Η Παγκόσμια Ημέρα Braille γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 4 Ιανουαρίου προς τιμήν του Λουδοβίκου Μπράιγ, του εφευρέτη της γραφής Braille (σύστημα γραφής και ανάγνωσης των τυφλών)!
Mε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Braille, μου ήρθε η υπέροχη ιδέα να πάρω συνέντευξη από έναν δημιουργικό άνθρωπο, που δυστυχώς ξέρω λίγο, αλλά αυτό θα αποτελέσει αφορμή για περισσότερες συζητήσεις. Aυτός είναι ο Αποστόλης Γαρούφος και το λογισμικό MinaDot.
Τον Αποστόλη τον θυμάμαι από την σχολή, καθώς ήμασταν συμφοιτητές στο τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, στην Κομοτηνή. Ήταν πάντα δημιουργικός, ενημερωμένος για όλα τα επίκαιρα θέματα, ενεργός φοιτητής, πρόθυμος, καινοτόμος, αποφασιστικός, δημιουργικός και πανταχού παρών, καθώς τον πετύχαινες σε όλα τα event της σχολής, στα οποία είχε ενεργό ρόλο.
Σε καιρούς κρίσης και απόλυτης παρακμής σ’ όλους τους τομείς υπάρχουν άνθρωποι που ελπίζουν, δημιουργούν και πηγαίνουν μπροστά, αγωνίζονται και προσφέρουν, ειδικά για ομάδες που το έχουν απόλυτη ανάγκη!
Optimism is the faith that leads to achievement. Nothing can be done without hope and confidence.
Helen Keller
Ο Απόστολος είναι «παιδί» του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Η μεγάλη του αγάπη, η λογοτεχνία τον οδήγησε στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας απ’ όπου και μεταπήδησε στον χώρο της ειδικής αγωγής για μεταπτυχιακές σπουδές. Κάπως έτσι γεννήθηκε μέσα του η επιθυμία να «αποκαταστήσει» μία μερίδα ατόμων για την οποία η πρόσβαση στην γνώση ή την ψυχαγωγία δεν είναι πάντα εύκολη.
Τελείωσες το τμήμα Ελληνικής φιλολογίας, του ΔΠΘ, με ειδίκευση στην νεοελληνική φιλολογία. Ποια ήταν η αφορμή για να ξεκινήσεις αυτό το μεταπτυχιακό;
Το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, του ΔΠΘ, ένα τμήμα, που έχει διακριθεί σε πολλούς τομείς, όλων των ειδικεύσεων, μου έδωσε πολλά προνόμια, ένα όμως ξεχώρισε μέσα μου κι ένα εξ’ αυτών ήταν η βαθιά αγάπη στη Λογοτεχνία.
Το μεταπτυχιακό της εξειδίκευσης στις ΤΠΕ και Ειδική Αγωγή και Ψυχοπαιδαγωγική της Ένταξης, ήταν μία πολύ καλή επιλογή για να συνεχίσω τις σπουδές μου πάνω στον άνθρωπο και την παιδαγωγική και σε συνδυασμό πάντα με την τεχνολογία.
Τι σε ώθησε, ώστε να συνεχίσεις τις συγκεκριμένες μεταπτυχιακές σπουδές σου;
Νομίζω αυτό που με ώθησε, ήταν ο ίδιος ο άνθρωπος αλλά και η παιδαγωγική. Το να προσφέρεις και να υπηρετείς τις γνώσεις που έχεις αποκτήσει, μαζί με τους άλλους ανθρώπους, νομίζω είναι η υπέρτατη αξία. Πραγματικά, τόσο το πτυχίο της φιλολογίας όσο και το μεταπτυχιακό της ειδικής αγωγής, είναι όντως λειτουργήματα.
Μίλησε μου για το MINADOT;
Το λογισμικό MinaDot, ήταν στην ουσία ένας συνδυασμός της γνώσης μου πάνω στον προγραμματισμό και στον κώδικα Braille. Κατάλαβα πως, σε μία κοινωνία όπως την ελληνική, που δεν υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση των ατόμων με προβλήματα όρασης πάνω σε μεγάλα λογοτεχνικά κείμενα.
