Στην ιστορία του ποδοσφαίρου, αρκετοί είναι οι προπονητές που μπορούν με ευκολία να πουν πως ήταν οι κορυφαίοι, κάνοντας σπουδαίο έργο στις ομάδες τους. Ο Μίχελς της μεγάλης Εθνικής Ολλανδίας του Total Football, ο Αυστριακός Έρνστ Χάπελ, ο Αρίγκο Σάκι της τρομερής Μίλαν στα τέλη του ’80 και στις αρχές του ’90, ο Τραπατόνι, ο Χίτσφελντ και οι σύγχρονοι Μουρίνιο, Γκουαρντιόλα, Αντσελότι, Σιμεόνε. Κανένας όμως δεν είχε τις τεχνικές δεξιότητες, την προσωπικότητα, την ευφυΐα και την μοναδική ικανότητα να ασκεί έντονη επιρροή στο παιχνίδι και να δημιουργεί μεγάλες φουρνιές όσο ο σπουδαίος Sir Alex Ferguson.
Γεννημένος στη Γλασκώβη της Σκωτίας στις 31 Δεκεμβρίου 1941, ο Ferguson γρήγορα έδειξε την αγάπη του για το ποδόσφαιρο. Έτσι, σε πολύ μικρή ηλικία ξεκίνησε να αγωνίζεται σε κάποιες μικρές ομάδες της Σκωτίας, στη θέση του επιθετικού. Αφού έκανε ένα μικρό πέρασμα από τις Queen’s Park και St.Johnston, ο Ferguson έγινε επαγγελματίας στην Dunfermline. Εκεί βγήκε πρώτος σκόρερ, με τον εντυπωσιακό αριθμό των 45 γκολ σε 51 αγώνες. Μεταπήδησε στην αγαπημένη του Rangers, όπου παρότι ξεκίνησε καλά στη συνέχεια λόγω κάποιων επεισοδίων και –σύμφωνα με τον ίδιο τον Fergie- λόγω της θρησκείας της γυναίκας του Κάθι, αναγκάστηκε να φύγει. Περιπλανήθηκε έκτοτε σε αρκετές ομάδες και σταμάτησε την ποδοσφαρική του καριέρα το 1974, σε ηλικία 33 ετών στην Ayr United.
Τότε ξεκίνησε και το μαγικό ταξίδι του Fergie στη προπονητική. Πρώτα στην East Stirlingshire και στη συνέχεια στη St Mirren, όπου έκανε ένα μικρό θαύμα. Πήρε μία μικρομεσσαία ομάδα της δεύτερης εθνικής κατηγορίας με περίπου 1000 θεατές να την παρακολουθούν σε κάθε παιχνίδι και τη μετάτρεψε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα σε εξαιρετική ομάδα και νικήτρια της πρώτης εθνικής κατηγορίας, με μέσο όρο ηλικίας τα 19 έτη! Βέβαια, η St. Mirren έμεινε στην ιστορία γιατί ήταν η μοναδική ομάδα που απέλυσε τον Ferguson, λόγω κάποιων διαφορών του τελευταίου με την διοίκηση και κάποιους παίκτες. Στη πορεία ανέλαβε την Aberdeen, όπου και έφτιαξε το όνομα του και άρχισε να γίνεται γνωστός σε παγκόσμιο επίπεδο. Εκεί κατάφερε μέσα σε 8 χρόνια να κατακτήσει 3 πρωταθλήματα και 3 κύπελλα σπάζοντας το διαχρονικό δίδυμο του Old Firm ( Rangers και Celtic), αλλά το πιο σπουδαίο κατόρθωμα του Σκωτσέζου τεχνικού ήταν αναμφίβολα η κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων το 1983, με την επικράτηση επί της Ρεάλ Μαδρίτης στον τελικό με 2-1 να κάνει πολύ θόρυβο σε όλη την Ευρώπη. Ακολούθησε και η νίκη επί του Αμβούργου στο Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ λίγους μήνες αργότερα, που εκτόξευσε τον “Furious Fergie” όπως τον αποκαλούσαν οι παίκτες τους εξαιτίας της αυστηρότητας του και της έντονης προσωπικότητας του και τον έκανε περιζήτητο. Ομάδες όπως η Arsenal, η Tottenham, οι Wolves, αλλά και η Liverpool τον προσέγγισαν ή έστω ενδιαφέρθηκαν να τον δουν στην άκρη του πάγκου τους, όμως τελικά η ομάδα που τον κέρδισε –μετά και από ένα σύντομο πέρασμα του από το τιμόνι της Εθνικής Σκωτίας- ήταν τελικά η Manchester United. Ήταν τελικά και η ομάδα που τον σημάδεψε και μαζί της κατέκτησε τα πάντα.
