Κριτική βιβλίου “Το Κλαρινέτο”: Βασίλης Αλεξάκης

Η μνήμη αποτελεί μία γνωστική δεξιότητα του ανθρώπου και σχετίζεται με την ικανότητα αυτού να ανακτά πληροφορίες σχετικά με  γνώσεις, εμπειρίες, συναισθήματα και γεγονότα, που έχουν αποθηκευτεί στον εγκέφαλό του, αφού πρώτα έχουν ληφθεί, επεξεργαστεί και κωδικοποιηθεί.

Ωστόσο, εμείς οι άνθρωποι πολλές φορές ξεχνάμε.
Ειδικά με την πάροδο του χρόνου, οι αναμνήσεις απομακρύνονται από εμάς.
Σπάνε… ρυτιδώνονται!
Φθείρετε το άυλο τους σώμα.
Η ήδη υποκειμενική σκοπιά των αναμνήσεων μέσα απ’ την οποία ατενίζουμε  παρελθοντικές καταστάσεις διαστρεβλώνεται κι  η λήθη πλησιάζει όλο και πιο απειλητικά. . .
Το ερώτημα λοιπόν, «ΓΙΑΤΙ ΞΕΧΝΑΜΕ;» προβληματίζει έντονα τον συγγραφέα Βασίλη Αλεξάκη σε αυτό του το μυθιστόρημα και αποτελεί ένα απ’ τα κύρια ζητήματα τα οποία θίγονται μέσα στις σελίδες αυτού του βιβλίου.

Με αφορμή ένα γεγονός, που πλήττει τον συγγραφέα-πρωταγωνιστή και το οποίο εντοπίζεται στην αδυναμία αυτού να ανακαλέσει στην μνήμη του το όνομα του πνευστού αυτού οργάνου, που λέγεται κλαρινέτο, ξεκινά ένας εσωτερικός διάλογος ανάμεσα στον πρωταγωνιστή και τις αναμνήσεις του, που τις ανακαλεί άτακτα στο μυαλό του, προσπαθώντας να βρει απαντήσεις στο παραπάνω ερώτημα που τον βασανίζει…

Την περίοδο αυτή, που ο πρωταγωνιστής αναζητά απαντήσεις στους προβληματισμούς του και προσπαθεί να αντλήσει υλικό για την συγγραφή του νέου του μυθιστορήματος, πλήττεται κι από ένα δυσάρεστο γεγονός. Ο Γάλλος εκδότης του παλεύει με τον καρκίνο, ο οποίος έρχεται αποφασισμένος αυτή τη φορά για να κερδίσει τη μάχη, με τρόπαιο τον θάνατο του.

Ο αναγνώστης λοιπόν, βιώνει μέσα απ’ τα μάτια του πρωταγωνιστή τις τελευταίες στιγμές του φίλου και εκδότη του. Στιγμές πλούσιες σε συγκινήσεις, χιούμορ, τρυφερότητα και νοσταλγία, μιας κι ο συγγραφέας-πρωταγωνιστής αναπολεί κοινά παρελθοντικά τους βιώματα. Βιώματα μέσω των οποίων προσπαθεί να ξορκίσει τον θάνατο και να του ενσταλάξει λίγη ζωή.

Βιώματα, η διήγηση των οποίων αποτελεί ασυνείδητα το τελευταίο αντίο προς τον εκδότη του…
Παράλληλα, μαζί με την φθορά σωματική και ψυχική του εκδότη λόγω του καρκίνου, ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος και με την ατέρμονη φθορά της ελληνικής κοινωνίας, φθορά που εντοπίζεται στην ηθική, πολιτική, οικονομική κι ανθρωπιστική κρίση που βιώνει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Ο αναγνώστης παρακολουθεί μέσα απ’ τα ματιά ενός τρίτου προσώπου, προσώπου που μοιράζει τη ζωή του ανάμεσα στην Γαλλία και την Ελλάδα, την σημερινή κατάσταση της Ελλάδας.

Ο συγγραφέας συγκεκριμένα δίχως να διστάζει, εκφράζει αυθόρμητα και ανεπιτήδευτα τις πολιτικές του απόψεις, ασκεί κριτική, ειρωνεύεται και σατιρίζει με το ευφυές και λεπτό του χιούμορ την ελληνική πραγματικότητα, μέσα από το ξετύλιγμα των σκέψεων του, σκέψεις τις οποίες οικειοποιείται και εκφράζει ο ήρωας του.

Ένας ήρωας που δανείζεται πολλά στοιχεία απ’ την πραγματική ζωή και τον χαρακτήρα του ίδιου του συγγραφέα, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει πως το συγκεκριμένο μυθιστόρημα ανήκει στην κατηγορία των αυτοβιογραφικών βιβλίων, μιας κι ο ίδιος ο δημιουργός αναφέρει στην 60η σελίδα του έργου του
«Πάντα πίστευα ότι τα αυτοβιογραφικά αφηγήματα περιλαμβάνουν τόσα ψέματα όσο και τα φανταστικά. Αυτό ισχύει τουλάχιστον για τα δικά μου, τα οποία τιτλοφορώ μυθιστορήματα για τον απλό λόγο ότι ψεύδομαι διαρκώς, όπως και στη ζωή. Ένα ψέμα καταχωρισμένο σ’ ένα βιβλίο δεν είναι ίσως παρά κατά το ήμισυ πλαστό εφόσον το έχουμε πει στ’ αλήθεια.».

Η ανάγνωση λοιπόν του παραπάνω μυθιστορήματος είναι μία διαδικασία άκρως απολαυστική! Κι αυτό γιατί το βιβλίο είναι γραμμένο με λόγο απλό κι όχι απλοϊκό. Λόγο με έντονη προφορικότητα, αφού το κείμενο είναι πλούσιο σε διαλόγους. Λόγο σύγχρονο, δροσερό, ανάλαφρο κι όχι ελαφρύ. Είναι γραμμένο με τρόπο άμεσο που δημιουργεί απ’ τις πρώτες κιόλας σελίδες ένα θαλπερό κλίμα, κλίμα συμπάθειας ανάμεσα στον αναγνώστη και τον πρωταγωνιστή του βιβλίου. Ο κύριος Αλεξάκης καταφέρνει δίχως να γίνεται κουραστικός να δώσει βάθος στο κείμενο του και να καλλιεργήσει με γόνιμο τρόπο τον προβληματισμό του αναγνώστη για θέματα που αφορούν το σήμερα!

Είμαι σίγουρος πως όσοι επιλέξετε να διαβάσετε το συγκεκριμένο βιβλίο θα σας ικανοποιήσει απόλυτα!
Ολοκληρώνοντας, λοιπόν, θα ήθελα να σας δώσω μία μικρή συμβουλή.

Όταν ξεκινήσετε την ανάγνωση αυτού του βιβλίου να κρατάτε μαζί σας ένα σημειωματάριο γιατί το κείμενο είναι γεμάτο όμορφα αποσπάσματα στα οποία σίγουρα θα ανατρέξετε κάποια στιγμή μελλοντικά.

«Το κλαρινέτο» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ.