Κι αν ο γάμος είναι τελικά αυτό που θες;
Ο γάμος
Ήταν μαζεμένος πολύς κόσμος, ντυμένος στα καλά του μεσημεριάτικα. Κι εγώ βέβαια φορούσα το ωραίο μου παντελονάκι με το τζιν πουκαμισάκι μου, δεν είμαι δα κανένας παρακατιανός. Καθίσαμε με τη ζαργάνα μου στη γωνίτσα μας, σε ένα παγκάκι έξω από το ναό-μεγάλη-η-χάρη-του και συζητούσαμε. Ήμασταν η επιτομή της αυθόρμητης φωτογραφίας που δεν τραβήχτηκε ποτέ.
Ένα αγόρι κι ένα κορίτσι στον ίσκιο ενός δέντρου, σε ξύλινο παγκάκι, να μιλάνε απορροφημένοι, αγνοώντας τη γαμοβάφτιση. Βέβαια, μετά από λίγη ώρα πέσαμε στην παγίδα και παρατηρήσαμε τον κόσμο γύρω μας. Συνωστισμός τριαντάρηδων, με τα παιδιά τους ή χωρίς, μαζεύτηκαν σήμερα εδώ για να γιορτάσουν το προγαμιαίο σεξ χωρίς προφυλάξεις.
Στη γαμοβάφτιση αυτή πήγαμε επειδή η νονά στο β’ μέρος του show (τη βάφτιση) ήταν μία πολύ καλή παιδική μας φίλη. Πήγαμε για να τη δούμε στα πεταχτά, να της πούμε πόσο όμορφη είναι, να τη ρωτήσουμε για τα δύο της παιδιά και τον άντρα της, να υπενθυμίσουμε ο ένας στον άλλον ότι έχουμε χαθεί. Θα έρθει κι η άβολη ερώτηση “Βλέπεστε ακόμα με τα παιδιά;”, για να ακούσει ότι: “Μόνο εσένα δε βλέπουμε πια”.
Εν τω μεταξύ, στο Frapress είμαι ένας από αυτούς που ανεβάζουν το μέσο όρο ηλικίας, αφού πλησιάζω έκλεισα τα 30. Οι φίλοι μου είναι στην αντίστοιχη ηλικία, κι έτσι εδώ και κάποια χρόνια γίνομαι μάρτυρας αποφάσεων κοινής ζωής και ιστοριών τρόμου κατά τις οποίες ένα ζευγάρι μπαίνει σε σάρκα μία. Όσοι φίλοι μου παντρεύτηκαν αποφάσισαν πως οι μέρες φιλίας όπως τις γνώριζα έχουν τελειώσει, πως η ωριμότητα της ηλικίας απαιτεί να μην ξαναβρεθούμε ποτέ μόνοι μας αλλά πάντα μαζί με τον άνθρωπο που παντρεύτηκαν. Σου λέει, εδώ μοιραζόμαστε την ίδια σάρκα, δε θα μοιραστούμε την ίδια παρέα;
Κατά τα άλλα, σε ένα μήνα παντρέυομαι. Είναι γεγονός. Όσοι το μαθαίνουν με ρωτάνε αν είναι λόγω εγκυμοσύνης και έχω αρχίσει να αναρωτιέμαι: είναι τόσο δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ένας νέος άνθρωπος θέλει να παντρευτεί;
Σε ένα meeting για την οργάνωση ενός συνεδρίου ένας 26άρης με ρώτησε την ηλικία μου. Όταν του είπα πως είμαι 29, μου απάντησε: “Και γιατί παντρεύεσαι τότε;”. Με ρώτησε με ενδιαφέρον, όχι με επίκριση. Σαν να ήθελε να μάθει ποιες διαβολεμένες συμπτώσεις με έβγαλαν από το μονοπάτι της ελεύθερης βούλησης. Η αρχική του σκέψη βέβαια ήταν η εγκυμοσύνη, αλλά αφού το απορρίψαμε αυτό το σενάριο ξεκίνησε ένα debate κατά το οποίο χρειάστηκε να επιστρατεύσω το πιο έξυπνο μυαλό μου για να πείσω τον 26άρη μας ότι είναι κάτι που θέλω να κάνω. Δεν τον έπεισα.
Ο γάμος σκοτώνει τους φίλους (;)
Διάβασα τις προάλλες στο twitter: “Τους νιόπαντρους φίλους στον μπλε ή στον πράσινο κάδο;” και ήρθα αντιμέτωπος με την αβάσταχτη αλήθεια. Δεν υπάρχει νιόπαντρος φίλος, είναι αστικός μύθος. Όλοι μιλάνε γι’ αυτούς μα κανείς δεν τους έχει δει. Λένε πως βγαίνουν σε πάρκα τα μεσημέρια, πως τους έχουν πετύχει να οδηγούν πεντάπορτα station wagon, πως τους έχουν συναντήσει στο κέντρο μαζί με τη νεογυναίκα τους. Δεν πιστεύω τίποτα αν δεν το δω.
Αναρωτήθηκα, ο γάμος έχει πράγματι τέτοια επίδραση στις φιλίες; Ο παντρεμένος αναθεωρεί τις φιλίες του σε τέτοιο βαθμό που ανακαλύπτει ότι δεν τις έχει ανάγκη πια; Από τη μία πλευρά, ο νιόπαντρος έχει βρει στο πρόσωπο του συντρόφου του τον άνθρωπο που τα συνδυάζει όλα, οπότε το καταλαβαίνω. Ο σύζυγος συνδυάζει το σεξ με την κατανόηση, την προοπτική παιδιών με το χιούμορ, το κοινό πρόγραμμα με την οικονομική ασφάλεια.
