Όλοι μας έχουμε στη ζωή μας ενοχλητικούς ανθρώπους. Ο τρόπος που τους αντιμετωπίζουμε δείχνει πολλά πράγματα για εμάς τους ίδιους…
Όλοι έχουμε κάποιον, ή πιθανόν περισσότερα από ένα άτομα, που μας έρχονται στο μυαλό όταν σκεφτόμαστε «ενοχλητικούς ανθρώπους». Για παράδειγμα, οι γκρινιάρηδες, οι κουτσομπόληδες και οι αρνητικοί άνθρωποι στον περίγυρό μας στους οποίους όλοι έχουμε σκεφτεί να τους φωνάξουμε δυνατά: «Σταματήστε να είστε τόσο αρνητικοί! Δεν μπορείτε να καταλάβετε ότι διαταράσσετε την ηρεμία μου».
Φυσικά, αν κάποιος βρίσκεται πραγματικά σε μια κατάσταση ηρεμίας, κανένα ίχνος διαμαρτυρίας, κουτσομπολιού, αρνητικότητας ή άλλης ενοχλητικής συμπεριφοράς δεν μπορεί να τον ταρακουνήσει. Τότε, γιατί να ενοχλούμαστε τόσο εύκολα; Μήπως έχει να κάνει με εκείνους ή τελικά με εμάς τους ίδιους;
Η θετική προσέγγιση των καταστάσεων, είναι κάτι για το οποίο εργάζεσαι κάθε μέρα – παρόμοια με την άσκηση. Αυτό που χρειάζεται είναι καθημερινή πρακτική, δέσμευση και υπομονή όπως ένας μυς που χρειάζεται εκπαίδευση. Παρόλο που πρόκειται για μια συνεχή διαδικασία, εύκολα κανείς μπορεί να γλιστρήσει πίσω σε παλιά πρότυπα αρνητικών σκέψεων.
Ένας χρήσιμος τρόπος αντιμετώπισης και χαρτογράφησης των συναισθημάτων που αντλούνται από την καθημερινή αλληλεπίδραση με τους άλλους, κυρίως δε και ιδιαίτερα με εκείνες τις συμπεριφορές που μας ενοχλούν, όταν αυτό λαμβάνει χώρα τη δεδομένη στιγμή, είναι να θυμόμαστε να εστιάζουμε την προσοχή μας στα εξής:
1. Παρατηρούμε τι ακριβώς μας ενοχλεί
Γιατί, για παράδειγμα, η γκρίνια των άλλων είναι τόσο ενοχλητική για μένα, ενώ άλλες συμπεριφορές – όπως η ακαταστασία, η αργοπορία ή η πολυλογία (π.χ. πράγματα που μπορούν πραγματικά να ενοχλήσουν τους άλλους) – δεν με ενοχλούν καθόλου;
Μήπως η γκρίνια και η αρνητικότητα των άλλων να υπογραμμίζουν πραγματικά αυτό που δουλεύω εγώ στο εδώ και τώρα για να επιτύχω την αλλαγή – πρότυπα της αρνητικότητας σε δικές μου σκέψεις και συμπεριφορές; Όταν συμβαίνει αυτό, μπορώ να δω πραγματικά τους ενοχλητικούς ανθρώπους ως είδωλα που καθρεφτίζουν κάτι από εμένα και τη συμπεριφορά τους ως υπενθύμιση, η οποία βοηθά να διευκρινίσει τις συμπεριφορές που δεν επιθυμώ πλέον να διαιωνίζω στη ζωή μου.
2. Αναρωτιόμαστε γιατί να συμβαίνει αυτή η εμπειρία τώρα
Αν αυτό που διάφορες ψυχολογικές θεωρίες υποστηρίζουν ότι «Όλα αυτά που είμαστε, είναι αποτέλεσμα του τι έχουμε σκεφτεί» έχουν δίκιο, τότε εμείς είμαστε ο δημιουργός όλων όσων βιώνουμε στη ζωή μας – συμπεριλαμβανομένων ακόμα και όλων αυτών των ενοχλητικών ατόμων και εμπειριών ή συμπεριφορών.
Αυτό σημαίνει, επίσης, ότι η δική μας γκρίνια και αρνητικότητα στο παρελθόν έχουν προσελκύσει τις τρέχουσες εμπειρίες μας και ότι έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε την πραγματικότητά μας, προσπαθώντας να αλλάξουμε τις σκέψεις μας. Αν όλα αυτά που βιώνουμε σήμερα είναι αποτέλεσμα των παρελθοντικών μας σκέψεων, τότε κυριολεκτικά δημιουργούμε το μέλλον μας με τις τρέχουσες σκέψεις μας. Αυτή η ψυχολογική προσέγγιση παίρνει κάποια αποδοχή της ευθύνης αλλά νιώθοντας ότι έχω τη δύναμη αυτή, μας δίνει ακόμα περισσότερο λόγο να διατηρούμε τις σκέψεις μας θετικές.
