κοινωνίας ως μια κρυφή για χρόνια κόρη με την οποία η αδελφή του και ο νόμιμος γιoς του υποχρεούνται να μοιραστούν την περιουσία και το σπίτι του.
Ποιο το μυστικό της καταγωγής της και των πρωινών περιπλανήσεών της και γιατί τα έντονα συναισθήματα που προκαλεί οδηγούν σε “ένα δράμα ολέθριο και ανεπανόρθωτο”;
Ο Ζουακίμ Μαρία Μασάντο ντε Ασίς (1839-1908) είναι ένας από τους σημαντικότερους και δημοφιλέστερους συγγραφείς της Βραζιλίας. Είναι ο θεμελιωτής του λεγόμενου αστικού μυθιστορήματος σε μια κοινωνία ελάχιστα και ιδιότυπα αστική στα χρόνια της πρώτης μεταποικιακής τάξης πραγμάτων. Οι συμπατριώτες του τον θεωρούν τον “δικό τους Σαίξπηρ” ή “Θερβάντες”. Παγκοσμίως έχει κριθεί ως ένας αληθινός κλασικός, ένας απολαυστικός συγγραφέας για κάθε εποχή, ικανός, όπως τονίζει ο μεταφραστής του Νίκος Πρατσίνης, “να συνδυάσει το αρχέγονο και ακατέργαστο στοιχείο με την εξεζητημένη λεπτομέρεια, που μεταπλάθει το καθετί σε μυθιστορηματική ύλη”.
Η “Ελένα” είναι ένα αισθηματικό δράμα που απηχεί το πέρασμα της Βραζιλίας στη σύγχρονη εποχή της και του ίδιου του συγγραφέα στον ρεαλισμό. Εντυπωσιάζει χάρη στην απολαυστική πλοκή του, αλλά και με την αναπάντεχη, ακόμα και στις πιο ρομαντικές στιγμές, λεπτή ειρωνεία του και την διεισδυτική ματιά του στις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες της εποχής.
Δες τις υπόλοιπες βιβλιο-προτάσεις στην επόμενη σελίδα!
4. Η ιστορία ενός σκύλου που τον έλεγαν Πιστό – Λουίς Σεπούλβεδα (Χιλή)
Εκδότης: Opera
Αριθμός Σελίδων: 88
Ημερομηνία Έκδοσης: 21-7-2016
Περίληψη: «Οι αναμνήσεις μου ξεκινούν από τη μέρα που έπεσα στο χιόνι. Σε μια στροφή έπεσα απ’ την τσάντα και κανείς απ’ την αγέλη δεν το πήρε είδηση. Ο παγερός αέρας σκόρπιζε τ’ αδύναμα γαβγίσματά μου κι έκανα να τρέξω πίσω από τα άλογα, αλλά βούλιαζα στο χιόνι. Το σκοτάδι είχε σκεπάσει τα βουνά όταν ξύπνησα τρομαγμένος από μια γλώσσα υγρή και χλιαρή που μ’ έγλειφε απ’ τη μουσούδα ως την ουρά, ενώ, ταυτόχρονα, μια μύτη με οσμιζόταν.
Εκείνη η χλιαρή γλώσσα που μ’ έγλειφε έδιωξε το φόβο, και καθώς είχα συνέλθει λίγο από την παγωνιά, άφησα κάτι πανίσχυρα δόντια να με πιάσουν απ’ το σβέρκο χωρίς να με πονέσουν. Πήγα έτσι σηκωτός μέχρι μια σπηλιά, κι εκεί, ο σωτήρας μου, ένας ιαγουάρος, μου χάρισε τη ζεστασιά του μεγάλου κορμιού του.»
«Έγραψα μερικά παιδικά βιβλία επειδή ήθελα να διηγηθώ στα δικά μου παιδιά κάποιες απλές αλλά οικουμενικές ιστορίες και να τα διαποτίσω με τις αξίες στις οποίες πιστεύω.»
Με το τέταρτο παιδικό του βιβλίο, την “Ιστορία ενός σκύλου που τον έλεγαν Πιστό”, ο Λουίς Σεπούλβεδα συνθέτει έναν ύμνο στην πιστότητα και τη φιλία, και τον αφιερώνει στην αγνοημένη, καταπιεσμένη και καταδιωγμένη από όλες τις κυβερνήσεις της Χιλής φυλή των ινδιάνων Μαπούτσε – φυλή από την οποία κατάγεται και ο ίδιος.
Το βιβλίο, γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, δανείζεται τη φωνή ενός ξεχωριστού πρωταγωνιστή, του γερμανικού ποιμενικού που ακούει στο όνομα Πιστός – Afmau, στη γλώσσα των Μαπούτσε.
