Ένας Ιταλός ιστορικός της οικονομίας είναι εδώ για να σου ανοίξει τα μάτια μπροστά από το πρόβλημα της ηλιθιότητας που βασανίζει τον πλανήτη μας!
Πριν λίγο καιρό έπεσε στα χέρια μου ένα δοκίμιο 89 σελίδων ως δώρο από μία φίλη. Το τοσοδούλικο βιβλιαράκι με τον τίτλο ‘Οι βασικοί νόμοι της ανθρώπινης ηλιθιότητας’ του Carlo M. Cipolla δεν μαρτυρούσε σε καμία περίπτωση το εκκωφαντικό περιεχόμενό του.
«Από κάθε δράση ή μη δράση ο καθένας από μας αποκομίζει ένα κέρδος ή μία ζημία και ταυτόχρονα κάποιος προκαλεί κέρδη ή ζημίες σε κάποιον άλλο.»
Ο Cipolla χωρίζει τους ανθρώπους σε 4 βασικές κατηγορίες:
- Ανήμποροι: είναι αυτοί που οι πράξεις παράγουν όφελος για τους άλλους, ενώ οι ίδιοι είτε ζημιώνονται είτε έχουν μηδενικό όφελος.
- Ευφυείς: είναι αυτοί που με τις πράξεις τους προκαλούν όφελος τόσο στους ίδιους όσο και στους άλλους.
- Κακοποιοί: είναι αυτοί που οι πράξεις τους προκαλούν ζημία στους άλλους, ενώ οι ίδιοι ωφελούνται.
- Ηλίθιοι/Βλάκες: είναι αυτοί που οι πράξεις τους δεν παράγουν κανένα όφελος για κανέναν, ούτε καν για τους ίδιους.
ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ:
1.Πρώτος Νόμος
«Πάντα νομοτελικά όλοι υποτιμούν τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν στην κοινωνία.»
Οι άνθρωποι που δρουν στην κοινωνία ως ηλίθιοι είναι πολύ περισσότεροι από όσο νομίζουμε.
2.Δεύτερος Νόμος
«Η πιθανότητα να είναι ηλίθιο ένα συγκεκριμένο άτομο είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό αυτού του ατόμου»
Ο Cipolla δεν θεωρεί πως οι άνθρωποι είναι ίσοι γιατί εκ’ φύσεως κάποιοι είναι ηλίθιοι και κάποιοι όχι. Ουσιαστικά, η σημασία του νόμου είναι ότι δεν υπάρχουν ταξικά κριτήρια, η ηλιθιότητα κατανέμεται σε όλη την κοινωνία. Είτε μία ομάδα είναι μικρή είτε μεγάλη θα εμπεριέχει το ίδιο ποσοστό ηλιθίων σε σχέση με το σύνολο (εργάτες, φοιτητές, καθηγητές Πανεπιστημίου κλπ).
«Ως προς την κοινωνικη προέλευση των βλακών διαπιστώνεται ότι η παραγωγή των βλακών δεν είναι ταξική.» Ευάγγελος Λεμπέσης
3.Τρίτος Νόμος
«Ηλίθιος ονομάζεται το άτομο που οι πράξεις του προκαλούν ζημίες σε ένα άλλο άτομο ή σε μία ομάδα, χωρίς το ίδιο να αποκομίζει κέρδη, ενώ πιθανά υφίσταται ακόμη και ζημίες»
Η συμπεριφορά των ανθρώπων αυτών είναι δύσκολο να την κατανοήσουμε γι’ αυτό και είναι δύσκολο να εντοπίσουμε τους ηλίθιους. Η συμπεριφορά τους είναι παράδοξη και έτσι οι υπόλοιπο δυσκολεύονται να αμυνθούν και κατ’ επέκταση να αντεπιτεθούν.
«Η βλακεία είναι ανίατη. Μυαλό δεν πουλάνε ούτε στα θρανία ούτε στην λαϊκή. Ή το ‘χεις ή δεν το ‘χεις.» Διονύσης Χαριτόπουλος, Εγχειρίδιο βλακείας.
4.Τέταρτος Νόμος
«Οι μη ηλίθιοι άνθρωποι πάντα υποτιμούν την καταστροφική ισχύ των ηλίθιων ατόμων. Συγκεκριμένα, οι μη ηλίθιοι άνθρωποι συνέχεια παραβλέπουν πως η συναναστροφή και/ή ο συγχωτισμός με ηλίθια άτομα απαρέγκλιτα αποδεικνύεται μοιραίο λάθος, ανεξάρτητα α΄πο την χρονική στιγμή, την τοποθεσία και τις συνθήκες.»
Ο παραπάνω νόμος ισχύει κυρίως για αυτούς που ανήκουν στις κατηγορίες των ευφυών και των κακοποιών.
5.Πέμπτος Νόμος
«Ο ηλίθιος είναι πιο επικίνδυνος από τον κακοποιό.»
Οι ενέργειες ενός κακοποιού συνήθως επιφέρουν μία αναδιανομή του πλούτου και/ή της ευδαιμονίας. Αντιθέτως, οι βλάκες ζημιώνουν άλλους ανθρώπους χωρίς να αντισταθμίζουν τα κέρδη στον δικό τους λογαριασμό. Η κοινωνία ως σύνολο ζημιώνεται.
Με τους εξής πέντε κανόνες που εκθέτει ο συγγραφέας μπορείς να ξεχωρίσεις τα εκ των πραγμάτων ηλίθια άτομα στην ζωή σου, αλλά και να περιορίσεις τυχόν δικές σου συμπεριφορές που υπό κάποιες συνθήκες μιμούνται αυτές των βλακωδών ανθρώπων.Καλή τύχη!