Ο κ. Νεκτάριος Κλείσας είναι καραβομαραγκός και μας μίλησε για τους χώρους αλλά και για τη σημαντικότητα που έχουν για τις Σπέτσες!
Τα Καρνάγια αποτελούν σημαντικό κομμάτι της σπετσιώτικης παράδοσης, οπότε ήταν φυσικό και επόμενο να υπάρχουν δύο project σε καρνάγια. Έτσι κι εμείς ένα όμορφο πρωινό «ταξιδέψαμε» στην άλλη πλευρά του νησιού προκειμένου να δούμε όχι μόνο τις ομάδες του “Emerging Ruins” και του “Sea level rise pavilon” που δουλεύουν εκεί. Εκεί ο κ. Νεκτάριος Κλείσας, ένας πολύ σημαντικός καραβομαραγκός, και mentor του project “Emergin Ruins“μας μίλησε για τα πάντα.
Κείμενα: Μαριάνθη Δόβρη
Φωτογραφίες: Πολέμαρχος
Ο κ. Νεκτάριος Κλείσας έμαθε τη συγκεκριμένη τέχνη από τον πατέρα του μόλις τελείωσε το σχολείο και έκτοτε ασχολείται με αυτή γεμάτος μεράκι, καθοδηγούμενος από την αγάπη του για τα σκάφη και το ξύλο, που όπως είπε χαρακτηριστικά κι ο ίδιος είναι η ζωή του.
Ξεκινώντας τη συζήτηση με τον κ. Νεκτάριο αρχικός μας σκοπός ήταν να κατανοήσουμε τι είναι τα καρνάγια, καθώς πρέπει να ομολογήσουμε ότι πριν φτάσουμε εδώ ήταν κάτι άγνωστο για εμάς. Ο κ. Νεκτάριος λοιπόν μας εξήγησε ότι τα καρνάγια είναι οι χώροι εργασίας όπου φτιάχνουν, επισκευάζουν και συντηρούν παραδοσιακές βάρκες από ξύλο.
Αν και τα καρνάγια είναι ευρύτερα συνδεδεμένα με την παράδοση διάφορων ελληνικών νησιών, όπως για παράδειγμα η Θάσος, τα καρνάγια υπήρχαν εδώ πριν το 1821 και ακούγεται ότι οι Σπετσιώτες έφτιαξαν πολλά από τα πλοία της Ελληνικής Επανάστασης.
Μάλιστα ο κύριος Νεκτάριος, πρόθυμος να απαντήσει σε κάθε είδους ερώτησή μας, διευκρίνισε ότι αυτό οφειλόταν στην άφθονη ξυλεία του νησιού. Κυρίαρχο ξύλο ήταν αυτό του πεύκου κάτι που γίνεται εύκολα αντιληπτό περπατώντας στους γραφικούς δρόμους των Σπετσών. Αυτό που όμως χρησιμοποιείται πλέον είναι ένα συγκεκριμένο αφρικανικό ξύλο, το ιρόκο.
Μιλώντας μας για τα καρνάγια και την ιστορία τους αποφασίσαμε να θέσουμε μία δύσκολη, αλλά απαραίτητη ερώτηση: τι δυσκολίες αντιμετωπίζονται στα καρνάγια στη σημερινή εποχή;
Όπως μας απάντησε ο κ. Νεκτάριος Κλείσας υπάρχουν διάφορα προβλήματα, όπως αυτό που δημιουργείται λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία πληρώνει τους ιδιοκτήτες των παραδοσιακών σκαφών προκειμένου να τα καταστρέψουν και τους αφαιρεί τις άδειες.
Όλα όσα ζήσαμε στο National Night
Σε αυτό το σημείο αναρωτηθήκαμε γιατί όμως βάλθηκε η Ε.Ε. να «καταστρέψει» τα καρνάγια. Ο λόγος είναι η υπεραλίευση. Υπήρξε βέβαια και μια αντιπρόταση του σωματείου διάσωσης των παραδοσιακών σκαφών, η οποία αφορούσε τη διατήρηση των αδειών για διαφορετικούς λόγους (π.χ. αναψυχή).
Ένα ακόμη πρόβλημα είναι η άγνοια του ελληνικού κράτους για τα καρνάγια και τον τρόπο λειτουργίας τους προκαλώντας προβλήματα, ενώ οι νέοι δε θέλουν να συνεχίσουν την παράδοση μαθαίνοντας την τέχνη. Σε αυτό συμβάλλει η πεσμένη δουλειά, καθώς οι καραβομαραγκοί απλώς συντηρούν και επισκευάζουν τα ήδη υπάρχοντα σκάφη και δεν κατασκευάζουν καινούργια.
Ακούγοντας την υφιστάμενη κατάσταση από έναν άνθρωπο που έχει αφιερώσει όλη του τη ζωή σε αυτό το επάγγελμα και παρά τις όλες αντιξοότητες συνεχίζει να το ασκεί με μεγάλη αγάπη, νιώσαμε πικρία. Παρόλ’ αυτά ο κ. Νεκτάριος Κλείσας δε θέλησε να μας αφήσει πικραμένους και μας είπε κάτι αρκετά θετικό. Πιο συγκεκριμένα το αισιόδοξο μήνυμα της συζήτησης είναι ότι σχεδιάζεται ένα πανεπιστημιακό τμήμα ναυπηγικής, όπου θα υπάρχει θεωρητικό και πρακτικό κομμάτι σπουδών και οι φοιτητές θα μπορούν να ασχοληθούν με τα καρνάγια.