Στη Χιλή οι φοιτητικές διαδηλώσεις έχουν κλιμακωθεί τις τελευταίες εβδομάδες προκειμένου να ασκηθούν πιέσεις στην κυβέρνηση, σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Η Χιλή, μια χώρα με ιστορικό παρελθόν και ισχυρό φοιτητικό κίνημα, βιώνει αυτές τις μέρες την οργή των εξεγερμένων φοιτητών και μαθητών της χώρας. Οι διαδηλώσεις αφορούν στην κωλυσιεργία της κυβέρνησης να προωθήσει τη μεταρρύθμιση του συστήματος της ανώτατης εκπαίδευσης.
“Η παιδεία δεν πουλιέται, προστατεύεται” φωνάζουν οι αγανακτισμένοι νέοι, γιατί “Η χιλή κουράστηκε”. Το αίτημα των διαδηλωτών αφορά την παροχή δωρεάν παιδείας. Το εκπαιδευτικό σύστημα στη Χιλή έχει παραμείνει ιδιωτικό από τότε που το έκανε τέτοιο ο δικτάτορας Πινοσέτ.
Οι αγώνες επ’ αυτού του ζητήματος ξεκίνησαν στους δρόμους της χώρας της Λατινικής Αμερικής το 2006, και κορυφώθηκαν το 2011, στα χρόνια της δεξιάς κυβέρνησης του Πινιέρα. Το αίτημα ήταν το ίδιο: δωρεάν παιδεία.
Σήμερα, χιλιάδες νέοι, απογοητευμένοι από τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις της Προέδρου Μισέλ Μπατσελέτ, η οποία είχε δεσμευτεί πως η πανεπιστημιακή εκπαίδευση θα παρέχεται δωρεάν σε όλους, είναι αποφασισμένοι να τα βάλουν με την αστυνομία, τα χημικά και τα κλομπ, καλώντας στις κινητοποιήσεις και τους καθηγητές της δευτεροβάθμιας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Σύμφωνα με το AFP, μόνο την Πέμπτη 26 Μαϊου, 117 άτομα συνελήφθησαν και 32 αστυνομικοί τραυματίστηκαν, κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων.
Στη χώρα του Αλιέντε πραγματοποιείται μία μετωπική επίθεση εναντίον του νεοφιλελευθερισμού. Το ισχύον εκπαιδευτικό σύστημα της Χιλής, κατάλοιπο της στρατιωτικής δικτατορίας του 1973 – 1990, ζητά από τους φοιτητές να πληρώσουν για να λάβουν την πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Σύμφωνα με το Vice News, οι οικογένειες πρέπει να πληρώνουν το 75% του κόστους φοίτησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, σε αντίθεση με το 40% που πληρώνουν οι οικογένειες στις Η.Π.Α. (σύμφωνα με το World News και το Education Reviews).
Να συμπληρώσουμε ότι το κράτος δεν καλύπτει ούτε το ένα τέταρτο των δαπανών για την παιδεία, και έτσι το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας της Λατινικής Αμερικής καθίσταται από τα πιο επαχθή συστήματα παιδείας.
Η Camila Rojas, πρόεδρος της ένωσης φοιτητών του Πανεπιστημίου της Χιλής, γράφει στη εφημερίδα La Tercera της Χιλής, ότι μετά από χρόνιες κινητοποιήσεις, οι φοιτητές θα συνεχίσουν να απαιτούν την αλλαγή του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας. Αναφέρει ότι τα όνειρα και οι ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον εξασθενούν σε ανεκπλήρωτες υποσχέσεις. Γι’ αυτό και η Συνομοσπονδία των Φοιτητών της Χιλής (Confech) επιτίθεται, απορρίπτοντας τα πολιτικά κόμματα και την απαρχαιωμένη πολιτική.
Τι το ιδιαίτερο παρουσιάζει όμως το φοιτητικό κίνημα στη Χιλή;
Οι φοιτητές της χώρας κινητοποιούνται καινοτομώντας. Ψάχνουν νέους δρόμους διαμαρτυρίας και αντίστασης, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι απουσιάζουν οι συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής, οι ξυλοδαρμοί ενώ συχνά γίνεται απολογισμός των νεκρών διαδηλωτών. Τα δακρυγόνα δεν είναι ποτέ αρκετά για το κράτος, το οποίο πρέπει να καταπνίξει αυτό που αναδύεται.
Το 2011, όταν η Χιλή βίωνε αυτό που κάποιοι ονόμασαν “Χειμώνας της Χιλής” (Chilean Winter), κατά την ονομασία “Αραβική Άνοιξη” που αποδόθηκε στην επανάσταση των χωρών της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, οι νέοι βγήκαν στους δρόμους του Σαντιάγο χορεύοντας ντυμένοι σουπερήρωες, για να διαδηλώσουν ειρηνικά και να πιέσουν την κυβέρνηση να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Άλλες μορφές διαμαρτυρίας που πραγματοποιήθηκαν στη Χιλή, είναι το μαζικό φιλί έξω από το κυβερνητικό μέγαρο, μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε και σε άλλες χώρες του κόσμου, ο χορός “Thriller” του Michael Jackson από τους νέους και τις νέες της χώρας, μεταμφιεσμένους / –ες σε ζόμπι. Δεν ξεχνάμε βέβαια, τις κατσαρόλες και τα τηγάνια με τα οποία βγήκαν στους δρόμους χιλιάδες Χιλιανοί ως ένδειξη αλληλεγγύης στους φοιτητές, μορφή διαμαρτυρίας η οποία έφτασε και στην Ελλάδα των Αγανακτισμένων.
Πηγαίνοντας ακόμη πιο πίσω στο χρόνο, στις μεγάλες διαδηλώσεις του 2006, αντικρίζουμε την “Επανάσταση των Πιγκουίνων” (Los Pinguinos), η οποία πήρε το όνομά της από τις ασπρόμαυρες σχολικές στολές.
Η Χιλή, περισσότερο από κάθε άλλη χώρα, μπορεί να θεωρηθεί το αποκορύφωμα ενός νεοφιλελεύθερου πειράματος, το οποίο εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στη χώρα. Μοιάζει να επικρατεί ένα μοντέλο συνετής δημοσιονομικής διαχείρισης, η δυσαρέσκεια του κόσμου όμως ανατρέπει μία τέτοια άποψη. Ίσως ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα του φοιτητικού, και όχι μόνο, κινήματος στη Χιλή, είναι αυτήν ακριβώς η απονομιμοποίηση της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας. Οι απεργίες και οι διαδηλώσεις αντιπροσωπεύουν το μήνυμα που θέλει να δώσει ο χιλιανός λαός στον υπόλοιπο κόσμο. Στην Ελλάδα μέχρι τώρα αυτό που μπόρεσε να φτάσει ήταν οι κατσαρόλες και τα τηγάνια του κινήματος των Αγανακτισμένων. Άντε να δούμε…
Featured Image: AP Photo / Esteban Felix