Ικανός να προκαλεί το γέλιο αλλά και τη συγκίνηση του κοινού του, ο Τσάρλι Τσάπλιν εκτός από δεξιοτέχνης της παντομίμας είναι και ένα πρόσωπο που άφησε ιστορία.
Επιμέλεια: Άντζελα Νίτσκο
Σαν σήμερα ο Σερ Τσαρλς Σπένσερ, ο γνωστός σε όλους μας Τσάρλι Τσάπλιν απεβίωσε το 1977. Αποτελεί χωρίς αμφιβολία μία από τις πιο αξιαγάπητες φιγούρες του κινηματογράφου που κυρίως μέσω του χαρακτήρα «Σαρλό» άφησε το ανεξίτηλο σημάδι του στην ιστορία της έβδομης τέχνης.
Ο Τσάρλι πρωταγωνιστούσε, αλλά ήταν επίσης ο σεναριογράφος, ο σκηνοθέτης και ο συνθέτης της μουσικής των ταινιών του.
Οι μεγάλου μήκους ταινίες του, όπως οι Μοντέρνοι καιροί, Ο Μεγάλος Δικτάτωρ, Τα φώτα της πόλης, Ο κύριος Βερντού και άλλες, τον κατέταξαν ανάμεσα στους σημαντικότερους δημιουργούς του κινηματογράφου.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα έζησε στην Ελβετία, όπου και πέθανε καθώς δε μπορούσε να μείνει στις Η.Π.Α. (έπεσε σε δυσμένεια λόγω των αριστερών πολιτικών του πεποιθήσεων). Το 1972 ταξίδεψε για τελευταία φορά στην Αμερική ώστε να παραλάβει το Όσκαρ για τη συνεισφορά του στην έβδομη τέχνη, κερδίζοντας το μεγαλύτερο σε διάρκεια χειροκρότημα στην ιστορία των βραβείων. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει δέκατο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.
Γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1889 από γονείς καλλιτέχνες του Music Hall.Ο πατέρας του ήταν αλκοολικός και ένα χρόνο μετά τη γέννηση του Τσάρλι εγκατέλειψε τη σύζυγό του και τα δύο τους παιδιά. Τρία χρόνια αργότερα, αφού η μητέρα τους μπήκε σε άσυλο φρενοβλαβών, ο πατέρας τους ανέλαβε με δικαστική απόφαση την επιμέλεια. Η ζωή όμως του Τσάρλι και του αδερφού του δεν άλλαξε ουσιαστικά και όταν απεβίωσε ο πατέρας τους βρέθηκαν να ζουν μαζί σε ένα διαμέρισμα.
Η πρώτη επαφή του Τσάρλι Τσάπλιν με τη σκηνή ήταν στην τρυφερή ηλικία των πέντε ετών, όταν ακόμα η μητέρα του δεν είχε εγκαταλείψει την καριέρα της. Ένα βράδυ εκείνη ήταν άρρωστη ο μικρός Τσάρλι την αντικατέστησε, εκτελώντας ένα τραγούδι με μεγάλη επιτυχία. Αργότερα, έγινε μέλος του παιδικού θιάσου Οι οκτώ λεβέντες του Λανκασάιρ, με μισθό μισή κορώνα την εβδομάδα. Στη συνέχεια έπαιξε στην αστυνομική κωμωδία Σέρλοκ Χολμς, που γνώρισε μεγάλη επιτυχία. To φθινόπωρο του 1910, ο Τσάρλι ταξίδεψε με τον θίασο του Κάρνο στην Αμερική, στα τέλη της επόμενης χρονιάς επέστρεψε στην Αγγλία και αφού μετέφερε την μητέρα του σε καλύτερο ίδρυμα, ξαναέφυγε με τον ίδιο θίασο για την Αμερική, όπου και έμεινε για πολλά χρόνια.
Στην Αμερική ο Τσάπλιν, υπέγραψε συμβόλαιο με εταιρία όπου και γύρισε συνολικά 35 ταινίες μικρού μήκους στις οποίες έπαιζε συνήθως τον παραβάτη των κανόνων και τον ερωτύλο. Στις ταινίες αυτές ο Τσάπλιν άρχισε να χτίζει σιγά σιγά τη φιγούρα του Σαρλό, με το στενό σακάκι, το μικρό καπέλο, το χαρακτηριστικό μουστάκι και το βάδισμα του πιγκουίνου.
Στις αρχές του 1915 ο Τσάπλιν υπέγραψε συμβόλαιο σε άλλη εταιρία με καλύτερο μισθό και κατοχύρωση της πλήρους καλλιτεχνικής του ελευθερίας. Στην εταιρία αυτή γύρισε 15 ταινίες μεταξύ των οποίων Ο αλήτης, με την οποία καθιέρωσε τη φιγούρα του περιπλανώμενου ανέργου.
