Πτυχιακή εργασία: Η συγγραφή και η παρουσίασή της σε απλά βήματα

Η πτυχιακή εργασία αποτελεί για πολλούς το τελευταίο στάδιο της φοιτητικής ζωής. Ορίστε, μερικές χρήσιμες συμβουλές συγγραφής και παρουσίασης!

Η πτυχιακή εργασία αποτελεί την κορύφωση της ακαδημαϊκής μας πορείας. Αναφερόμαστε ουσιαστικά στο τελευταίο εισιτήριο που κόβουμε προκειμένου να τερματίσουμε αυτό μας το ταξίδι. Η υλοποίηση της εργασίας αυτής, καθώς και η παρουσίαση της είναι πολύ σημαντική. Για την επίτευξη λοιπόν μίας εργασίας υπάρχει ένα πλάνο καθώς και κάποια βήματα. Για τα βήματα αυτά θα μιλήσουμε σε αυτό το άρθρο…

Αρχικά όταν κάνουμε λόγο για μία πτυχιακή εργασία αναφερόμαστε σε μία εργασία με πολύ μεγαλύτερη έκταση από αυτές που συνηθίζαμε να να κάνουμε κατά τη διάρκεια των ακαδημαϊκών εξαμήνων. Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι η πλήρης κατανόηση του θέματος μας, καθώς και ένα πρόχειρο πλάνο ώστε να ξέρουμε περίπου το τι θέλουμε να γράψουμε και κατά πόσο θα επεκταθούμε.

Η εργασία μας μπορεί να έχει “ερευνητικό” ή “θεωρητικό” θέμα. Στις θεωρητικές εργασίες γίνεται ανασκόπηση του θέματος, ενώ στις ερευνητικές γίνεται διερεύνηση του θέματος (ερωτηματολόγιο, συνέντευξη, παρατήρηση, δημοσιεύσεις). Στην συνέχεια προχωράμε στην αναζήτηση βιβλιογραφίας – δικτυογραφίας, τις λεγόμενες “πηγές”  μας.

Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία: Τις αναζητούμε σε βιβλιοθήκες, on line βάσεις δεδομένων στο internet, περιοδικα κ.α. Αν δυσκολεύεστε να βρείτε βιβλία σχετικά με το θέμα που έχετε επιλέξει, μπορείτε να πληκτρολογήσετε μία λέξη-κλειδί σε ένα οnline βιβλιοπωλείο και να βρείτε σχετικά βιβλία που θα σας φανούν χρήσιμα. Μπορείτε επίσης να δείτε απο κάποια πτυχιακή εργασία σχετική με τη δική σας τη βιβλιογραφία-δικτυογραφία που έχει χρησιμοποιηθεί και να χρησιμοποιήσετε τα ίδια βιβλία, αν αποτελούν βοηθητικό υλικό.

Προσοχη! Eδώ μιλάμε για έναν εύκολο τρόπο ως προς την εύρεση βιβλιογραφίας και όχι αντιγραφή ήδη υπάρχοντος υλικού, καθώς κάτι τέτοιο αποτελεί λογοκλοπή. Αν βέβαια υπάρχει κάτι που θέλετε να χρησιμοποιήσετε αυτολεξεί, μπορείτε να το κάνετε κάνοντας μία αναφορά.

Συγγραφή εργασίας

Συνεχίζοντας φτάνουμε στο πιο σημαντικό μέρος… τη συγγραφή της εργασίας μας. Η συγγραφή συνήθως περιλαμβάνει:

• Σελίδα Τίτλου (Εξώφυλλο)

• Ευχαριστίες/Αφιέρωση (προαιρετικό)

• Πίνακας Περιεχομένων

• Περίληψη/Abstract

• Εισαγωγή

• Ανασκόπιση βιβλιογραφίας

• Μεθοδολογία

• Αποτελέσματα (προαιρετικό)

• Συμπεράσματα

• Παραρτήματα ( προαιρετικό)

Ας τα δούμε πιο αναλυτικά..

Σελίδα τίτλου (εξώφυλλο): Πρόκειται για την πρώτη σελίδα της εργασίας μας και την πρώτη οπτική επαφή του αναγνώστη με αυτήν. Καταγράφουμε τα προσωπικά μας στοιχεία όπως όνομα, επώνυμο, εκπαιδευτικό ίδρυμα και βέβαια το τίτλο του θέματος της εργασίας μας. Συνήθως, αυτά τα στοιχεία τα συντάσσουμε προς το τέλος της σελίδας ή στο κέντρο, καθώς από πάνω υπάρχει μία εικόνα (αισθητικό κομμάτι), την οποία έχουμε επιλέξει και παραπέμπει στο θέμα μας.

Ευχαριστίες/Αφιέρωση:Αναφερόμαστε σε μία παράγραφο όχι μεγάλης έκτασης, όπου καταγράφουμε ευχαριστίες για άτομα που μας βοήθησαν για την εκπόνηση της εργασίας μας, ή αφιερώνουμε την εργασία μας σε κάποιο άνθρωπο αναφέροντας και τον λόγο.

Πίνακας Περιεχομένων: Σε αυτόν τον πίνακα καταγράφουμε τις ενότητες και τις υποενότητες της εργασίας μας, καθώς και τις σελίδες όπου μπορούμε να βρούμε καθεμία από αυτές, ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να καταφύγει απευθείας στην σελίδα που επιθυμεί. Συνήθως τον πίνακα αυτόν τον δημιουργούμε με ”αυτόματη ρύθμιση”, ώστε αν αλλάξουμε (προσθέσουμε-αφαιρέσουμε) κάτι να αλλάζουν και οι αριθμοί των σελίδων αυτόματα.