Στο Old Trafford ο Fergie πήγε το 1986. Βρήκε μία ομάδα διαλυμένη, στην 21η (!) θέση της βαθμολογίας και με παίκτες που είχαν αρκετά κιλά παραπάνω και έπιναν κάθε βράδυ. Αμέσως έπιασε δουλειά, με την πειθαρχία να επιστρέφει και να κυριαρχεί στο κλαμπ και τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν. Η 11η θέση εκείνης της πρώτης χρονιάς ήταν εντυπωσιακή δεδομένων των συνθηκών, όπως και η 2η της επόμενης που αποτελούσε μία μεγάλη έκπληξη ακόμα και για τους ίδιους τους φιλάθλους της United. Τα επόμενα χρόνια δεν ήταν το ίδιο όμορφα και δεν ήταν λίγες οι φωνές που ήθελαν τον Ferguson εκτός Old Trafford λόγω των κακών εμφανίσεων της ομάδας. Όλα όμως θα άλλαζαν πολύ σύντομα με κάποιες μαγικές κινήσεις του Σκωτσέζου τεχνικού. Αρχικά με την απόκτηση του σπουδαίου (και έναν από τους καλύτερους παίκτες όλων των εποχών ανεξάρτητα με τον χαρακτήρα και την τρέλα που κουβαλούσε) Eric Cantona από την Leeds United με 1.2 εκατομμύρια λίρες, η United έφτασε στην πρώτη κατάκτηση της – νεοσύστατης τότε- Premier League επί Ferguson το 1993, ενώ την επόμενη χρονιά έχοντας ως πρωταγωνιστή τον Γάλλο σούπερ σταρ και προσθέτοντας στο ρόστερ τον νεαρό τότε Roy Keene στη θέση του μεγάλου Bryan Robson, κατάφερε να κατακτήσει το πρώτο της Ντάμπλ.
Τα επόμενα χρόνια ήταν αναμφισβήτητα μαγικά για την Manchester United και ήταν αυτά της απόλυτης καθιέρωσης και κυριαρχίας σε όλους τους τομείς για τον Sir Alex. O Σκωτσέζος τεχνικός συνεχώς ενίσχυε την ομάδα σε όλες τις θέσεις, είτε με πολύ καλές και στοχευμένες μεταγραφές ( όπως για παράδειγμα οι Andy Cole, Teddy Sheringham, Ole Gunnar Solskjaer και Dwight Yorke, Peter Schmeichel) είτε ανεβάζοντας στη πρώτη ομάδα παιδιά από τις ακαδημίες και συγκεκριμένα τους Gary και Phil Neville, Ryan Giggs, Paul Scholes, David Beckham και Nicky Butt. Αυτοί οι 6 ήταν ουσιαστικά η περίφημη « Τάξη του 1992», η οποία και αποτέλεσε τη βάση της ομάδας, τόσο μέσα στις 4 γραμμές του γηπέδου όσο και στα αποδυτήρια. Ο ίδιος ο Ferguson στην αυτοβιογραφία του τονίζει την σημαντικότητα αυτών των 6 συγκεκριμένων παικτών, καθώς αυτοί ήταν το πνεύμα της Manchester United, αγαπούσαν την ομάδα από μικρά παιδιά και είχαν μέσα τους τη νοοτροπία και τον χαρακτήρα των «Κόκκινων Διαβόλων». Βέβαια, το να έχει κάποιος ως κέντρο και ως βάση της ομάδας του 6 παίκτες σε πολύ μικρή ηλικία δεν ήταν ευρέως αποδεκτό στο κοινό της αγγλικής ομάδας, κάτι που φαίνεται από ένα πολύ σκληρό άρθρο που δημοσιεύτηκε μετά από μία απώλεια της United στην Premier League, το 1995. Η ήττα με 3-1 από την Aston Villa δημιούργησε τριγμούς και ο δημοσιογράφος Alan Hansen τελείωσε την σκληρή κριτική του στο πρόσωπο του Sir Alex με την αξιομνημόνευτη φράση « You can’t win anything with kids” . Ο τίτλος της Premier League λίγους μήνες μετά ήταν η απόλυτη απάντηση-διάψευση σε αυτή την άποψη, ενώ αυτά που έγιναν τα επόμενα χρόνια ήταν έτη φωτός μακριά από αυτό το αποτυχημένο άρθρο.