Έτσι, προσπάθησα να συνδυάσω τις δύο πραγματικές ανάγκες μου και βγήκε αυτό το αποτέλεσμα. Είναι ένα λογισμικό, το οποίο μπορεί να κάνει πολλαπλές -αυτόματες και μαζικές- μεταγραφές από τα ελληνικά και αγγλικά στον κώδικα Braille.
Ένα πρωί, ξυπνώντας, θέλησα να περάσω ένα 24ωρο έχοντας κλειστά τα μάτια μου. Προφανώς και δεν μπόρεσα να καταλάβω πώς είναι να είσαι ένα άτομο με προβλήματα όρασης, αλλά, αυτό που γεννήθηκε βαθιά μέσα μου, μέσα σε αυτό το 24ωρο, ήταν ότι δεν μπορούσα να διαβάσω Λογοτεχνία.
Μπορούσα να χειριστώ άλλα πράγματα της καθημερινότητας, όπως την τηλεόραση ή έναν υπολογιστή, δεν μπορούσα, όμως, να διαβάσω Λογοτεχνία, κάτι που είναι ζωτικής σημασίας για εμένα. Όντας, λοιπόν, βαθιά στεναχωρημένος, που έπρεπε να μείνω αυτό το 24ωρο με κλειστά τα μάτια και δεν μπορούσα να διαβάσω λογοτεχνία, περίμενα εναγωνίως να βγάλω την κορδέλα που είχα δέσει μπροστά στα μάτια μου και συνειδητοποίησα πως έπρεπε να φτιάξω κάτι, το οποίο να μπορεί να μεταγράφει πολύ γρήγορα ένα εμπορικό ή κλασικό λογοτεχνικό κείμενο σε γραφή Braille.
Επέλεξα το συγκεκριμένο έργο για δύο λόγους: Ο πρώτος ότι οι Φιλολογικές μου σπουδές που μου έδωσαν ένα ισχυρό λόγο να ζω τον έρωτα μέσα από τη Λογοτεχνία και ο δεύτερος ήταν η κοπέλα μου, που όχι μόνο μου το έκανε δώρο, αλλά με βοήθησε στην όλη αυτή ιδέα μου να το μεταγράψουμε και στη συνέχεια να δημιουργήσω ένα λογισμικό αυτόματης μεταγραφής.
Τι σημαίνει για σένα το συγκεκριμένο λογοτεχνικό έργο;
Τον έρωτα, μπορείς να τον βιώσεις μέσα από διάφορα στοιχεία. Ένα εξ’ αυτών μπορεί να γίνει μέσω της ποίησης. Ο Ελύτης μιλάει πολύ δυνατά και όμορφα για τον Έρωτα κι έτσι, δεν το σκέφτηκα στιγμή. Θεώρησα πως σαν πειραματικό και πρωτόλειο έργο, ήταν το καλύτερο.
live without seeing, but be what you are
Louis Braille
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλεις να περάσεις μέσα από την επιλογή του συγκεκριμένου έργου;
Την Λογοτεχνία την έχουμε όλοι μέσα μας. Είναι ο κρυμμένος έρωτας του ασυνείδητού μας. Το θέμα είναι το εξής: πώς τη μεταφέρεις στον άλλον. Μέχρι στιγμής τη μεταφέρουμε γραπτώς σε βιβλία βλεπόντων, σε ακουστικά βιβλία κ.ο.κ..
Η αλήθεια είναι πως, δεν υπάρχει ποικιλία εκτυπωμένων βιβλίων για τα άτομα με προβλήματα όρασης. Αυτή τη στιγμή, αν μπει κάποιος να αναζητήσει στο διαδίκτυο βιβλία μη βλεπόντων, δε θα βρει τίποτα. Είναι αδιανόητο. Θα πρέπει να κάνεις ειδικές παραγγελίες κτλ.!