5. Κατά μόνας – Αντρές Νέουμαν (Αργεντινή) 
Εκδότης: Opera
Αριθμός Σελίδων: 200
Ημερομηνία Έκδοσης: 5-12-2014
Περίληψη: “Έχει το χάρισμα. Κάθε καλός αναγνώστης θα εντοπίσει στις σελίδες του αυτό που βρίσκει κανείς μόνο στην υψηλή λογοτεχνία, εκείνη που γράφουν οι πραγματικοί ποιητές. Η λογοτεχνία του 21ου αιώνα θα ανήκει στο Νέουμαν και σε μια χούφτα απ΄τους εξ΄αίματος αδελφούς του.” ~ Ρομπέρτο Μπολάνιο
“Όταν βλέπω δύο ανθρώπους να φιλιούνται, νοµίζοντας ότι αγαπιούνται, νοµίζοντας ότι η αγάπη τους θα κρατήσει, ψιθυρίζοντας ο ένας στον άλλον εν ονόµατι ενός ενστίκτου στο οποίο δίνουν µεγαλόπρεπα ονόµατα, όταν τους βλέπω να χαϊδεύονται µ αυτή τη νοσηρή λαχτάρα, µ’ αυτή την προσδοκία να συναντήσουν κάτι κρίσιµο στο δέρµα του άλλου, όταν βλέπω τα στόµατά τους να κολλάνε µεταξύ τους, τις γλώσσες τους να µπλέκονται, τα φρεσκολουσµένα µαλλιά τους, τ άναρχα χέρια τους, τα υφάσµατα που αγγίζονται κι ανασηκώνονται σαν την πιο ρυπαρή αυλαία, το αγχώδες τικ των γονάτων που ξεπηδούν σαν ελατήρια, τα φτηνά κρεβάτια, τα ξενοδοχεία ηµιδιαµονής που αργότερα θα τα θυµούνται σαν παλάτια, όταν βλέπω δύο ηλίθιους να εκτονώνουν ατιµώρητα τον πόθο τους στο φως της µέρας σαν να µην τους έβλεπα, δεν αισθάνοµαι µόνο ζήλια.
Τους λυπάµαι κιόλας. Λυπάµαι το σάπιο µέλλον τους. Τότε σηκώνοµαι, ζητάω το λογαριασµό και τους στέλνω ένα λοξό χαµόγελο, σαν να επέστρεφα από έναν πόλεµο που εκείνοι δεν µπορούσαν καν να φανταστούν ότι είχε ξεσπάσει”.
Το παιδί μιλάει για το πρώτο και τελευταίο ταξίδι που έκανε με την νταλίκα του πατέρα του. Ο πατέρας, που αργοπεθαίνει στο νοσοκομείο, αφήνει σ’ ένα μαγνητόφωνο τις υποθήκες του για να τις διαβάσει ο γιος του όταν μεγαλώσει. Η μητέρα, μόνη στο σπίτι, γράφει ένα ημερολόγιο για την προσωρινή απουσία του και την αναμονή της οριστικής του απώλειας. Τρεις σπαραχτικοί εναλλασσόμενοι μονόλογοι συνθέτουν αυτό το αριστουργηματικό αφήγημα για τη φθορά και την αγάπη, για τον έρωτα και την αγάπη ως αντίσταση στη φθορά του έρωτα.
Κλείνοντας, ένα βιβλίο BONUS το οποίο θα σας αναφέρω αν και πάνε κάτι χρόνια που το διάβασα, αλλά το θυμάμαι ακόμα γιατί λάτρεψα την πολυφωνία του, την μελαγχολική του ατμόσφαιρα και τα φολκλορικά στοιχεία που ανέδιδε στους διαλόγους του είναι το:
6. Πέδρο Πάραμο – Χουάν Ρόυλφο (Μεξικό)
Εκδότης: Πατάκης
Αριθμός Σελίδων: 260
Ημερομηνία Έκδοσης: 1-7-2009
Περίληψη: Το εμβληματικό έργο της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας επανακυκλοφορεί και περιλαμβάνει επίμετρο με κείμενα των Κάρλος Φουέντες, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, Σούζαν Σόνταγκ.
«Δεν είναι περισσότερες από τριακόσιες σελίδες,… αλλά πιστεύω ότι θα έχουν την ίδια αντοχή στο χρόνο με τις σελίδες που έχουν διασωθεί από το έργο του Σοφοκλή.» ~Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες
Ένας γιος αναζητά τον άγνωστο πατέρα του, τηρώντας την υπόσχεση που έδωσε στην ετοιμοθάνατη μητέρα του. Έτσι ξεκινά το Πέδρο Πάραμο. Ο Χουάν Πρεσιάδο, σαν σύγχρονος Τηλέμαχος, επιστρέφει στην εδεμική Κομάλα των μητρικών αναμνήσεων, που έχει όμως μετατραπεί σε κόλαση εξαιτίας της καταστροφικής μανίας του πατέρα του, του Πέδρο Πάραμο. Μυθιστόρημα πολυφωνικό, με πρωτοποριακή δομή, το Πέδρο Πάραμο άνοιξε νέους δρόμους σε όλη τη λατινοαμερικανική λογοτεχνία. Ο Ρούλφο συνδυάζει την ιστορία της μεξικανικής επανάστασης με το υπόστρωμα μιας οικομενικής μυθολογίας και καταφέρνει να φτάσει στο βαθύτερο πυρήνα του τοπικού, του μεξικανικού, και να το καταστήσει καθολικό, παγκόσμιο.
Καλές αναγνώσεις λοιπόν. . .