MANCHESTER, ENGLAND – MAY 24: (EXCLUSIVE COVERAGE: MINIMUM FEES APPLY – 250GBP OR LOCAL EQUIVALENT, PER IMAGE) (L-R) Sir Alex Ferguson, Ryan Giggs, Nicky Butt, David Beckham, Gary Neville, Phil Neville and Paul Scholes of Manchester United recreate the famous Class of ’92 photo from 1992 ahead of Gary Neville’s testimonial match between Manchester United and Juventus at Old Trafford on May 24, 2011 in Manchester, England. (Photo by John Peters/Man Utd via Getty Images)
Οι μπέμπηδες λοιπόν τα επόμενα χρόνια κατέκτησαν τα πάντα. Πρωταθλήματα, Κύπελλα, Charity Shield, με όμορφο ποδόσφαιρο και μεγάλες νίκες. Αλλά τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με την πορεία της ομάδας το 1999. Μία πορεία που είχε φαρδιά πλατιά την υπογραφή του Fergie. Το πρωτάθλημα ήρθε εύκολα, με μία νίκη απέναντι στην Newcastle να το επισφραγίζει, ενώ και το Κύπελλο Αγγλίας αποδείχτηκε εύκολο για τους Κόκκινους Διαβόλους. Όμως αυτό που πραγματικά εκτόξευσε την ομάδα ήταν αναμφίβολα η ξέφρενη και μοναδική πορεία στο Champions League. Η Manchester κατάφερε αρχικά να προκριθεί από έναν όμιλο του θανάτου – Bayern Munich, Barcelona, Brondby- αφήνοντας εκτός συνέχειας τους Καταλανούς. Στη συνέχεια κατάφερε να περάσει το εμπόδιο της Inter στα προημιτελικά, νικώντας την 2-0 στο Old Trafford και αποσπώντας την ισοπαλία στο Μιλάνο, ενώ στα ημιτελικά έκανε τη μεγάλη έκπληξη και απέκλεισε την Γιουβέντους, με μία μεγάλη νίκη με 3-2 στο Τορίνο να επισφραγίζει την παρουσία της στο μεγάλο τελικό. Εκεί συνάντησε πάλι την Bayern και έγραψε πραγματικά ιστορία. Με το σκορ 1-0 υπέρ των Γερμανών από το έκτο μόλις λεπτό, και βλέποντας την ομάδα του να υποφέρει και να μη μπορεί να δημιουργήσει εύκολα τις προυποθέσεις και φάσεις για την ισοφάριση ( οι απουσίες των βασικών αμυντικών χαφ Scholes και Keene ήταν κομβικές ), ο Ferguson που πάντα έλεγε στους παίκτες του πως τα ματς λήγουν όταν σφυρίξει ο διαιτητής, αποφασίζει να περάσει τους Sheringham και Solskaer στον αγώνα και να τα παίξει όλα για όλα. Και τότε, έγινε κάτι μαγικό. Κάτι που έκανε τον Fergie θρύλο, που τον έβαλε μία για πάντα στο κάδρο με τους κορυφαίους προπονητές όλων των εποχών. Στο 91, όλοι οι παίκτες στην περιοχή του Oliver Kahn, οι αμυντικοί δε διώχνουν και η πρώτη αλλαγή, ο Sheringham σκοράρει και ισοφαρίζει! Ενώ επικρατεί πανζουρλισμός στον πάγκο και στις κερκίδες, έρχεται νέο κόρνερ του Beckham δύο λεπτά αργότερα, πρώτη κεφαλιά του σκόρερ και προβολή της δεύτερης αλλαγής, του Νορβηγού Solksaer. Η μπάλα στα δίχτυα της Bayern, το σκορ 2-1 και το κύπελλο πηγαίνει στους φανταστικούς Άγγλους, ενώ οι παίκτες της ομάδας του Μονάχου έχουν μείνει εμβρόντητοι και κάποιοι ξεσπούν σε κλάματα.
Το ιστορικό αυτό Τρέμπλ άλλαξε την δυναμική του συλλόγου και έδωσε στον Σκωτσέζο την αναγνώριση που έπρεπε να είχε. Αν και τα επόμενα χρόνια δεν ήταν εξίσου εντυπωσιακά, καθώς στην Αγγλία ξεπετάχτηκε η εκπληκτική ομάδα των “ Invicibles “ της Arsenal και η Chelsea των Αμπράμοβιτς και Μουρίνιο, ωστόσο ο Sir Alex έφτιαχνε σιγά σιγά και σταδιακά την ομάδα του μέλλοντος. Και ξεκίνησε αυτή του την προσπάθεια με δύο προσωπικές του μεταγραφές, για τις οποίες ήταν σίγουρος πως θα είναι άκρως πετυχημένες για τον σύλλογο. Οι Cristiano Ronaldo και Wayne Rooney ήταν αμούστακα παιδιά όταν πήγαν στη Manchester, όμως με την καθοδήγηση του Fergie βελτιώθηκαν, ανδρώθηκαν δίπλα στους Giggs, Scholes, Neville, Brown και στους Ferdinand, Vidic, Evra και Van der Sar που είχαν έρθει με μεταγραφή και οδήγησαν την ομάδα στην κατάκτηση ενός ακόμα Champions League, το 2008. Στον τελικό της Μόσχας, απέναντι στην Chelsea, σκόρερ της Manchester ήταν ο κορυφαίος Cristiano Ronaldo στο 1-1 με τους μπλέ του Λονδίνου, ενώ καθοριστικός ήταν ο Edwin Van Der Sar στην διαδικασία των πέναλντι που καθόρισε τον νικητή, όπως και το γλίστρημα του John Terry στο δικό του χτύπημα. Όπως και να έχει, ο Ferguson είχε δημιουργήσει πάλι μία εκπληκτική ομάδα, με την Τάξη του ’92 να είναι κατά το ήμιση παρούσα αλλά και πολλούς νέους παίκτες που έδωσαν στον σύλλογο μία διαφορετική ταυτότητα. Ήταν πλέον μία από τις κορυφαίες ομάδες στον κόσμο, κάτι που φάνηκε και από τις εξαιρετικές πορείες σε Αγγλία και Champions League τα επόμενα χρόνια, παρά την πώληση του Cristiano στην Real και παρά τους δύο χαμένους τελικούς απέναντι στην φοβερή Barcelona του Guardiola το 2009 και το 2011.