Το Φεβρουάριο του 1916 ο Τσάρλι Τσάπλιν υπέγραψε συμβόλαιο με την εταιρία Mutual για 12 ταινίες με αμοιβή 10.000 την εβδομάδα και πριμ 150.000 δολάρια. Εκεί παρέμεινε μέχρι το καλοκαίρι του 1917, και γύρισε μεταξύ άλλων τις ταινίες Ο μετανάστης, Ο ενεχυροδανειστής, Ο τυχοδιώκτης, Το πατινάζ, Η θεραπεία, Ήσυχος δρόμος . Στις ταινίες αυτές, χαρακτηριστικό είναι οι τρελές καταδιώξεις μέσα σε περιορισμένο χώρο, η τεχνική της παντομίμας, οι χορευτικές του ικανότητες και τα διάφορα γκαγκ σχολιάζοντας παράλληλα διάφορα κοινωνικά προβλήματα, όπως στον Μετανάστη όπου ο Τσάπλιν έθιξε το θέμα των μεταναστών που ταξίδευαν υπό άθλιες συνθήκες.
Ακολούθησαν συμβόλαια με άλλες εταιρείες και μεγάλες επιτυχίες όπως η Σκυλίσια ζωή, Ο Σαρλό στρατιώτης, η Μέρα πληρωμής, ο Προσκυνητής, το Χαμίνι (η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του και είχε μεγάλη επιτυχία σε ολόκληρο τον κόσμο) και ο Χρυσοθήρας (ταινία που συγκαταλέγεται στις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών).
Το 1936 γύρισε τους Μοντέρνους Καιρούς, όπου εμφανίστηκε για τελευταία φορά ως Σαρλό με συμπρωταγωνίστρια την Πολέτ Γκοντάρ. Η πρώτη μη βωβή ταινία, Ο Μεγάλος Δικτάτωρ (1940), ήταν μια περιφρόνηση ενάντια στον Ναζισμό. Η ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερου Σεναρίου και Καλύτερου A΄ Ανδρικού Ρόλου.
Μετά την άρση της βίζας του από το αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης, ο Τσάπλιν με την τέταρτη σύζυγό του, εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελβετία. Μέχρι το θάνατό του γύρισε άλλες δύο ταινίες και το 1975 ανακηρύχτηκε ιππότης από τη βασίλισσα Ελισάβετ.
Ο Τσάπλιν παντρεύτηκε τέσσερις φορές στη ζωή του και απέκτησε συνολικά 11 παιδιά, ένα από τον πρώτο γάμο, που πέθανε λίγες μέρες μετά τη γέννα, δύο από το δεύτερο και οκτώ από τον τέταρτο. Ο τέταρτος γάμος κράτησε τριάντα τέσσερα χρόνια, μέχρι το θάνατό του Τσάπλιν.
Facts
- Ήταν ο πρώτος ηθοποιός που εμφανίστηκε στο περιοδικό Time.
- Κέρδισε μόνο ένα (μη-τιμητικό) Όσκαρ, που μάλιστα άργησε 21 χρόνια. Ο Τσάπλιν κέρδισε το Όσκαρ το 1929, κατά την πρώτη παρουσίαση των βραβείων. Αρχικά ήταν υποψήφιος για δύο κατηγορίες, το όνομά του όμως αφαιρέθηκε και αντί αυτού παρέλαβε ένα ειδικό βραβείο.
- Είχε ιδιαίτερη προτίμηση προς τις νεαρές γυναίκες. Οι δύο πρώτες του σύζυγοι ήταν 16 χρονών την ημέρα του γάμου, ενώ παντρεύτηκε την τρίτη όταν εκείνος ήταν 47 κι εκείνη 28. Η τέταρτη σύζυγος ήταν μόλις 18 όταν παντρεύτηκε με τον Τσάρλι.
- Αναγκάστηκε με δικαστική εντολή να παρέχει διατροφή στην ηθοποιό Joan Barry, η οποία ισχυρίστηκε πως κυοφορούσε το παιδί του, παρόλο που τελικά αποδείχθηκε έπειτα από αιματολογικές εξετάσεις πως το παιδί δεν ήταν δικό του.
- Το πτώμα του εκλάπη από ληστές τρεις μήνες αφότου πέθανε, σε μια προσπάθεια να αποσπάσουν χρήματα από την οικογένειά του. Το σώμα του Τσάπλιν ανακτήθηκε 11 εβδομάδες αργότερα.
- Τέσσερα χρόνια μετά το θάνατό του, η αστρονόμος, Λιουντμίλα Καράτσκινα, έδωσε σε έναν αστεροειδή το όνομά του. Η επιστήμονας, ανακάλυψε 131 αστεροειδείς, και ονόμασε έναν από αυτούς 3623 Τσάπλιν.
Ο Τσάρλι Τσάπλιν, μας έκανε να γελάσουμε πολλές φορές με τα αριστουργήματα του υποδυόμενος άλλοτε τον κλόουν και άλλοτε τον δικτάτορα βάζοντάς μας παράλληλα να προβληματιστούμε. Με αυτόν τον τρόπο μας έμαθε πως με λίγο χιούμορ μπορούμε να ξεπεράσουμε κάθε δύσκολη φαινομενικά κατάσταση. Άλλωστε όπως έλεγε και ο ίδιος:
Η ζωή είναι τραγωδία σε κοντινό πλάνο, αλλά κωμωδία σε μακρινό πλάνο.