Αρχικά με την ονομασία «Κελτοί», έπειτα ως «Iernis», το συγκρότημα υπάρχει και δραστηριοποιείται στην Ελλάδα και το εξωτερικό από το 1997.
Θυμάμαι τον καρδιακό μου φίλο Ηλία Γυφτονικολό, μέλος των Iernis να μου εξηγεί 2 χρόνια πριν ότι «Ιέρνη» ήταν η ονομασία που έδωσε ο αρχαίος Έλληνας εξερευνητής Πυθέας από τη Μασσαλία στο νησί που σήμερα ονομάζεται Ιρλανδία, κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στη βορειοδυτική Ευρώπη γύρω στο 320 π.Χ., βασισμένη στην προϋπάρχουσα τοπική Πρωτο-Γοϊδελική ονομασία Īweriū, από την οποία προέρχεται και το Éire.
Ο κύβος ερρίφθη λοιπόν και ο κ. Γιώργης Γαλιάτσος, δημιουργός των Iernis, με μεγάλη χαρά μας παραχώρησε μία συνέντευξη όπου γνωρίσαμε καλύτερα την Κέλτικη μουσική, καθώς και την πορεία του συγκροτήματος στην Ελλάδα.
Καταρχάς, το όνομα IERNIS,τι σημαίνει, από που πηγάζει;
Το όνομα Iernis είναι το όνομα που έδωσε ο Έλληνας εξερευνητής από τη Μασσαλία Πυθέας στο νησί που σήμερα ονομάζεται Ιρλανδία στα μέσα περίπου του 3ουαιωνα π.Χ. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος που χαρτογράφησε τα βουνά και τα ποτάμια της σημερινής Ιρλανδίας.
Ποιας χρονολογίας είναι η μουσική η οποία παίζετε;
Η μουσική που παίζουν οι Iernis είναι κυρίως παραδοσιακή μουσική της Ιρλανδίας, Σκωτίας και Βρετάνης και χάνεται στα βάθη των αιώνων. Κάποια άσματα και σκοποί ανάγονται στον 17ο και 18ο αιώνα ως και στην εποχά μας με μουσική που γράφεται σε παραδοσιακά μοτίβα.
Τι κουλτούρα εκφράζει η Κέλτικη μουσική;
Όπως όλες οι λαϊκές μουσικές, η Κέλτικη μουσική καταπιάνεται με θέματα όπως η μετανάστευση, η ξενιτιά, ο πόλεμος, ο έρωτας, κοινωνικά θέματα και άλλα.
H Κέλτικη μουσική έχει κοινά χαρακτηριστικά με την ελληνική μουσική;
Θεματολογικά, η Κέλτικη μουσική έχει πολλά κοινά με την ελληνική παραδοσιακή μουσική. Η μουσική έκφραση μόνο διαφέρει. Ένα ακόμα κοινό σημείο είναι η χρήση της πεντατονικής κλίμακας που χρησιμοποιείται και στην Ηπειρώτικη μουσική. Ακόμη, δε, και η χρήση του μπουζουκιού, προσαρμοσμένου βέβαια στα Κέλτικα δεδομένα, όργανο που δανείστηκαν οι Κέλτες από τους Έλληνες από τα τέλη της δεκαετίας του ’60.
Θα μας πείτε τα κοινά χαρακτηριστικά της Ιρλανδίας και της Ελλάδας ως προς την μουσική παιδεία;
Η μουσικη παιδεία στην Ιρλανδία είναι ένα θέμα που έχει βαθιά ρίζες στην Ιρλανδική παράδοση και κουλτούρα. Υπάρχουν πολλά ωδεία διάσπαρτα σε όλη την Ιρλανδία όπου διδάσκεται η παραδοσιακή μουσική, όπως επίσης και στη Σκωτία και στη Βρετάνη. Ευτυχώς υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά που αγαπούν την παραδοσιακή τους μουσική και μαθαίνουν να παίζουν τ’ όργανα της παράδοσης τους όπως τα Uilleann Pipes ( Ιρλανδική πίπιζα), το βιολί, την άρπα, το φλάουτο, τη φλογέρα και νεώτερα εισαγώμενα όργανα όπως το μαντολίνο, το ακκορντεόν, την κιθάρα και φυσικα το μπουζούκι.