Περίληψη/ Abstract: Πρόκειται απλά για την περίληψη της εργασίας μας, έτσι ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να μάθει εντός ολίγων λεπτών το τι πρόκειται να διαβάσει. Abstract είναι η περίληψη μας ξανά γραμμένη στην αγγλική γλώσσα.

Εισαγωγή: Στην εισαγωγή αναφερόμαστε στο θέμα μας. Η αναφορά αυτή μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους. Συνήθως το τι θα γράψει κάποιος στην εισαγωγή είναι προσωπικό του θέμα. Για παράδειγμα, μία εισαγωγή μπορεί να συμπεριλαμβάνει εννοιολογικές σημασίες ή ακόμη και ιστορικά γεγονότα σχετικά με το θέμα μας. Καλύτερα στο συγκεκριμένο τμήμα της εργασίας μας να αποφασίσετε μαζί με τον επιβλέποντα καθηγητή.

Ανασκόπιση βιβλιογραφίας: Κάνουμε καταγραφή της βιβλιογραφίας που χρησιμοποιήσαμε χωρίς όμως να οδηγούμαστε σε αναφορές μελετών ή γενικά συμπεράσματα.

Μεθοδολογία: Πρόκειται για ένα απο τα σημαντικότερα μέρη της εργασίας. Αποτελεί ένα μεμονωμένο κεφάλαιο στο οποίο αναφέρουμε τον τρόπο με τον οποίο κάναμε στην εργασία μας, όλα τα στάδια δηλαδή… είτε πρόκειται για βιβλιογραφική έρευνα, είτε εμπειρική μελέτη.

Αποτελέσματα: Αναφερόμαστε στα αποτελέσματα, κυρίως από ερωτηματολόγια που υπάρχουν στις εργασίες μας και βοηθούν στην μελέτη μας.

Συμπεράσματα: Έχοντας ολοκληρώσει την εργασία μας, αναφέρουμε τα συμπεράσματα μας για κάθε ερευνητικό κομμάτι που έχουμε δουλέψει. Παραθέτουμε επίσης προτάσεις για μελλοντικές έρευνες.

Παραρτήματα: Τα παραρτήματα είναι ένα κεφάλαιο στο τέλος της εργασίας μας που περιλαμβάνει οτιδήποτε χρήσιμο να περιγραφεί αλλά δεν μπορεί να ενταχθεί στο κυρίως κείμενό μας. Για παράδειγμα, συχνά στα παραρτήματα τοποθετούνται τα ερωτηματολόγια ή κάποιο επιπρόσθετο υλικό, όπως ένα dvd με έξτρα πληροφορίες για το θέμα.

Παρουσίαση Εργασίας

• Έχοντας τελειώσει λοιπόν την εργασία σας έφτασε η ώρα να την παρουσιάσετε με την βοήθεια του power point που θα χρειαστεί επίσης να φτιάξετε καθώς είναι μέρος της εργασίας σας . Το power point είναι μία σειρά διαφανειών που σκοπό έχουν να κατατοπίσουν αρχικά εσάς τους ίδιους και έπειτα το κοινό και που χρησιμοποιούνται κατα τη διάρκεια της παρουσίασης σας.
• Ένα λάθος που γίνεται συχνά είναι πως πολλοί φοιτητές δίνουν μεγάλη έκταση στις διαφάνειες γράφοντας ολόκληρες παραγράφους. Οι διαφάνειες πρέπει να είναι όσο πιο απλές γίνεται. Με απλά λόγια να περιέχονται σε αυτές μόνο κάποιες προτάσεις ή ονομαστικά, στοιχεία ώστε να θυμίζουν σε εσάς το τι πρέπει να αναφέρετε. Άν οι διαφάνειες έχουν μεγάλη έκταση το κοινό αφιερώνει πολύ χρόνο στην αναγνωσή τους και δεν θα σας παρακολουθεί. Αντίθετα αν είναι απλές, το κοινό θα αφιερώσει λίγα δευτερόλεπτα και θα αφοσιωθεί επάνω σας προκειμένου να ακούσει την επεξήγηση των καταγραφόμενων πληροφοριών.
• Μεγάλη σημασία σε μία παρουσίαση έχει και η οπτική επαφή με το κοινό. Είναι πολυ σημαντικό να υπάρχει οπτική επαφή με το κοινό καθώς μιλάτε και να μην διαβάζετε απλώς τις διαφάνειες μέσα απο το power point.

• Tέλος είναι επίσης σημαντικό κατά τη διάρκεια της παρουσίασης να χρησιμοποιείτε τη γλώσσα του σώματος κάνοντας ελαφριές κινήσεις με τα χέρια. Είναι αποδεδειγμένο πως κάτι τέτοιο δίνει ισχύ στα λεγόμενα σας.

Αυτό ήταν ένα απλό πλάνο που ελπίζουμε να βοήθησε για παραπάνω πληροφορίες σχετικά με την συγγραφή της εργασίας σας μπορείτε να δείτε στις εξής εκδόσεις:

Eco, U., (1994), Πώς γίνεται μια διπλωματική εργασία, (μτφρ. Μ. Κονδύλη), Αθήνα, εκδ. Νήσος

Howard, K. & Sharp, J.A.(1994), Η επιστημονική μελέτη: Οδηγός σχεδιασμού και διαχείρισης πανεπιστημιακών ερευνητικών εργασιών (μτφρ. Β. Π. Νταλάκος), Αθήνα, εκδ. Gutenberg

Gibaldi, J., (1997), MLA Handbook for Writers of Research Papers, New York: Modern Language Association of America

Κυριαζόπουλος, Π. & Σαμαντά, Ε., (2010), Μεθοδολογία έρευνας εκπόνησης διπλωματικών εργασιών, Αθήνα, εκδ. Σύγχρονη Εκδοτική