Οπότε, αφού έχει βρει τον άνθρωπο που μπορεί να μιλήσει για όλα, να βρει την κατανόηση, να γκρινιάξει, να κάνει σεξ, κι όλα αυτά χωρίς μεγάλες παραχωρήσεις στο πρόγραμμά του, γιατί να μπει στη διαδικασία να δει τους φίλους του; Γιατί, οι φίλοι του, αυτόνομες υπάρξεις ακόμα, έχουν ένα πρόγραμμα πλέον ακατανόητο. Ακόμα κι αν πριν μερικούς μήνες το ακολουθούσε κι αυτός με ευλάβεια, τώρα έχει να συντονίσει έναν ακόμα άνθρωπο αλλιώς μαθημένο.
Το βλέπω από τους φίλους μου λοιπόν. Το βλέπω στον τρόπο που αλλάζει το πρόγραμμά τους, στο ότι δεν μπορώ πια να τους δω μόνους τους, στον τρόπο που μου μιλάνε στο τηλέφωνο. Δεν είναι πια μόνοι, κι εννοώ ότι δεν είναι πια μόνοι στο χώρο. Έτυχε μερικές φορές να μείνουμε η παλιά παρέα. Κι ήταν υπέροχα. Κι όλοι σημειώσαμε το ότι η παρέα είναι αναντικαστάστατη, κι ότι το συναίσθημα αυτό μας είχε λείψει, κι ότι πρέπει να ρυθμίζονται έτσι οι ζωές ώστε να διεκδικείται ο χρόνος με την παρέα.
Βέβαια, ο γάμος είναι καθαρά συμβολικός εδώ πέρα, μιας και δε μιλάμε ακριβώς για το στεφάνι, όσο για την αλλαγή που προκύπτει όταν αποφασίζει κάποιος να μπάσει στη ζωή του για τα καλά τον άνθρωπό του. Μπορεί βέβαια αυτό να είναι γάμος, αλλά μπορεί να είναι συγκατοίκηση, μπορεί να είναι και η ενθουσιώδης αρχή μίας σχέση, ή απλώς μία τέλεια σχέση, κατά την οποία δεν θες να περνάς χρόνο μακρυά από τον άλλον. Κατά την οποία θες να ζεις τον άλλον όσο περισσότερο γίνεται. Κι εδώ έγκειται η υπεράσπιση των παντρεμένων.
Γάμος VS Φίλοι
Αν το μελετήσουμε από μία πιο νομοτελειακή σκοπιά, με την έννοια της φυσικής ροής των πραγμάτων, θα αντιληφθούμε τα ακόλουθα. Ο άνθρωπος μεγαλώνει μέσα στην οικογένειά του, μέχρι το σημείο που θα αποκτήσει μία αυτόνομη κοινωνική ζωή. Στο σημείο αυτό ανεξαρτητοποιείται κοινωνικά και παίρνει τις αποστάσεις του από την οικογένειά του για να καλύψει τις κοινωνικές του ανάγκες. Υπάρχει η οικογένεια στο βάθος κήπος, αλλά στο κεντρικό πλάνο βρίσκεται η παρέα, η καριέρα, η εξέλιξη. Και μετά, φτάνουμε στις συναισθηματικές ανάγκες. Αυτές που καλύπτονται δυσκολότερα και που η κάλυψή τους απαιτεί το χρόνο και την ενέργειά σου για να ανταποδώσει. Κι έτσι στο κεντρικό πλάνο πια μπαίνει η ερωτική σχέση, η μία, Εκείνη, και στο βάθος πάνε οι φίλοι μαζί με την οικογένεια.
Έτσι είναι η φυσική ροή των πραγμάτων, και δε θα έπρεπε να μας απογοητεύει. Ούτε βέβαια να μας ενθουσιάζει.
Στην τελική, ας λάβουμε υπόψη δύο χαρακτηριστικά δείγματα της pop κουλτούρας. Ακόμα και στο sex and the city, όταν παντρεύτηκαν οι γεροντομπεμπέκες χάθηκαν μεταξύ τους. Αυτό που τις έσωσε ήταν κάτι παράλογα ταξίδια στο Άμπου Ντάμπι, όπου τους δόθηκε η ευκαιρία να βγουν χωρίς αυτούς που τις ανέχονται.
Επίσης, η μεγαλύτερη φαντασίωση μίας παρέας είναι τα “φιλαράκια”. Όσοι παντρεύτηκαν είχαν την τύχη να παραμείνουν στην παρέα με την ίδια ένταση που ήταν και πριν το γάμο. Το τελευταίο επεισόδιο όμως, ακόμα και σε αυτή τη φαντασίωση, τελειώνει με τους δύο να μετακομίζουν στο προάστιο, σηματοδοτώντας το τέλος της φιλίας όπως τη γνωρίζαμε.
Bottom line: Ο γάμος δε σκοτώνει κανέναν. Κι ας έλεγε η Μαλβίνα ότι ο γάμος είναι το κοινωνικό ισοδύναμο της τρομοκρατίας. Είναι απλώς μία ακόμα ισορροπία που πρέπει να διατηρηθεί.
UPDATE: Πάει ένας χρόνος από τότε που έκλεισα τα 30, ενάμισης από τότε που παντρεύτηκα, δύο χρόνια από τότε που ξεκίνησα το άρθρο. Καταστάλλαξε μέσα μου αυτή η σοφία, η πεμπτουσία μίας ολόκληρης ζωής, και δε μπορούσα να μην την μεταδώσω.