Το Σινεμά Ο Παράδεισος είναι αδιαμφισβήτητα μία από τις συγκινητικότερες και πιο νοσταλγικές ταινίες του ιταλικού κινηματογράφου
H υπόθεση εκτυλισσεται σε ένα μικρό χωριό της Σικελίας στα τέλη της δεκαετίας του ’40, όπου ο κινηματογράφος «Παράδεισος» αποτελεί το επίκεντρο της μικρής κοινωνίας και σημείο αναφοράς των κατοίκων.
Εκεί ο μικρός Salvatore θα γίνει φίλος με τον μηχανικό προβολής του σινεμά Alfredo. Παρά τις αντιρρήσεις της μητέρας του, ο μικρός Toto μαθαίνει την τέχνη της προβολής ταινιών με τη βοήθεια του ηλικιωμένου φίλου του και γνώστη της τέχνης, Alfredo.
Η συγκεκριμμένη ταινία ήταν ένα από τα πρώτα σκηνοθετικά εγχειρήματα του μετέπειτα καθ’ όλα επιτυχημένου Giuseppe Tornatore, το οποίο όπως αποδείχθηκε του ‘ανοιξε’ τον δρόμο για πολλές ευκαιρίες στον χώρο του σινεμά. Ο σκηνοθέτης των μετέπειτα επιτυχιών Malena, Baaria, Everybody’s Fine πετυχαίνει το ακατόρθωτο, η πρώτη του κινηματογραφική απόπειρα κερδίζει το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1990! Φυσικά οι διακρίσεις δεν σταματάνε εκεί αφού το ‘Σινεμά ο παράδεισος’ βραβεύτηκε συνολικά με 21 βραβεία.
O Giuseppe Tornatore επιλέγει να αφηγηθεί την ιστορία μέσα από flashback. H μέθοδος αυτή τονίζει αυτό που θέλει να περάσει ο σκηνοθέτης στο φιλοθεάμον κοινό την νοσταλγία για το σινεμά, όχι μόνο ως μέσο διασκέδασης, αλλά και κοινωνικοποίησης. Ο πρωταγωνιστής (Jacques Perrin) μαθαίνοντας για τον θάνατο του φίλου του Alfredo αναχωρεί για την Σικελία όπου εκεί ξετυλίγει σταδιακά μπροστά στα αχόρταγα μάτια των θεατών τα παιδικά του χρόνια. Την δεκαετία του ’40 ο κινηματογράφος, όπως μας αφηγείται δεν ήταν μόνο ένα μέσο διασκέδασης, αλλά ήταν το κέντρο συνάντησης των κατοίκων μιας επαρχιακής πόλης.
Επιπλέον, εκείνη την περίοδο οι ταινίες λογοκρίνονταν ακόμα και από τον ιερέα της ενορίας αφού τα χρηστά ήθη έπρεπε να διατηρούνται ανέπαφα από ‘εξωτερικες απειλές’ (μια τέτοια απειλή θα μπορούσε να είναι ακόμα και ο φιλί μεταξύ των πρωταγωνιστών).
Σκηνοθετικά, η ταινία χωρίζεται σε δυο μέρη. Στο πρώτο μισό βλέπουμε τα ανέμελα χρόνια του πρωταγωνιστή, ενώ έπειτα παρακολουθούμε τις αλλαγές τις οποίες έφερε η εκβιομηχάνιση και η ανάπτυξη της οικονομίας στην τοπική κοινωνία. Πλέον το ‘Σινεμά ο Παράδεισος’ δεν είναι το κέντρο συνάντησης των κατοίκων αφού πλέον έχει αντικατασταθεί από πιο σύγχρονες αίθουσες, ενώ ο ρόλος του σινεμά έχει περιοριστεί μόνο ως μέσου διασκέδασης.
Η πρώτη συνεργασία του Ennio Morricone με τον Giuseppe Tornatore δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί απλά ικανοποιητική. Το soundtrack που ΄ντύνει΄ ολόκληρη την ταινία, δημιουργεί στον θεατή εναλλασσόμενα συναισθήματα όπως λύπη, χαρά αλλά το βασικότερο νοσταλγία για εκείνη την εποχή της αθωότητας. Εντέχνως επιλέγεται το κυρίως θέμα να ακουστεί στην τελική και πιο συγκινητική σκηνή της ταινίας, όπου ο πρωταγωνιστής παρακολουθεί την μπομπίνα που του έχει αφήσει ο εγκάρδιος φίλος του Alfredo με όλες τις κομμένες σκηνές φιλιών που έχουν λογοκριθεί από τον ιερέα της περιοχής.Έτσι πλέον βλέπει την ‘μοίρα’ όλων των πρωταγωνιστών των ταινιών που είχε παρακολουθήσει.
Όσον αφορά τις ερμηνείες των πρωταγωνιστών δεν μπορούν να ειπωθούν πολλά όσο και αν φαίνεται περίεργο αυτό. Στο τέλος της ταινίας δεν θυμάσαι της ερμηνεία των πρωταγωνιστών, όχι γιατί δεν ήταν ικανοποιητική, αλλά διότι οι κομπάρσοι μαζί με τους πρωταγωνιστές συνθέτουν μια συμπαγή ερμηνεία, αφού χωρίς κάποιον από όλους αυτούς κάτι θα έλειπε από το μαγικό σκηνικό του Σινεμά ο Παράδεισος.
Παρόλα αυτά ο μικρός Salvatore Cascio “κλέβει” την παράσταση με το μπρίο που επιδεικνύει -εκείνος άλλωστε είναι και ο ακρογωνιαίος λίθος της ταινίας-. Ο συμπρωταγωνιστής του και εκλιπών πλέον Philippe Noiret (O Ταχυδρόμος) προσθέτει στο φιλμ την ‘ενήλικη’ ερμηνεία και την σοβαρότητα που χρειάζεται ώστε να ισορροπήσει η ταινία.
Το Σινεμά Ο Παράδεισος αποτελεί έναν ύμνο στον κινηματογράφο που βλέπεται ιδανικά σε κάποιο θερινό σινεμά… Μην περιμένετε κι άλλο για να το δείτε!