Είναι αυτονόητο πως, αν βγάζεις για τους βλέποντες, πρέπει να βγάλεις και μία μερίδα για τους μη βλέποντες, για παν ενδεχόμενο. Κέρδος, δεν είναι μόνο το χρηματικό κι αν ή και πότε θα το πουλήσεις. Κέρδος είναι, να έχεις ένα βιβλίο για άτομα με προβλήματα όρασης και να το δώσεις, όποτε το χρειαστεί. Κέρδος ανθρώπινο, αξίες ανεκτίμητες
Πόσο εύκολη είναι η μεταγραφή σε Braille ενός λογοτεχνικού έργου και η διασκευή βιβλίων για τυφλούς μέσω του λογισμικού MinaDot;
Αν χρησιμοποιήσει κανείς το λογισμικό «MinaDot» δε χρειάζεται να γνωρίζεις τη γραφή Braille. Όλα γίνονται αυτόματα! Απλά γράφεις την πρόταση που θέλεις να μεταγραφεί!
Μέσα από αυτή την δουλειά ποια είναι η καινοτομία που ευελπιστείτε να εισάγετε;
Να δημιουργηθούν όσα περισσότερα βιβλία στη γραφή Braille γίνεται. Αυτό είναι το βαθύτερο όνειρό μου! Πραγματικά, και γι’ αυτό εργαζόμαστε μέσω της Δομής Προσβασιμότητας του ΔΠΘ, μαζί με την αντιπρύτανη, κ. Γαβριηλίδου Ζωή. Το MinaDot, ήρθε για να μεταγράψει μεγάλο όγκο βιβλίων, για μικρούς και μεγάλους.
Μέχρι σήμερα πόσο εύκολο είναι το κομμάτι της προσβασιμότητας για άτομα με προβλήματα όρασης στην καθημερινή ζωή;
Η εκπαίδευση είναι το πιο σημαντικό πράγμα σε αυτή τη ζωή. Ανοίγεις φτερά, απολαμβάνεις τον έρωτα και τη μυρωδιά των σελίδων. Θα πρέπει να υπάρξει μία σημαντική πρωτοβουλία και μία έξαρση εκδόσεων βιβλίων για τα άτομα αυτά. Δεν μπορώ να σκεφτώ τον εαυτό μου να απαντάει κάτι διαφορετικό στην ερώτηση «φαγητό ή λογοτεχνία»… φυσικά και θα επιλέξω το δεύτερο.
Ίσως τελικά, εμείς κάνουμε τους τυφλούς, απέναντι στα άτομα με προβλήματα όρασης. Ενώ βλέπουμε πως ο συνάνθρωπος χρειάζεται το αυτονόητο, εμείς απλά κωφεύουμε και τυφλωνόμαστε από εγωισμό.
Πόσο όμορφο είναι όταν μπορούν ακόμη και άτομα με προβλήματα όρασης, να μπορούν να διαβάσουν αγαπημένη κείμενα και ποιήματα;
Είναι ένα τέλειο όνειρο, που στηρίζεται, σε πρώτη φάση, στην πραγματικότητα. Όλοι έχουμε το δικαίωμα, τόσο στον έρωτα, όσο και στο συναίσθημα. Η ισότητα είναι δικαίωμα όλων. Τόσο στην εκπαίδευση, όσο και στη Λογοτεχνία.
Ποια είναι τα σχέδια σου για το μέλλον;
Θα με ενδιέφερε να συνεχίσω με διδακτορικές σπουδές και ίσως κάποια υποτροφία να μου έδινε την ευκαιρία να εξελίξω το πρόγραμμα σε κάτι καλύτερο, πάντα στο επίπεδο της Φιλολογίας, αλλά και της Ειδικής Αγωγής! Δε ξέρω πως θα τα φέρει η ζωή, αλλά πίστη στο Θεό, πάνω απ’ όλα! Σε ό,τι και να πιστεύει ο καθένας! Αρκεί αυτό που πιστεύει να τον βοηθάει!