Οι Τρωάδες είναι ένα αμείλικτο κατηγορώ για τις φρικαλεότητες του πολέμου και ένα σπαρακτικό αίτημα για αλληλεγγύη και ανθρωπισμό. Έργο εμβληματικό, διαχρονικό και από τα σημαντικότερα του Ευριπίδη, ξεκίνησε την περιοδεία του από το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και παρουσιάζεται φέτος το καλοκαίρι σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Οι Τρωάδες έχουν παρουσιαστεί από το Εθνικό Θέατρο άλλες πέντε φορές 1965, 1968, 1975, 1983 και 1991. Αυτή τη φορά, τη μετάφραση υπογράφει ο Κ.Χ. Μύρης και σκηνοθεσία ο Σωτήρης Χατζάκης.
Ο Ευριπίδης με τις Τρωάδες γράφει ένα αντιπολεμικό αριστούργημα και κατακρίνει την πολιτική των Αθηναίων για την κατάληψη της Μήλου και λίγο μετά για την σφαγή και υποταγή του πληθυσμού της.
Ας δούμε πρώτα, πώς ξεκίνησαν όλα…
ΥΠΟΘΕΣΗ
Στο στρατόπεδο των Αχαιών, στα παράλια της λεηλατημένης Τροίας, οι αιχμάλωτες Τρωαδίτισσες και η βασίλισσά τους, Εκάβη, θρηνούν για τα δεινά τους. Όσες έχουν απομείνει ζωντανές από την ξεκληρισμένη βασιλική οικογένεια θα δοθούν δώρο στους Αχαιούς, ενώ ο εγγονός της Εκάβης, ο μικρός Αστυάνακτας, γκρεμίζεται από τα τείχη, θύμα της σκληρότητας των κατακτητών. Οι φλόγες αφανίζουν την Τροία και οι γυναίκες, απελπισμένες, οδηγούνται στα πλοία που θα τις μεταφέρουν πέρα από το Αιγαίο, σκλάβες στα σπίτια των νικητών.
ΤΟ ΕΡΓΟ
Το έργο του Ευριπίδη παρακολουθεί την τύχη των γυναικών της Τροίας, αφού η πόλη τους είχε λεηλατηθεί, οι άντρες τους είχαν σκοτωθεί και οι οικογένειές τους που απέμειναν πρόκειται να παρθούν ως σκλάβες. Εντούτοις ξεκινά με τους θεούς Αθηνά και Ποσειδώνα να αναζητούν τρόπους για να τιμωρήσουν τον Ελληνικό στρατό, για την απαγωγή της Κασσάνδρας, μεγαλύτερης κόρης του Βασιλιά Πρίαμου και της Βασίλισσας Εκάβης. Όσα ακολουθούν δείχνουν πόσο οι Τρωαδίτισσες έχουν υποφέρει όλα τα δεινά του πολέμου. Ο Ελληνας Ταλθύβιος φτάνει για να πει στην εκθρονισμένη βασίλισσα Εκάβη τι περιμένει αυτή και τα παιδιά της. Την Εκάβη θα την πάρει ο Οδυσσέας και η κόρη της Κασσάνδρα προορίζεται να γίνει παλλακίδα του νικητή Αγαμέμνονα. Προβλέπει ότι όταν θα φθάσουν στο Άργος η πικραμένη γυναίκα του νέου κυρίου της, η Κλυταιμνήστρα, θα σκοτώσει τόσο την ίδια όσο και αυτόν. Φθάνει η χήρα πριγκίπισσα Ανδρομάχη και η Εκάβη μαθαίνει από αυτήν, ότι η νεότερη κόρη της Πολυξένη έχει σκοτωθεί θυσιαζόμενη στον τάφο του Αχιλλέα.
Στην Ανδρομάχη έλαχε να γίνει παλλακίδα του γιου του Αχιλλέα, Νεοπτόλεμου και φοβερότερα νέα πρόκειται να φτάσουν για τη βασιλική οικογένεια. Ο Ταλθύβιος διστακτικά την πληροφορεί ότι το βρέφος της, ο Αστυάνακτας, έχει καταδικασθεί σε θάνατο. Η Ελένη, αν και όχι γυναίκα της Τροίας, αναμένεται να υποφέρει εξ ίσου. Ο Μενέλαος φθάνει για να την πάρει μαζί του στην Ελλάδα, όπου την περιμένει καταδίκη σε θάνατο. Η Ελένη εκλιπαρεί το σύζυγό της να της χαρίσει τη ζωή και αυτός φαίνεται αποφασισμένος να τη σκοτώσει, αλλά ο χορός γνωρίζει ότι θα την αφήσει να ζήσει και θα την πάρει μαζί του. Όχι μόνο αποκαλύπτεται στο τέλος του έργου ότι ζει, αλλά στην Οδύσσεια ο Τηλέμαχος θα μάθει πως η μυθική ομορφιά της Ελένης της χάρισε τη συγχώρεση.
Στο τέλος ο Ταλθύβιος επιστρέφει φέρνοντας μαζί του το πτώμα του μικρού Αστυάνακτα πάνω στην ασπίδα του Εκτορα. Επιθυμία της Ανδρομάχης ήταν να θάψει η ίδια το παιδί της, εκτελώντας τις πρέπουσες τελετουργίες σύμφωνα με τα έθιμα της Τροίας, αλλά το πλοίο της είχε ήδη αναχωρήσει. Ο Ταλθύβιος δίνει το άψυχο σώμα στην Εκάβη, που προετοιμάζει το σώμα του εγγονού της για την ταφή, πριν τελικά αναχωρήσουν με τον Οδυσσέα.
ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ
Ο Έλληνας σκηνοθέτης Μιχάλης Κακογιάννης χρησιμοποίησε το έργο του Ευριπίδη (στην περίφημη μετάφραση της Έντιθ Χάμιλτον) ως βάση για την ομώνυμη ταινία του το 1971. Στο έργο πρωταγωνιστούσαν η Αμερικανίδα ηθοποιός Κάθριν Χέπμπορν ως Εκάβη, οι Βρετανοί Βανέσα Ρεντγκρέιβ και Μπράιαν Μπλεσντ ως Ανδρομάχη και Ταλθύβιος, η Γαλλοκαναδή ηθοποιός Ζενεβιέβ Μπιζολντ ως Κασσάνδρα, η Ελληνίδα ηθοποιός Ειρήνη Παππά ως Ελένη και ο Πάτρικ Μαγκί, ηθοποιός γεννημένος στη Βόρεια Ιρλανδία, ως Μενέλαος.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Συγγραφέας: Ευριπίδης
Σκηνοθέτης: Σωτήρης Χατζάκης
Ηθοποιοί: Ποσειδών: Θέμης Πάνου, Aθηνά: Κωνσταντίνα Τάκαλου, Εκάβη: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Ταλθίβιος: Νίκος Ψαρράς, Κασσάνδρα: Κόρα Καρβούνη, Ανδρομάχη: Μαρία Κίτσου, Μενέλαος: Κρατερός Κατσούλης, Ελένη: Ελένη Ρουσσινού. Χορός: Ντίνα Αβαγιανού, Κατερίνα Γιαμαλή, Ανδρομάχη Δαυλού, Άννα Ελεφάντη, Βερόνικα Ηλιοπούλου, Δανάη Κατσαμένη Γιασεμί Κηλαηδόνη, Σταυρούλα Κοντοπούλου, Σταυρούλα-Μελισσάνθη Μάκρα, Βάγια Ματαφτσή, Γεωργία Μητροπούλου, Γεωργιάννα Νταλάρα, Στέλλα Ράπτη, Αγγέλα Σιδηροπούλου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Γεωργία Τσαγκαράκη, Ιώβη Φραγκάτου. Φρουροί: Αλέξανδρος Βαμβούκος, Αντώνης Χαντζής. Στο ρόλο του Αστυάνακτα ο μικρός Βασίλης Δημουλής.
Συντελεστές: Μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης, Σκηνικά: Έρση Δρίνη, Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ, Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου, Χορογραφία: Κική Μπάκα, Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος, Μουσική διδασκαλία: Mελίνα Παιονίδου, A΄Βοηθός σκηνοθέτη: Ανδρομάχη Δαυλού, B΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννης Γούνας, Bοηθός σκηνογράφου: Φώτης Μουρτάς, Bοηθός ενδυματολόγου: Λίνα Καρανικολάου, Σχεδιασμός Κομμώσεων: Χρόνης Τζήμος, Σχεδιασμός μακιγιάζ: Εύη Ζαφειροπούλου, Η επιλογή των παραδοσιακών τραγουδιών είναι του Σωτήρη Χατζάκη. Φωτογράφος παράστασης: Πάτροκλος Σκαφίδας.
Πότε: Περιοδεία
3, 4 Ιουλίου Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
11, 12 Ιουλίου Καβάλα, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων
15 Ιουλίου Κηποθέατρο Αλεξανδρούπολης
18 Ιουλίου Αμφιθέατρο Σίβηρης
24 Ιουλίου Αρχαία Ολυμπία, Αρχαίο Θέατρο Φλόκα
27 Ιουλίου Νεμέα, Θέατρο Αρχαίων Κλεωνών (Green Theatre)
4, 5 Αυγούστου Πάτρα, Ρωμαϊκό Ωδείο
7 Αυγούστου Μεσολόγγι, Αρχαίο Θέατρο Οινιάδων
12 Αυγούστου Άνδρος, Θέατρο Χώρας
24 Αυγούστου Βριλήσσια, Θέατρο “Αλίκη Βουγιουκλάκη”
27 Αυγούστου Xαλάνδρι, Θέατρο Ρεματιάς
30 Αυγούστου Ελευσίνα, Παλαιό Ελαιουργείο
2 Σεπτεμβρίου Βύρωνας, Θέατρο Βράχων “Μελίνα Μερκούρη”
7 Σεπτεμβρίου Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους
13 Σεπτεμβρίου Κηποθέατρο Παπάγου
16 Σεπτεμβρίου Νέα Σμύρνη, Θέατρο Άλσους Ν. Σμύρνη
18 Σεπτεμβρίου Ηλιούπολη, Θέατρο Άλσους “Δημήτρης Κιντής”
22 Σεπτεμβρίου Ωδείο Ηρώδου του Αττικού
Τι ώρα: 21:00
Διάρκεια: 110′
Εισιτήρια: Κανονικό: 15 ευρώ | Σπουδαστικό/Φοιτητικό: 12 ευρώ | Άνω των 65 ετών: 12 ευρώ