Το Γκάζι του χθες και του σήμερα

Περιοχή αγαπημένη , περιοχή γεμάτη πρόσωπα και συζητήσεις. Το Frapress εξευρενά το Γκάζι και σας παρουσιάζει τις άγνωστες αλλά και γνωστές πτυχές μιας περιοχής που οι περισσότεροι αγαπάμε.

Γκάζι (Γκαζοχώρι ή Φωταέριο), είναι μία από τις συνοικίες του κέντρου των Αθηνών η οποία εντοπίζεται νοτιοδυτικά της διασταύρωσης της Ιεράς Οδού με την οδό Πειραιώς. Κάνοντας μια μικρή ιστορική αναδρομή, θα δούμε ότι η ιστορία της περιοχής ξεκινάει κάπου στα μέσα του 19ου αιώνα με την ίδρυση και την λειτουργία του εργοστασίου αεριοφωτός που είχε σκοπό την φωταγώγηση της πόλης (1957). Στις αρχές του 20ου αιώνα η συνοικία γίνεται γνωστή για τους οίκους ανοχής της, ενώ στα μέσα του ίδιου αιώνα αρχίζουν να χτίζονται χαμηλές κατοικίες οι οποίες διέθεταν πολλαπλά δωμάτια και μεγάλες εσωτερικές αυλές στις οποίες διέμεναν πολυμελείς οικογένειες της εργατικής τάξης.Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960 στην περιοχή εγκαταστάθηκαν οικογένειες μουσουλμάνων οι οποίες μετακόμισαν από τη Βόρεια Ελλάδα για να αναζητήσουν εργασία στο εργοστάσιο παραγωγής φωτοαερίου, ενώ την εμφάνιση τους έκαναν και πολυάριθμα συνεργεία αυτοκινήτων, βαφεία, φαναρτζίδικα τα οποία λειτουργούν ακόμη
και σήμερα.

Φτάνουμε στον 21ο αιώνα, όπου το Γκάζι απόκτά έναν πιο friendly χαρακτήρα σαν περιοχή. Τα μουσικά νυχτερινά κέντρα που λειτουργούν επί της Ιεράς Οδού προσελκύουν τα φώτα της νύχτας και οι μικρές παλαιές κατοικίες με τις αυλές και τους οίκους ανοχής αναπλάθονται και μετατρέπονται σε καφετέριες και μπαρ. Σύντομα ανοίγουν εστιατόρια και μικρά κλαμπ και η περιοχή αρχίζει να γνωρίζει δραστήρια νυχτερινή ζωή. Λόγω δε των απαγορευτικών τιμών για κατοικία στα προάστια και τις ακριβές συνοικίες των Αθηνών, πολλοί αναζητούν φθηνή κατοικία στην περιοχή προκειμένου να εξασφαλίσουν τον προσωπικό τους χώρο, κάτι στο οποίο βοηθούν και οι ανακαινίσεις παλαιών διαμερισμάτων και η έντονη ανοικοδόμηση. Σήμερα όμως η όλη περιοχή βρίσκεται σε πλήρη χωροταξική ανάπλαση και οι άλλοτε γκαζοχωρίτισσες ιερόδουλες έχουν μετακινηθεί βόρεια της Ιεράς οδού, κοντύτερα προς την πλατεία Ομονοίας. Το Γκάζι έχει συνδεθεί με το Θησείο μέσω των πεζοδρομήσεων της Ερμού, της κατασκευής πάρκων και ελεύθερων χώρων, ενώ σημείο σταθμός στην ανάπτυξή της στάθηκε η λειτουργία του Σταθμού του Κεραμεικού, που έδωσε ώθηση στην εντατικοποίηση της νυχτερινής κι όχι μόνο διασκέδασης και στην αναβάθμιση της ποιότητάς της. Πλέον, αποτελεί σημείο συνάντησης για τις νεανικές παρέες των Αθηναίων και σφύζει από ζωή. Το νέο παράρτημα του Μουσείου Μπενάκη συμβάλλει στην αναβάθμιση της περιοχής, φιλοξενώντας εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ η Νέα Εθνική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου ανεβάζει κλασσικές και εναλλακτικές παραστάσεις. Σημείο κατατεθέν αποτελεί η Τεχνόπολις των Αθηνών που λειτουργεί σήμερα ως πολυδύναμο πολιτιστικό κέντρο με πολλές συναυλίες και fashion and art shows.

Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων

Με το όνομα Τεχνόπολις, φέρεται σήμερα ο χώρος της άλλοτε βιομηχανικής εγκατάστασης του Φωταερίου Αθηνών, που έπαψε να λειτουργεί το 1984 μετά από τις έντονες διαμαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής, της συνοικίας Γκάζι, όπως αυτός έχει σήμερα διαμορφωθεί και αναπλαστεί σε πολιτιστικό πολυχώρο. Στο χώρο εγκαινιάστηκε το 2013 το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου.
Πρωτεργάτης αυτής της μεταμόρφωσης του βιομηχανικού χώρου, σε πολιτιστικό χώρο ήταν ο δήμαρχος Αθηναίων Μιλτιάδης Έβερτ επί δημαρχίας του οποίου και ξεκίνησαν οι εργασίες διαμόρφωσης και ανάπλασης που ολοκληρώθηκαν επί δημαρχίας Δημήτριου Αβραμόπουλου το 2001. Πρόκειται για βιομηχανικό μουσειακό χώρο έκτασης 30 στρεμμάτων, που έχει διαμορφωθεί παράλληλα σε πολυδύναμο χώρο πολιτισμού αποτελώντας έναν ακόμη πόλο πολιτιστικής έλξης της σύγχρονης Αθήνας. Όλος αυτός ο πολυχώρος είναι αφιερωμένος στον Μάνο Χατζιδάκι, του οποίου το όνομα φέρει επιπρόσθετα. Κάθε χρόνο παρουσιάζει δεκάδες καλλετχνικές εκδηλώσεις, όπως μουσική, χορό, κινηματογράφο, θέατρο και παραστατικές τέχνες, εικαστικά και εφαρμοσμένες τέχνες, εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά, περιοδικές εκθέσεις , πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας με πάνω από 600.000 επισκέπτες ετησίως.

Εμείς ρωτήσαμε ανθρώπους που ζουν κοντά στο κέντρο και συχνάζουν στο Γκάζι να μας που την γνώμη τους για την περιοχή.

Γιώργος Σαμιωτάκης , κάτοικος Πετραλώνων:

”Το Γκάζι είναι μια περιοχή κοντά στο κέντρο, πράγμα πολύ σημαντικό. Δεν θα έλεγα ότι διαθέτει αίγλη σαν μερος απλά είναι μια χαλαρή περιοχή για όλα τα γούστα. Μπορείς να συναντήσεις ανα πάσα στιγμή όλες τις ηλικίες, όλα τα είδη ανθρώπων. Είναι μια άνετη περιοχή, χωρίς την αίσθηση περιορισμού. Πολύ θετικό είναι ότι βολεύουν οι συγκοινωνίες και είναι η περιοχή που άνετα μπορείς να την περπατήσεις και να την χαζέψεις.Είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο αναβαθμισμένες περιοχές της Αθήναςψ. Το Γκάζι εγώ το πρωτογνώρισα όταν είχε πρωτοφτιαχτεί το Μετρό και τότε ξεκίνησε να έρχεται και ο περισσότερος κόσμος εδώ. Αυτό που θα ελεγα ότι με ενοχλεί λίγο είναι ότι τα περισσότερα μαγαζιά της πλατείας είναι σκυλάδικα κι έχουν λίγο της νοοτροπία της πασαρέλας. Τρέφω επίσης μια μεγάλη συμπάθεια στην Τεχνόπολη, που αποτελεί έναν όμορφο πολιτιστικό χώρο για συναυλίες και ωραία καλλιτεχνικά δρώμενα. Πολυσυλλεκτική περιοχή θα την χαρακτήριζα, κάτι σαν σταυροδρόμι μεταξύ Θησείου και Μεταξουργείου, γεγονός που εξυπηρετεί και στην εύκολη μετακίνηση. Αν υπήρχε κάτι που θα άλλαζα στο Γκάζι ίσως αυτό να ήταν η πλατεία. Γενικότερα, είναι μια συμπαθέστατη συνοικία του κέντρου, με νεόκτιστα σπίτια, ωραίες εναλλακτικές καφετέριες , πολλά gaybar γεγονός που συμβάλλει στην πολυσυλλεκτικότητα της περιοχής. Δεν είναι σε καμία περίπτωση ”gay χωριό”.

