Οι διατροφικές διαταραχές στην Ελλάδα του σήμερα
Στην Ελλάδα, όλες οι γιορτές, όλες οι αργίες, όλα τα ματς και κάθε χαρμόσυνο γεγονός σηματοδοτούνται από το νόστιμο και πολύ φαγητό. Είναι στην φύση του ανθρώπου και ως εκ τούτου, όλοι οι άνθρωποι ευχαριστιούνται το φαγητό. Όλοι…
Εκτός απ’ όσους υποφέρουν από αδηφαγική διαταραχή (binge eating), ψυχογενή ανορεξία(anorexia nervosa), ψυχογενή βουλιμία(bulimia nervosa), EDNOS (Eating Disorder Not Otherwise Specified) και οποιαδήποτε άλλη διαταραχή της συμπεριφοράς του ανθρώπου απέναντι στο φαγητό.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής περίπου 20 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες πάσχουν από τουλάχιστον μία διατροφική διαταραχή, ενώ πολλοί περισσότεροι δεν έχουν λάβει καμία διάγνωση, αφήνοντας τους ειδικούς να εκτιμούν πως οι πάσχοντες ξεπερνούν κατά πολύ τα 20 εκατομμύρια. Τα στατιστικά για την εξάπλωση των διατροφικών διαταραχών στην Ελλάδα είναι δυστυχώς δυσεύρετα, αλλά όσα έχουν δημοσιευθεί υποστηρίζουν πώς το 5% του γυναικείου πληθυσμού της χώρας πάσχει από ψυχογενή βουλιμία, το 1% από ψυχογενή ανορεξία και το 7% από ένα κράμα των δύο αυτών ασθενειών. Δηλαδή 13% των Ελληνίδων είναι ασθενείς σοβαρότατων ψυχοσωματικών ασθενειών, τις οποίες ο περισσότερος κόσμος παρεξηγεί ή ακόμα χειρότερα αγνοεί πλήρως.
Στο άρθρο αυτό παρατίθενται ταινίες και ντοκιμαντέρ που αφορούν τις διατροφικές διαταραχές με σκοπό την ενημέρωση και την απενοχοποίηση των διαταραχών αυτών στα μάτια όσων τις θεωρούν ταμπού καθώς και με σκοπό να παρακινήσουν όσους και όσες υποφέρουν από αυτές τις διαταραχές, ή έχουν ένα αγαπημένο τους πρόσωπο πάσχοντα, να δράσουν και να ζητήσουν βοήθεια.
1)Maledimiele
Η ιταλικής παραγωγής ταινία Maledimiele (που στα Ελληνικά σημαίνει Κακό Μέλι), γυρισμένη το 2011, αφορά την ταραχώδη ζωή ενός έφηβου κοριτσιού, της Σάρα, που πάσχει από ψυχογενή ανορεξία. Ως μοναχοκόρη πλούσιων, χωρισμένων γονιών που περιμένουν πολλά από αυτήν, το άγχος στην τόσο τρυφερή ηλικία την πνίγει. Η κατάχρηση του φαγητού και η διαχείριση του σωματικού βάρους της είναι ότι έχει απομείνει στην ζωή της, πάνω στο οποίο μπορεί να ασκήσει κάποιον έλεγχο. Στην ταινία παρακολουθούμε την πρωταγωνίστρια να καταβροχθίζει στην κυριολεξία ότι βρει μπροστά της και αμέσως μετά να προσπαθεί να απαλλάξει τον οργανισμό της από ότι έφαγε χωρίς η οικογένεια της να καταλαβαίνει τίποτα. Σχεδόν με αυτοβασανιστικά μέτρα προσπαθεί να κάψει όσες περισσότερες θερμίδες μπορεί και παράλληλα να είναι αρεστή, το καλό κορίτσι του μπαμπά και της μαμάς, και να πηγαίνει καλά στο σχολείο.
Η ταινία είναι όμορφα σκηνοθετημένη και δείχνει την σκληρή πραγματικότητα της ψυχογενούς ανορεξίας. Ο θεατής καταλαβαίνει την πολυπλοκότητα της διαταραχής αυτής και την φρικαλεότητα που προξενεί στον πάσχοντα.