Η μουσική παιδεία στην Ελλάδα βρίσκεται κυρίως στα εκάστοτε ωδεία και τα μουσικά Γυμνάσια όπου μπορούν τα παιδιά να μάθουν κάποιο ελληνικό παραδοσιακό όργανο. Η διαφορά μεταξύ Κελτών και Ελλήνων στο θεμα αυτό νομίζω είναι ότι η παραδοσιακή μουσική εκεί είναι μέρος της καθημερινής έκφρασης των ατόμων. Γίνονται πολλές συναθροίσεις σε σπίτια, μπυραρίες, κλειστούς χώρους όπου παίζεται παραδοσιακή μουσική ως τρόπος έκφρασης, διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Στην Ελλάδα γίνονται μόνο οι συναυλίες και τα πανηγύρια όπου παίζεται κυρίως η παραδοσιακή μας μουσική.
Έμαθα ότι συνεργαστήκατε και με τον Ιρλανδό καλλιτέχνη Αndy Ιrvine, πώς προήλθε η συνεργασία αυτή;
Η συνεργασία μας με τον μουσικό και τραγουδοποιό Andy Irvine ξεκινά από το 1990 περίπου. Είχαμε πρωτογνωριστεί από το 1984 αλλά μουσικά συνεργαστηκάμε το ’90 στην Μελβούρνη της Αυστραλίας όπου ο Andy συμμετείχε στο δίσκο της Απόδημης Κομπανίας, «Πατρίς» παίζοντας μαζί μας ένα Ιρλανδικό τραγούδι και συμμετέχοντας σε 3 άλλα Ελληνικά τραγούδια.
Κατόπιν, το 1992, συνέθεσε ο Andy ένα καταπληκτικό οργανικό σκοπό για μας που συμπεριλήφθη στο δισκο «Μέλισμα» της Απόδημης. Έκτοτε, στα επερχόμενα χρόνια εμαφανίστηκαμε μαζί επί σκηνής σε συναυλίες και μουσικά φεστιβάλ με ξεχωριστή παρουσία στα 70στα γενέθλια – συναυλίες του Andy στο Δουβλίνο το 2012 και με πιο πρόσφατη εμφάνιση στο φεστιβάλ Παξών το 2017 με τη συμβολή του επίσης εξαίρετου μουσικού, Donal Lunny.
Ποιο είναι το ρεπερτόριο των IERNIS;
Το ρεπερτόριο των Iernis αποτελείται από χορευτικούς σκοπούς, Reels, Jigs, Hornpipes, τραγούδια και οργανικά κομμάτια από την Ιρλανδία, Σκωτία και Βρετάνη από τον 16ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Επίσης πειραματίζονται με τα κοινά σημεία της ελληνικής και ιρλανδέζικης παράδοσης και επιχειρούν να παρουσιάσουν ένα πάντρεμα των δύο μουσικών ιδιωμάτων.
Θα εμφανιστείτε και στο 4ο φεστιβάλ κέλτικης μουσικής, μιλήστε μου λίγο για την εμπειρία αυτή.
Είναι καταπληκτική η απήχηση που έχει το Φεστιβάλ. Όταν ετοιμάζαμε το πρώτο Φεστιβάλ δεν πιστεύαμε ότι εφέτος θα φτάναμε στο 4ο φεστιβάλ κέλτικης μουσικής . Δεν πιστεύαμε ότι θα φτάσει να έχουμε δύο και τρεις ημέρες sold-out στα πρώτα τρία φεστιβάλ. Το αυτό ελπίζουμε και ευχόμαστε και με το εφετινό.
Ειδικά στο φετινό έχουμε ειδικούς προσκεκλημένους μουσικούς από την Ιρλανδία. Τον Scott Mavroudis στα Uilleann Pipes, Low Whistle & Tin Whistle, τον Paddy Egan στην Concertina και την Nicole Stathers στα Uilleann Pipes και φλογέρες. Επίσης τον David Alexander στην Σκωτσέζικη γκάιντα. Από την Ελλάδα θα εμφανιστούν τα συγκροτήματα Tir Fada από Θεσσαλονίκη, οι Trees celts από το Βόλο και από την Αθήνα οι Solastas, Noriana, η Curfá Gaelic Nordic Choir και οι Iernis σ’ ένα γεμάτο και πλούσιο πρόγραμμα πέντε ωρών.