Το “Αφτερλώβ” είναι η ταινία του Στέργιου Πάσχου που διακρίθηκε στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο. Πρόκειται για μια θρασύτατη ρομαντική κομεντί για το μυστήριο των σχέσεων. Ας πάρουμε, όμως τα πράγματα από το τέλος…
«Και σμίγουν και χωρίζουν οι άνθρωποι και δεν παίρνει τίποτα ο ένας από τον άλλον.Γιατί ο έρωτας είναι ο πιο δύσκολος δρόμος να γνωριστούν.»
Με αυτές τις λέξεις από τη Συμφωνία αρ.1 του Τάσου Λειβαδίτη ξεκινά η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Στέργιου Πάσχου. Μια ταινία για τον έρωτα και τις σχέσεις. Για την αγάπη μετά το τέλος.
Ο Νίκος και η Σοφία που γνωρίσαμε στο «Ο Έλβις είναι νεκρός»- η πειραματική απόπειρα του σκηνοθέτη να δοκιμάσει τη χημεία των δυο πρωταγωνιστών σε ένα φίλμ μικρού μήκους- επιστρέφουν ως ένα ιδιόρρυθμο πρώην ζευγάρι που προσπαθεί να βρεί το δρόμο του στην αγάπη.
Ο Νίκος είναι ένας άφραγκος μουσικός που έχει χάσει τον ενθουσιασμό του για τη ζωή.Ένας φίλος του του παραχωρεί τη βίλα του για τις καλοκαιρινές διακοπές προκειμένου να προσέχει το σκύλο του, τη Λέιλα. Τότε ο Νίκος έχει μια φαεινή ιδέα. Να καλέσει τη Σοφία, την πρώην κοπέλα του να περάσουν μερικές μέρες μαζί. Μόνο που στην πραγματικότητα έχει σκοπό να την κλειδώσει στο σπίτι μέχρι να του εξηγήσει γιατί χώρισαν.
Ο Νίκος λέει παραπάνω από όσα σκέφτεται. Η Σοφία δεν ξέρει τι να πει. Ο Νίκος δεν φοβάται να πονέσει. Η Σοφία φοβάται και πάντα φεύγει.
Ο Νίκος και η Σοφία γνωρίζονται καλά, ή έτσι νομίζουν. Αγαπιούνται κρυφά. Λένε ψέματα φανερά. Φωνάζουν, τσακώνονται, βρίζονται,παλέυουν και ύστερα αγκαλιάζονται με παιδική τρυφερότητα. Πάθος, ένταση, αγάπη, πόνος, φυγή και πάλι από την αρχή.
Γιατί χωρίζουν οι άνθρωποι; Για την απιστία ή για την αποξένωση; Για τα ψέματα ή για τα λάθη; Για τα σοβαρά ή τα ασήμαντα; Γιατί υποφέρουν ή γιατί πνίγονται; Ή μήπως τελικά χωρίζουν γιατί αγαπούν;
Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του νεαρού Στέργιου Πάσχου είναι τολμηρό και αβίαστο. Σχεδιασμένο πάνω σε μια ρεαλιστική παρτιτούρα,το “Αφτερλώβ” ακολουθεί τους ρυθμούς των αληθινών σχέσεων με φυσικότητα, αυθορμητισμό και υποκριτικό αυτοσχεδιασμό.
Δύο ήρωες. Ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Συνταγή δοκιμασμένη και επιτυχημένη αρκεί να υπάρχει το μαγικό κλειδί, η σπίθα της οικειότητας που θα πείσει, η πολυπόθητη χημεία που ενώνει ένα ζευγάρι στην οθόνη. Στην περίπτωση του εξαιρετικού Χάρη Φραγκούλη και της θεατρικής Ηρώς Μπέζου υπάρχει και με το παραπάνω. Η μακροσκελής «ιδιαίτερη» ερωτική σκηνή τους που η κάμερα στέκει ίσως για πρώτη φορά ακίνητη είναι αξιοσημείωτη.
Ο Πάσχος δεν φοβάται να βάλει τον Νίκο να κοιτάει ευθέως την κάμερα και να σου μιλά σαν να σε ξέρει. Δεν τον ενδιαφέρει η politically correct τοποθέτηση της κάμερας, τα καδραρισμένα πλάνα, η κινηματογραφική ορθότητα. Χτίζει μια αφήγηση με ωμή αμεσότητα χωρίς προσχήματα και με μια προκλητική αυθάδεια που σε κερδίζει γιατί σε κοιτά στα μάτια.
Η ταινία διαθέτει μια αυτοαναφορικότητα, που παραπέμπει σε «γκονταριγκές» αποχρώσεις, δείχνοντας την αγάπη του σκηνοθέτη για το σινεμά. Με έντονη νατουραλιστική χροιά, έξυπνο «πειραγμένο» χιούμορ, μεταφυσικά ονειρικά παντρέματα σκέψεων μεταξύ ερωτευμένων που ονειρεύονται μαζί αλλά ξυπνάνε χώρια, το «Αφτερλώβ» αναδεικνύει έναν ωραιοπαθή καλλιτεχνικό ερασιτεχνισμό. Τρέχει με ενθουσιασμό σε άγνωστα μονοπάτια σκέψεων χωρίς να ξέρει πού θα καταλήξει, σχεδόν αλαζονικά.
Σε αυτό το κυνηγητό για την αναζήτηση του «μετά» της αγάπης υπάρχουν αρκετά σκαμπανεβάσματα, όχι μόνο συναισθηματικά. Η μετάβαση από το κωμικό πρώτο μέρος στη σιωπή και την κενότητα που μετριάσε αισθητά την ροή της ταινίας για να καταλήξει στην δραματική κορύφωση δεν ήταν ιδιαίτερα ομαλή με έντονη αμηχανία και σεναριακή στατικότητα.
Οι διάλογοι είναι σατιρικοί και σχεδόν γραφικοί βγαλμένοι από την κωμικοτραγικότητα των σύγχρονων ζευγαριών ενώ η πλοκή χάνεται μεταξύ σοβαρού και αστείου υπηρετώντας την «παράνοια» των πρωταγωνιστών της που παρασύρονται διαρκώς από τα συναισθήματα τους.
Παρά τα όποια ατοπήματα ο Στέργιος Πάσχος κατόρθωσε να φέρει κάτι νέο στο ελληνικό σινεμά. Μια διαφορετική αντί- ρομαντική δραμεντί που συζητήθηκε. Μια ταινία με στυλ που αναμφίβολα δημιουργεί προσδοκίες για τα επόμενα βήματά του.
Το “Αφτερλώβ” είναι ένα φρέσκο και μεθυστικό κοκτέιλ σαν αυτά που πίνει ο Νίκος δίπλα στη πισίνα περιμένοντας τη Σοφία. Δεν σε νοιάζει τι έχει μέσα. Σε εξιτάρει, σε ταράζει, και στο τέλος σου αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση. Τέτοια γεύση εξάλλου δεν αφήνει η αγάπη όταν φεύγει;