2)Sharing The Secret
Η τηλεοπτική ταινία Sharing The Secret, του 2000 και αμερικανικής παραγωγής, αγγίζει το θέμα της εφηβικής ψυχογενoύς βουλιμίας και χάρη στην ποιότητά της και την αξιόπιστη αναπαράσταση των διατροφικών διαταραχών, κερδίζει ένα Peabody Award.
Ενώ στην αρχή ζούσε μια κανονική, σχεδόν τέλεια ζωή, η πρωταγωνίστρια (Μπεθ) αρχίζει να αισθάνεται όλο και πιο ανίκανη, όλο και πιο άχρηστη. Το σχολείο, η σχολή μπαλέτου, το κουτσομπολιό, οι φιλίες και το ίδιο της το σπίτι αρχίζουν να ξενίζουν. Το διαζύγιο των γονιών της αποτελεί την τελική ώθηση στην βουλιμία. Η Μπεθ βρίσκει καταφύγιο στο να τρώει και να κάνει εμετό, και πλέον ξέρει πολύ καλά πως να κρύβει τις νέες της συνήθειες. Η βουλιμία είναι για αυτήν η ιδανική επανάσταση στους μεγάλους – κάτι όλο δικό της, που να το κουμαντάρει ίδια και όχι οι άλλοι. Και αυτά μέχρι η βουλιμία να φέρει την Μπεθ στα πρόθυρα της καταστροφής. Η ταινία έχει αίσιο τέλος – ρεαλιστικό. Η βουλιμία δεν σκοτώνει, μπορεί να ηττηθεί και να σε κάνει πιο δυνατό!
3)For Tho Love of Nancy
Η ταινία For the Love of Nancy, του 1994, είναι ίσως και η πιο γλαφυρή ταινία που γυρίστηκε ποτέ για την ψυχογενή ανορεξία. Εξάλλου, η ίδια η πρωταγωνίστρια, η Tracey Gold, ανάρρωνε από την διαταραχή αυτή όταν έπαιζε στην ταινία.
Η ταινία, επικεντρωμένη στην πρωταγωνίστρια δείχνει πόσο ύπουλη είναι η ανορεξία στην πραγματικότητα. Η Nancy, η κεντρική ηρωίδα, όπως όλες οι άλλες κοπέλες πρόσεχε την εμφάνιση της. Όταν άθελά της έχασε κάποια κιλά, σαν μια φωνή να άρχισε να της ψιθυρίζει στο αυτί να χάσει και άλλα. Η Nancy άρχισε να κάνει εντατική γυμναστική, κλείστηκε στο καβούκι της και δεν είχε κανέναν φίλο. Τα κιλά άρχισαν να πέφτουν σε σημείο που ήταν εμφανές πώς κάτι σοβαρό συνέβαινε στην ηρωίδα. Η κατάσταση έφτασε σε τέτοιο σημείο που και η ίδια παραδέχτηκε την αρρώστια της. Όμως ήταν πια αργά. Η ανορεξία την είχε κυριεύσει και δεν μπορούσε πλέον να ελέγξει η ίδια το σώμα της. Πολλές σκληρές σκηνές ακολουθούν μετά από την κυριαρχία της ανορεξίας. Το τέλος όμως είναι ένα: η ανορεξία νικήθηκε.
