Η αξιολόγηση Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) είναι το ευρέως διαδεδομένο ψυχομετρικό τεστ προσωπικότητας.
Περίπου 2 εκατ. άνθρωποι το λαμβάνουν κάθε χρόνο, υπό την οδηγία τμημάτων ανθρώπινου δυναμικού, κολεγίων, ακόμη και κυβερνητικών υπηρεσιών.
Το τεστ περιλαμβάνει 66 ερωτήσεις σε κλίμακα Likert και κατατάσσει τους ανθρώπους σε 16 διαφορετικούς τύπους. Με την επιτυχή συμπλήρωση, σου δίνεται μια περιγραφή για τα δυναμικά σου στοιχεία και υπογραμμίζει ορισμένα από τα μειονεκτήματα σου.
Οι άνθρωποι προσπάθησαν να περιγράψουν και να κατηγοριοποιήσουν τη συμπεριφορά τους από πολύ παλιά. Για παράδειγμα, αρχαίοι πολιτισμοί επιχείρησαν να διαχωρίσουν την ανθρώπινη ύπαρξη σε τέσσερις ιδιοσυγκρασίες: ο χολερικός (choleric), ο αιματώδης (sanguine), ο μελαγχολικός (melacholic), και ο φλεγματικός (phlegmatic) – με τη σειρά που παρουσιάζονται και στην παρακάτω φωτογραφία.
Χειρόγραφα του Charles Le Brun για τις τέσσερις ιδιοσυγκρασίες. Μέρος της grande commande του Louis XIV της Γαλλίας, μια παραγγελία αγαλμάτων που δόθηκε το 1674.
Οι ιδιοσυγκρασίες αποτέλεσαν μια πρώιμη ψυχολογική θεωρία που υποστηρίζει ότι υπάρχουν τέσσερις θεμελιώδεις τύποι προσωπικότητας:
- χολερικός (ευέξαπτος και οξύθυμος),
- αιματώδης (αισιόδοξος και κοινωνικός),
- μελαγχολικός (αναλυτικός και ήσυχος),
- φλεγματικός (ήρεμος και γαλήνιος).
Ο Ιπποκράτης ήταν αυτός που πρώτος τις ενσωμάτωσε στις ιατρικές του μελέτες ως μέρος μια αρχαίας ιατρικής αντίληψης – της θεωρίας των τεσσάρων χυμών. Μεταγενέστερα ευρήματα στο χώρο της βιοχημείας, όμως, οδήγησαν στην απόρριψη της θεωρίας των τεσσάρων ιδιοσυγκρασιών.
Έκτοτε, ο κλάδος της ψυχολογίας εξελίχθηκε, αναζητώντας τρόπους να εξηγήσει και να εντάξει σε ένα προκαθορισμένο μοντέλο την ανθρώπινη συμπεριφορά.
Το 1921, ο διακεκριμένος Ελβετός γιατρός και ψυχολόγος Καρλ Γκούσταβ Γιούνγκ κυκλοφόρησε το βιβλίο Personality Types, μια μελέτη που άσκησε μεγάλη επιρροή στην τυπολογία της προσωπικότητας. Μέσα από αυτό, πρότεινε μερικές ενδιαφέρουσες θεωρίες για το πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος.
Carl Gustav Jung, ιδρυτής της αναλυτικής ψυχολογίας. (Photo by Douglas Glass, 1960)
Μια από τις θεμελιώδεις συνεισφορές του Γιούνγκ ήταν η ανάπτυξη της έννοιας της Εξωστρέφειας και της Εσωστρέφειας. Οι ορισμοί που δίνει σε αυτές τις έννοιες στοχεύουν στην πηγή ενέργειας, είτε εσωτερική είτε εξωτερική, που αντλεί το άτομο για τις καθημερινές του δραστηριότητες.
Περαιτέρω, ο Γιούνγκ επινόησε κι άλλες έννοιες όπως τις λεγόμενες λειτουργίες της Λογικής (σκέψη και συναίσθημα) και της Αντίληψης (αίσθηση και διαίσθηση). Σύμφωνα με τον ψυχολόγο, ένα άτομο βρίσκει πιο φυσικό να βασίζεται σε μία από αυτές τις γνωστικές λειτουργίες για τις καταστάσεις που αντιμετωπίζει σε καθημερινή βάση.
Το επιστημονικό έργο του Γιούνγκ, αργότερα, επηρέασε την Κάθριν Κουκ Μπρίγκς (Briggs), μια δασκάλα από την Αμερική. Μαζί με την κόρη της, Ίζαμπελ Μπρίγκς Μάϊερς (Myers), δημιούργησαν ένα κωδικοποιημένο σύστημα με 4 ακρώνυμα για να περιγράψουν τη σειρά προτιμήσεων ενός ατόμου.
- Εσωστρέφεια (Introversion) ή Εξωστρέφεια (Extraversion)
- Διαίσθηση (iNtuition) ή Αίσθηση (Sensing)
- Λογική (Thinking) ή Συναίσθημα (Feeling)
- Κριτική (Judging) ή Αντίληψη (Perceiving)
Κάθε γράμμα αναφέρεται σε ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό. Συνδυάζοντας τα παραπάνω χαρακτηριστικά, προκύπτουν 16 διαφορετικοί τύποι προσωπικότητας. Σύμφωνα με το μοντέλο Myers-Briggs, το πρώτο γράμμα προσδιορίζει τις προδιαθέσεις της κυρίαρχης και των άλλων λειτουργιών, ενώ το τελευταίο γράμμα δείχνει ποια είναι η κυρίαρχη λειτουργία.
Χρησιμοποίησε τις τέσσερις ερωτήσεις για να βρεις τον κωδικό που καθορίζει τον τύπο της προσωπικότητας σου. Για κάθε ζεύγος γραμμάτων, επέλεξε αυτό που σου ταιριάζει περισσότερο. (κάνετε κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση)
Ο κάθε τύπος προσωπικότητας δείχνει με ποιόν τρόπο ο καθένας από μας λειτουργεί στις διαπροσωπικές του σχέσεις και ποιά είναι η δική του αντιμετώπιση της καθημερινότητας. Δεν πρόκειται για απόλυτους οδηγούς συμπεριφοράς.
Αποτελεί ένα εργαλείο για να καταλάβουμε καλύτερα τις δικές μας προτιμήσεις και τις απόψεις που διαμορφώνουμε για το περιβάλλον που μας περικλείει.
Κι όπως γνωστοποιούν, εξάλλου, οι άνθρωποι που εκδίδουν το ερωτηματολόγιο:
“Ανεξάρτητα από ποιο μοντέλο χρησιμοποιούμε, η προσωπικότητα είναι μόνο μια πτυχή από πολλές, καθώς οι ενέργειες μας επηρεάζονται επίσης από το περιβάλλον, την εμπειρία, και τους προσωπικούς μας στόχους.”
– 16personalities.com