3. Παίρνουμε το μονοπάτι της μικρότερης αντίστασης
Όταν νιώθουμε ενοχλημένοι από κάποιον, αυτό που εκείνη τη στιγμή κάνουμε είναι απλά να αποδεχόμαστε το γεγονός ως έχει, επιλέγοντας συνειδητά να άρουμε την αντίστασή μας, αυτό έχει ως συνέπεια αυτόματα να απαλείφει πάντα τη δύναμη της αρνητικότητας από πάνω μας.
Μερικές φορές ο δρόμος της μικρότερης αντίστασης είναι μόνο για να δικαιολογήσουμε τον εαυτό μας και να το βάλουμε στα πόδια ή σκόπιμα να αρνηθούμε την ευκαιρία να βάλουμε τον εαυτό μας στο «μονοπάτι» εκείνων που είναι πιθανό να «πατήσουν» τα κουμπιά μας.
Μια άλλη «ελάχιστης αντίστασης» τεχνική μπορεί να παρουσιαστεί ως εξής: Η/Ο γκρινιάρης, κουτσομπόλης θα μπορούσε να μας πλησιάσει και να πει, «Είδες το φόρεμα αυτής της γυναίκας; Δεν ήταν πολύ άσχημο;» για να απαντήσω, «Όχι δεν το είδα, αλλά έχει τύχει να πας για φαγητό σε αυτό το νέο εστιατόριο στο κέντρο της πόλης; Είναι απίστευτο!», αλλάζοντας κουβέντα εσκεμμένα και τραβώντας την προσοχή από τον «στόχο» του κουτσομπολιού, σε κάτι ανώδυνο και λιγότερο ενοχλητικό.
4. Βρίσκοντας κοινό έδαφος
Αν αυτό το ενοχλητικό άτομο είναι κάποιος που βλέπετε συχνά, όπως ένας συνάδελφος, γνωστός ή μέλος της οικογένειας, τι διασκεδαστικό και θετικό έχετε κοινό που θα μπορούσατε να επικεντρωθείτε και να μιλήσετε όταν βρίσκεστε μαζί στον ίδιο χώρο και που θα μπορούσε να κάνει πιο υποφερτή την συνύπαρξή σας, χωρίς να ενοχλείστε από τη συνήθη συμπεριφορά του; Αν ψάξετε αρκετά βαθιά, μπορείτε να βρείτε κάτι που κάθε άνθρωποι μοιράζονται από κοινού. Μόδα; Αθλήματα; Τρόφιμα; Ταξίδι; Ταινίες; Πρέπει να υπάρχει κάποιο κοινό έδαφος που μπορεί να συνδεθείτε.
Το κλειδί είναι να επιλέξετε ένα θέμα που είναι ανάλαφρο και για τους δυο σας να συζητήσετε ούτως ώστε να ξεφύγετε από την συμπεριφορά ή τα θέματα που ξέρετε εκ των πραγμάτων ότι σας έχουν ενοχλήσει σε προγενέστερες συναντήσεις.
5. Είμαστε υπεύθυνοι για τα συναισθήματά μας
Όσο καλά ή ανακουφιστικά κι αν αισθανόμαστε κατηγορώντας τους ενοχλητικούς ανθρώπους για τα πρόσκαιρα συναισθήματα ενόχλησης που μας προκαλούν με τις πράξεις τους, τις συμπεριφορές, τα λόγια και τις καταστάσεις που μας δυσαρεστούν προσωρινά, καλό είναι να θυμόμαστε ότι εμείς έχουμε τη δύναμη να ελέγχουμε το πώς αισθανόμαστε για αυτά.
Απώτερος στόχος είναι να γίνει κατανοητή η ακλόνητη πεποίθησή μας στο δικαίωμα της δικής μας χαράς και θετικότητας, οι οποίες θα επηρεάζονται δύσκολα σε όποια διάθεση ή συμπεριφορά άλλου ανθρώπου μπορεί να μας ταράζει. Στην αρχή μπορεί αυτή η καινούρια στάση να είναι αρκετά ασταθής μέσα μας για αυτό και η αποδοχή της μετάβασης από το ένα στάδιο στο άλλο είναι μέρος της συνεχιζόμενης αυτής πρακτικής.