Ιωάννα, κάτοικος Μεταξουργείου:

”Είμαι γενικά από τα άτομα που λατρεύωουν το κέντρο, συνεπώς και το Γκάζι που αποτελεί συνοικία του κέντρου. Βγαίνω εδώ κυρίως για καφέ με φίλους. Μου αρέσει γιατί είναι μια όμορφη και σωστά ανεπτυγμένη περιοχή με ενδιαφέροντα εναλλακτικά μαγαζιά , ωραίο κόσμο κι επιλογές όλων των γούστων, κάτι που δεν συμβαίνει σε άλλες περιοχές. Έχει πολύ ωραία εστιατόρια και παραδοσιακά ταβερνάκια για φαγητό τα οποία σε ταξιδεύουν σε άλλες εποχές. Αυτό που επίσης λατρεύω στην περιοχή είναι να περπατώ στα διάφορα στενάκια αλλά και να απολαμβάνω αξέχαστες συναυλίες στην Τεχνόπλη. Δεν ξέρω αν θα άλλαζα κάτι στην περιοχή. Στην παρούσα φάση νομίζω πληροί τα γούστα μεγάλης μάζας ανθρώπων, αποτελεί αγαπημένη περιοχή και σίγουρα δεν σχετίζεται με την κατάσταση που επικρατούσε εδώ πολλά χρόνια πριν. Από τους γονείς μου έχω ακούσει ότι ήταν παραμελημένη περιοχή , χωρίς αξιοποιήσιμους χώρους και με αρκετή εγκληματικότητα. Πράγμα το οποίο σήμερα δεν συμβαίνει”.

Όσο θυμάμαι την πρώτη φορά που ήρθα στο Γκάζι ακόμη γελάω. Μπέρδεψα τις στάσεις του Μετρό, ως μη Αθηναίος κι έχασα τον δρόμο. Βγαίνοντας όμως στην πλατεία και περπατώντας με τους φίλους μου δίπλα στα μαγαζιά ένιωσα την αύρα της συνοικίας αυτής. Ένιωσα ότι είχα ξαναέρθει ακόμη κι αν ήταν η πρώτη φορά. Θυμάμαι είχαμε καθήσει με την παρέα μου σε ένα μαγαζί που κάνει ωραία ζεστή σοκολάτα (Ιανουάριος τότε). Λάτρεψα το μαγαζί αυτό. Μετά περπατήσαμε στα στενά σοκάκια της συνοικίας. Κάτι όμορφο υπήρχε στην ατμόσφαιρα. Σαν μια ταινία μιας άλλης εποχής. Μιας άλλης Αθήνας. Από τότε αγάπησα το Γκάζι. Είναι η περιοχή που σίγουρα θα επισκεφτώ, θα δώσω εκεί ραντεβού και θα περάσω όμορφες και αξέχαστες στιγμές.

Φωτογραφικό υλικό: Θανάσης Ξάνθος, Νίκος Ζαχαριουδάκης, Θανάσης Τσαγκρής