Το τέλος για τον Σκωτσέζο ήρθε επίσημα στις 12 Μαίου του 2013, σε ένα τρελό 5-5 με την West Brom. Η ομάδα είχε κατακτήσει το πρωτάθλημα πολύ άνετα, μετά το κάζο της προηγούμενης χρονιάς και την κατάκτηση της Premier League από την μισητή Manchester City στο 93ο λεπτό της τελευταίας αγωνιστικής. Ο Fergie είχε αδειάσει ψυχολογικά, αλλά δεν ήθελε να φύγει δεύτερος. Έτσι κατέκτησε το πρωτάθλημα πολύ άνετα, με τους Scholes, Giggs και Ferdinand να μπαίνουν ως αλλαγή στο τελευταίο ματς αλλά να μη μπορούν να δώσουν την νίκη στους Μπέμπηδες. Η συγκίνηση ήταν εμφανής τόσο στις κερκίδες όσο και στο πρόσωπο των παικτών, του τεχνικόυ τιμ αλλά και στον ίδιο τον Ferguson. Παρότι συνταξιοδοτήθηκε, προετοίμασε την επόμενη μέρα του συλλόγου δίνοντας τα κλειδιά της ομάδας στον David Moyes, που τελικά αποδείχτηκε λίγος για μία τέτοια μεγάλη ομάδα. Μετά την αποχώρηση του Fergie η ομάδα δεν πήγε καλά και έμεινε εκτός Ευρώπης, αλλά τη φετινή χρονιά με την καθοδήγηση του Van Gaal από τον πάγκο και το άγρυπνο βλέμμα του Ferguson από την κερκίδα (ως θεατής πλέον) επανήλθε δυναμικά στο προσκήνιο.
Ο Sir Alex Ferguson θεωρείται ο πιο πετυχημένος προπονητής στο Αγγλικό ποδόσφαιρο, ένας από τους κορυφαίους στην ιστορία του ποδοσφαίρου και σίγουρα ο κορυφαίος όλων στην αγαπημένη του Manchester United. Λάτρης της πειθαρχίας, τρομερή και ιδιαίτερη προσωπικότητα και σίγουρα ένας από τους μεγάλους της στρογγυλής θεάς και των πάγκων. Ήταν το απόλυτο αφεντικό της ομάδας για 27 ολόκληρα χρόνια και παρά τις εκάστοτε αμφισβητήσεις ή περιόδους κρίσεων, εκείνος ήταν πάντα εκεί για να δίνει απαντήσεις, να δυναμώνει τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του συλλόγου, να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές σε όλους τους τομείς και να δημιουργεί τις ομάδες του αύριο. Εμείς, όλοι οι φίλαθλοι που τον ζήσαμε έστω και λίγο δεν έχουμε παρά να είμαστε υπερήφανοι που είδαμε τις εκρήξεις του στον πάγκο, το χαρακτηριστικό νεύμα με το ρολόι που άγχωνε όλες τις ομάδες και φυσικά τις ατάκες του και τις κόντρες του με όλο τον κόσμο. Όπως βέβαια και για τις κορυφαίες ομάδες που από την αρχή έφτιαχνε, αλλά και για όλους τους μεγάλους παίκτες που καθοδήγησε και ανδρώθηκαν υπό τις πολύτιμες οδηγίες του ( Robson, Cantona, Schmeichel, Giggs, Scholes, Beckham, Neville, Cole, Scheringham Stam, Ferdinand, Vidic, Evra, Rooney, Ronaldo μεταξύ άλλων). Θα μείνει για πάντα στην ιστορία και σαν ποδοσφαιρόφιλοι ευχόμαστε να δούμε κάποια στιγμή κάποιον αντάξιο του να ξεπερνάει τον απίστευτο αριθμό των 49 τίτλων του!