4)Hunger Point
Η αμερικάνικη τηλεοπτική ταινία Hunger Point, με πρωταγωνιστές μεταξύ άλλων την Barbara Hershey και τη Christina Hendricks, έχει γλυκόπικρο ύφος και είναι ίσως και η πιο συγκινητική ταινία με αυτό το θέμα. Η Christina Hendricks, η πρωταγωνίστρια δεν πάσχει από κανένα διατροφικό σύνδρομο. Η αδερφή της όμως, ναι. Από ψυχογενή ανορεξία. Παρακολουθούμε την πρωταγωνίστρια και την αδερφή της από μικρά παιδιά να εξελίσσονται σε εντελώς διαφορετικά άτομα, που, όμως, παρόλες τις διαφορές μεταξύ τους, αγαπιούνται πολύ ενώ παράλληλα η μητέρα (η Barbara Hershey) παίζει σημαντικότατο ρόλο στην αυτοαντίληψη των κοριτσιών. Η πρωταγωνίστρια βλέπει την πολυαγαπημένη της αδελφή να γίνεται σκιά του εαυτού της εξαιτίας της αρρώστιας αυτής και την οικογένεια της να καταρρέει. Μέσα από την αρρώστια της αδερφής της, πρέπει η ίδια να παλέψει με τον κόσμο. Η ταινία αποδίδει με σαφήνεια πως ο πόνος που φέρνει η ανορεξία στον ασθενή επηρεάζει το ίδιο έντονα και την οικογένεια του ασθενούς, πως οι διατροφικές διαταραχές δεν είναι ζήτημα ανικανότητας του ατόμου, μα της κληρονομικότητας και της επαυξημένης ευαισθησίας του σε συγκεκριμένα ερεθίσματα.
Πέρα από τις ταινίες, για να ενημερωθείτε πιο αναλυτικά για τις διατροφικές διαταραχές και τις επιδράσεις τους, μπορείτε να ελέγξετε την παρακάτω λίστα:
1) Ψυχογενής Βουλιμία & EDNOS – Out of Sight
2) Ψυχογενής Ανορεξία
Εάν επιθυμείτε να αναζητήσετε βοήθεια σχετικά με τις διατροφικές διαταραχές για εσάς ή για αγαπημένο σας πρόσωπο, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τους εξής φορείς:
Κέντρο Ημέρας Ανάσα
Λ. Συγγρού 36-38 Αθήνα ΤΚ 11742
Τηλέφωνο: 2109234904
Fax: 2109234907
http://www.anasa.com.gr/el/
Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών
Κηπων 40 & Χελιδονούς, Νέα Κηφισιά
info@hcfed.gr Τηλέφωνο: 2108003493 Fax:2112212044http://www.hcfed.gr/
Αιγινήτειο Νοσοκομείο
Ιατρείο διαταραχών διατροφής
Παπαδιαμαντοπούλου 21, Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 7289240 & 250 (εξωτερικό ιατρείο)
Νοσοκομείο «Αγία Σοφία»
Παιδοψυχιατριακή ΚλινικήΘηβών (για ανήλικους μέχρι 16 ετών)
3 και Μικράς Ασίας, Αθήνα
Τηλέφωνο: 2107757496
Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία»
Ειδικό Κέντρο Εφηβικής Ιατρικής, Α΄ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών (για ανηλίκους από 11 μέχρι 19 ετών)
Θηβών 3 & Μικράς Ασίας, Αθήνα
Τηλέφωνα: 2107467454, 6986723844
Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού»
Μονάδα Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.), Β΄ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών (για ανήλικους 11 μέχρι 19 ετών)
Μεσογείων 24, 6ος όροφος, Αθήνα
Τηλέφωνα: 2107710824, 2132009806 (10:00 – 14:00)
Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής
Μονάδα Οικογενειακής Θεραπείας
Ελλανίκου 3, Παγκράτι.
Τηλέφωνο: 210 72.32.213
Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ (Θεσσαλονίκη – δέχεται ανήλικους από 13 μέχρι 19 ετών)
Μονάδα Εφήβων
Αλεξάνδρου Σβώλου 41
Τηλέφωνο: 2310 249.400
Νοσοκομείο Παπανικολάου (Θεσσαλονίκη – δέχεται ανήλικους μέχρι 18 ετών)
Ψυχιατρικό Τμήμα Παιδιών και εφήβων
Εξοχή, 570 10
Τηλέφωνο: Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή : 2310 535537
Ιπποκράτειο Νοσοκομείο (Θεσσαλονίκη – δέχεται ανήλικους μέχρι 18 ετών)
Παιδοψυχιατρικό Τμήμα
Κωνσταντινουπόλεως 49
Τηλέφωνο: 2310 814780
Πηγές:
https://www.nationaleatingdisorders.org/get-facts-eating-disorders
http://kepeo.com/arthra.php?id=42
http://www.vita.gr/agenda/article/24523/monades-antimetwpishs-diatrofikwn-diataraxwn/