Μέσα στη βουή του δρόμου, ξεπροβάλλει η παρενόχληση. Με ψιτ,σχόλια, και κόρνες. Ας μιλήσουμε για το catcalling.
Σάββατο βράδυ, στη Βασιλίσσης Σοφίας περιμένω ταξί με μια φίλη. Στο φανάρι σταματάει παρέα τεσσάρων αντρών. Κορνάρουν, δεν δίνουμε σημασία. Ανοίγουν παράθυρο, καρφώνουν βλέμμα και αρχίζουν να φωνάζουν. Μας λούζουν με «κολακευτικά» για αυτούς- προσβλητικά για εμάς σχόλια, χαχανίζοντας σαν έφηβοι . Όταν δεν βλέπουν ανταπόκριση δεν πτοούνται. «Εδώ κάνετε πιάτσα;»
Όταν άναψε το φανάρι, ο καθένας συνέχισε το δρόμο του. Μέχρι το επόμενο φανάρι, το επόμενο σφύριγμα, το επόμενο catcalling.
«Έλα μωρέ σιγά χαβαλέ έκαναν τα παιδιά, γύρισε να μου πεί ένας φίλος. Ούτε ένα κοπλιμέντο δεν μπορούμε να σας κάνουμε, πολύ εύθικτες έχετε γίνει.»
«Μου γίνατε όλες φεμινίστριες ξαφνικά. Μετά παραπονιέστε γιατί ο άντρας δεν είναι κυνηγός πιά».
«Έτσι όπως κυκλοφορείτε τι περιμένετε, να σας αφήσουν ασχολίαστες;»
Catcalling λέγεται το φαινόμενο της παρενόχλησης κυρίως σεξουαλικής φύσεως στο δρόμο, που συνοδεύεται από ανεπιθύμητα ερωτικά σχόλια και χαρακτηρισμούς, προκλητικές χειρονομίες, φωνές και σφυρίγματα, εξού και η ονομασία του.
Οι συγκεκριμένες πράξεις μπορούν να αποτελέσουν ανάλογα με τη φύση και την ένταση τους προπομπό βιασμού σε κάποιες περιπτώσεις. Συνδέονται συχνά με την κουλτούρα του βιασμού που εξαρτά την επίθεση λεκτική ή σωματική εις βάρος των γυναικών από τα ρούχα ή τη συμπεριφορά τους και όχι από το πρόσωπο του θύτη.
Συνεπώς, catcalling δεν θεωρείται ένα φιλικό χαμόγελο, το γειά ενός αγνώστου, ή ένα ευγενικό κοπλιμέντο που μπορεί να κάνει ένας περαστικός. Η ειδοποιός διαφορά είναι το ύφος και η αίσθηση του φόβου και της απειλής που μπορεί να εμφυσήσει η συγκεκριμένη συμπεριφορά στις γυναίκες. Το επίμονο βλέμμα, η φωνή ακόμη και ένα «αθώο» κορνάρισμα μπορεί να δημιουργήσει πέραν της ενόχλησης, σκέψεις τύπου «θα με ακολουθήσει;», «θα μου κάνει κακό;»
Στη σκέψη κάποιων μπορεί να φαντάζει υπερβολικό, ωστόσο τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και μπορούμε να το διαπιστώσουμε αν κάνουμε μια απλή ερώτηση στον εαυτό μας.
Τι σκέφτεται ένας άντρας όταν πρέπει να περπατήσει μόνος του βράδυ;
Μήπως να συνοδεύσω τη φίλη ή την κοπέλα μου για να μην κυκλοφορεί μόνη της τη νύχτα;
Τι σκέφτεται μια γυναίκα όταν πρέπει να περπατήσει μόνη της το βράδυ;
Ας πάω από το κεντρικό δρόμο. Φοβάμαι τα στενά. Μπορεί να με περιμένει κανένας ή να με ακολουθήσει βλέποντας με στο δρόμο. Ας πάρω μια φίλη μου τηλέφωνο στη διαδρομή μην γίνει τίποτα. Ας έχω έτοιμο το κλειδί στο χέρι για να μπω κατευθείαν στο σπίτι. Τι φόρεσα σήμερα; Μήπως είναι προκλητικό;
Τον Αύγουστο του 2018, η Γαλλία ακολουθώντας το δρόμο άλλων χωρών μεταξύ αυτών το Βέλγιο, η Πορτογαλία και η Αργεντινή, ψήφισε νόμο κατά του catcalling με ποινή προστίμου 90 έως 750 ευρώ.
Η διάταξη αυτή έχει ως στόχο να προφυλάξει την ιδιωτική σφαίρα των γυναικών, καθώς προκειμένου να αποφύγουν τέτοιες συμπεριφορές αναγκάζονται συχνά να αλλάζουν τις συνήθειες τους ή να περιορίζουν τις κινήσεις του. Για παράδειγμα, έχει διαπιστωθεί ότι γυναίκες επιλέγουν να πάρουν ταξί αντί να περπατήσουν το βράδυ , ή αποφεύγουν συχνά μέρη που εγείρουν φοβίες ή επικίνδυνες συμπεριφορές.
Όσο δύσκολη και αν φαντάζει η απόδειξη τέτοιων περιστατικών, η θέσπιση νόμου αποτελεί ένα ελπιδοφόρο μήνυμα κατά των απειλών της γενετήσιας αξιοπρέπειας αλλά και του περιορισμού της γυναικείας αυτονομίας.
Όταν το φανάρι έγινε πράσινο, σάστισα. Από φόβο, οργή, αγανάκτηση; Αν απαντήσεις στα σχόλια, σου λένε ότι μπορεί να μπλέξεις χειρότερα. Γιατί είσαι γυναίκα. Αν δεν απαντήσεις, η ζωή συνεχίζεται μέχρι το επόμενο περιστατικό.
«Είστε καλά; Σας πείραξε κάποιος;» με ρώτησε ένας κύριος που στάθηκε δίπλα μου.
«Θα σας πω αλλά θα με πιστέψετε;»