Πώς θα σου φαινόταν το απομεινάρι μιας μεγάλης και σημαντικής σου σχέσης, να γίνει έκθεμα σε ένα μουσείο, ώστε να μοιραστείς με τον κόσμο την ιστορία σου; Αυτή ακριβώς η ιδέα κρύβεται πίσω από το Museum of Broken Relationships, και έχει αποδειχτεί ιδιαίτερα επιτυχημένη!
Το project του Museum of Broken Relationships ξεκίνησε ως μια τρελή ιδέα δύο καλλιτεχνών από το Ζάγκρεμπ της Κροατίας, της Olinka Vištica και του Dražen Grubišić, οι οποίοι μετά από μια τετραετή ερωτική σχέση χώρισαν το 2003 και κράτησαν φιλικές σχέσεις, ενώ αστειεύονταν για τη δημιουργία ενός μουσείου που θα στεγάσει τα απομεινάρια της σχέσης τους.
Τρία χρόνια μετά, ο Dražen ήρθε σε επαφή με την Olinka για να κάνουν την ιδέα τους πραγματικότητα. Άρχισαν να ζητούν στους φίλους και τους γνωστούς τους να δωρίσουν αντικείμενα που έχουν γίνει κειμήλια κάποιου χωρισμού τους, κι έτσι ξεκίνησε η συλλογή του Museum of Broken Relationships. Το κοινό γνώρισε για πρώτη φορά την έκθεση το 2006, στα πλαίσια του 41st Zagreb Salon.
Μέσα στα επόμενα χρόνια, η συλλογή ταξίδεψε ανά τον κόσμο με πάνω από 200.000 επισκέψεις από το 2006 μέχρι το 2010, σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αργεντινή, οι Φιλιππίνες και η Νότια Αφρική. Στο μεγάλο αυτό ταξίδι της συλλογής, οι δύο ιδρυτές ζητούσαν από το κοινό να δωρίσει κι αυτό αντικείμενα από σχέσεις, μαζί με τις προσωπικές του ιστορίες.
Την ίδια στιγμή, η Olinka και ο Dražen έκαναν προσπάθειες για να βρουν μόνιμη στέγη για τη συλλογή τους. Η επικοινωνία με κρατικούς φορείς δεν απέφερε καρπούς, κι έτσι αποφάσισαν να νοικιάσουν οι ίδιοι ένα κτήριο στην Παλιά Πόλη του Ζάγκρεμπ. Έτσι, το Museum of Broken Relationships βρήκε το σπίτι του και άνοιξε τις πόρτες τους στο κοινό τον Οκτώβριο του 2011. Τον Μάιο του 2011 στο μουσείο απονεμήθηκε το βραβείο Kenneth Hudson από το European Museum Forum, για το πιο καινοτόμο μουσείο της Ευρώπης.
Το Museum of Broken Relationships βασίζεται αποκλειστικά στους δωρητές και τους επισκέπτες του. Χωρίζεται σε 3 τομείς: την βασική έκθεση αντικειμένων, όπου εκθέτονται τα αντικείμενα που δώρησαν άνθρωποι από όλο τον κόσμο, την ψηφιακή έκθεση, όπου οι επισκέπτες μπορούν να ανεβάσουν εικόνες από τα δικά τους αντικείμενα και τις προσωπικές τους ιστορίες, και τις εξομολογήσεις, που λειτουργεί ως ένα διαφορετικό βιβλίο εντυπώσεων, όπου οι επισκέπτες του χώρου μπορούν να γράψουν σκέψεις, μηνύματα ή προσωπικές ιστορίες.
Η ιδέα του Museum of Broken Relationships είναι ιδιαίτερα πρωτότυπη και ξεπερνά τα όρια της απλής μουσειακής έκθεσης. Σκοπός των δημιουργών του ήταν εξ’αρχής να μπορέσει το κοινό να ξεπεράσει ή να αποτελέσει ένα φόρο τιμής στις σχέσεις του μέσα από τη διαδικασία της προσφοράς και της δημιουργίας.
Τα αντικείμενα που δωρίζονται μπορεί να είναι αδιάφορα και κοινά, αλλά μέσα από αυτή τη διαδικασία αποκτούν αξία και αντιπροσωπεύουν το “ολόγραμμα της μνήμης” που σύμφωνα με τον Dražen και την Olivia κρύβεται μέσα τους. Λούτρινα αρκουδάκια, ρούχα, δίσκοι βινυλίου, ζωγραφιές, ραβασάκια, ακόμα και πινακίδες από τρακαρισμένα αυτοκίνητα αποτελούν μέρη της ίδιας καινοτόμας συλλογής!
Τα εκθέματα του μουσείου συνοδεύονται και από μια ιστορία, όπου αναφέρονται η διάρκεια της σχέσης, το που διαδραματίστηκε και η πορεία της, καθώς και η αξία του αντικειμένου για τον δωρητή του. Οι σχέσεις που περιγράφονται έχουν διαδραματιστεί σε διαφορετικές χώρες και σε ένα μεγάλο χρονικό εύρος, ενώ ο χαρακτήρας της σχέσης δεν είναι πάντα ερωτικός: φιλικές και οικογενειακές σχέσεις βρίσκουν επίσης σάρκα και οστά μέσα από τις δωρεές.
Το Museum of Broken Relationships δίνει έτσι στο κοινό του τη δυνατότητα όχι μόνο να προσφέρει στην έκθεση, αλλά μέσα από τις ιστορίες που θίγονται να καταλάβει και τις πολιτικές, πολιτιστικές και κοινωνικές συνθήκες της εποχής που διαδραματίστηκαν. Οι επισκέπτες του μουσείου έχουν έτσι την ευκαιρία να συζητήσουν, να δημιουργήσουν και να ταυτιστούν ίσως με τα εκθέματα.
Αν λοιπόν κάποια στιγμή ο δρόμος σε οδηγήσει στο Ζάγκρεμπ, μην χάσεις την ευκαιρία να επισκεφθείς το Museum of Broken Relationships! Είναι μια μοναδική συναισθηματική εμπειρία και μέσα από τις ιστορίες θα γελάσεις, θα συγκινηθείς και θα νιώσεις τελείως διαφορετικά από ότι συνήθως νιώθεις σε ένα μουσείο.
Η έκθεση αλλάζει ανά κάποιο χρονικό διάστημα, οπότε θα έχεις πάντα λόγο να γυρίσεις πίσω! Αν πάλι δεν μπορείς να επισκεφθείς το χώρο, μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα και στο ψηφιακό μουσείο θα σου δώσει μια γεύση για την έκθεση, ενώ μπορείς κι εσύ να μοιραστείς την ιστορία της… σπασμένης σχέσης σου με την εγγραφή σου σε αυτό.